Astana'da Türkiye, Rusya, İran ve Şam rejiminin mutabık kaldığı İdlib'te çatışmasızlık bölgeleri oluşturma formülünün ayrıntıları netleşmeye başladı. Buna göre çatışmasızlık bölgelerinin garantörü ülkelerin bölgeye göndereceği gözlemci sayısının 500 olduğu öğrenildi.
Türkiye, Rusya ve İran, Kazakistan'ın başkenti Astana'da Suriye ile ilgili yapılan görüşmelerde Suriye'nin İdlib bölgesinde dördüncü bir güvenli bölgeyi oluuşturma konusunda anlaştı.
DEVRİYE GÜCÜ DE GÖNDERİLECEK
Üç ülke beraber yaptığı açıklamada, İdlib ile İdlib'in komşusu olan Latakya, Hama ve Halep bölgelerine devriye gezmesi için kendi güçlerini göndermeleri konusunda anlaşmaya uzlaştı.
Dışişleri Bakanlığı konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Astana toplantılarının üç garantör ülkesi arasında sağlanan mutabakat uyarınca, sözkonusu üç ülkeden gözlemciler, çatışmasızlık bölgesinin sınırlarını teşkil eden güvenlikli bölgelerde oluşturulacak kontrol ve gözlem noktalarında konuşlandırılacaktır" ifadesi kullanıldı.
Açıklamada aynı zamanda, "Gözlemci kuvvetlerin asli görevi, rejim ve muhalefet arasında çatışma yaşanmasını engellemek ve olabilecek ateşkes ihlallerini izlemek olarak tanımlanmıştır" denilerek gözlemci kuvvetlerin faaliyetlerinin, üç ülke arasında oluşturulacak Müşterek Koordinasyon Merkezi tarafından koordine edileceği belirtildi.
GÖZLEMCİ GÖNDERİLECEK NOKTALAR GÖRÜŞÜLÜYOR
Reuters'a konuşan Rus müzakereci ise Rusya, Türkiye ve İran'ın İdlib bölgesine 500'er gözlemci göndereceğini ve Rusya'nın göndereceklerinin askeri güç olacağını belirtti.
Rus müzakereci, gözlemcilerin konuşlanacağı yerlerin ise daha kararlaştırılmadığını söyledi.
Suriye'deki krize çözüm bulmak amacıyla geçen yılın sonunda ateşkes ilan edilmiş, Astana toplantıları çerçevesinde ise 4 Mayıs tarihinde Suriye'nin çeşitli noktalarında çatışmasızlık bölgeleri oluşturulması kararlaştırılmıştı.
KRİTİK NOKTA İDLİB
İdlib, iç savaşın en kritik noktası olarak dikkat çekiyor. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, dün yaptığı açıklamada İdlib'in de çatışmasızlık bölgesine dahil edilmesini beklediklerini söylemişti.
Rusya lideri Vladimir Putin'in Suriye özel temsilcisi Aleksandır Lavrentiev de, İdlib üzerinde anlaşmaya çok yakın olduklarını belirtmişti. Lavrentiev, İdlib'te Türkiye, Rusya ve İran'dan gözlemcilerin yer almasını öngördüklerini aktarmıştı. Suriyeli muhalifler, İran'ın bölgeye gelmesini istemiyor.
Garantör ülkeler Türkiye, Rusya ve İran, daha önce başkent Şam'daki Doğu Guta, güneydeki Deraa ve ülkenin orta bölümündeki Humus için çatışmasızlık anlaşmasına varmıştı.
Yeni Şafak gazetesi, bugünkü haberinde 25 bin Türk askerinin İdlib'e yerleştirileceğini sayfalarına taşımıştı. Haberde Türk ordusunun Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) unsurlarıyla birlikte İdlib'in kuzeyini kontrol edeceği belirtiliyor. Söz konusu haber, henüz doğrulanmış değil.
ÖNCEKİ ASTANA TOPLANTILARINDA NE OLMUŞTU?
Astana toplantılarının ilki 23-24 Ocak'ta Türkiye ve Rusya öncülüğünde, iki ülkenin garantörlüğünde sağlanan ateşkesin güçlendirilmesi gündemiyle düzenlenmişti. Türkiye, Rusya, İran, BM, muhalefet ve rejim heyetleri, ateşkesi izlemek için üçlü mekanizma kurulması konusunda anlaşmıştı. Yalnızca garantör ülkelerin katıldığı 6 Şubat'taki toplantıda izleme mekanizmasına ilişkin teknik detaylar ele alınmıştı. Tüm taraflar, 15-16 Şubat'taki ikinci toplantıda yeniden bir araya gelmişti. Astana 3 toplantısı da 14-15 Mart’ta yapılmıştı. Toplantıda İran'ın, Türkiye ve Rusya'nın yanı sıra ateşkesin garantörü olmasında anlaşılmıştı.
Garantörler, 3-4 Mayıs'ta düzenlenen 4. toplantıda, rejim ve muhalefet arasında çatışmaların en yoğun olduğu İdlib ili ve çevresi, Humus ilinin kuzeyindeki belli bölgeler, başkent Şam'daki Doğu Guta, Suriye’nin güneyindeki Dera ve Kuneytra illerinde "çatışmasızlık bölgeleri" kurulmasına karar vermişti.
Beşincisi 4-5 Temmuz'da düzenlenen diğer toplantıda ise garantör ülkeler, Ortak Çalışma Grubu'nun çatışmasızlık bölgelerinin sınırları üzerine çalışmasına devam etmesi kararı almıştı.