Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin ve beraberindeki heyeti Ankara'ya getiren uçak, saat 15.12'de Esenboğa Havalimanı'na indi.
Putin'i havalimanında Dışişleri Bakan Yardımcısı Ahmet Yıldız ve Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov ve Rusya Büyükelçiliği yetkilileri ile Ankara Valisi Ercan Topaca ve Ankara Merkez Komutanı Tuğgeneral Mehmet Kip karşıladı.
RESMİ TÖRENLE KARŞILANDI
Putin, karşılamanın ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ne hareket etti. Putin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmi törenle karşılandı.
Güvenlik güçleri, Putin'in inişi sırasında kuş uçurtmadı...
Erdoğan, Beştepe'de Putin'i resmi törenle karşıladı.
AKKUYU TEMEL ATMA TÖRENİ
Peştepe Külliyesi'nde Akkuyu Nükleer Santrali temel atma töreni yapıldı.
PUTİN: İŞBİRLİĞİNİN SİMGESİ
Törende konuşan Rusya Devlet Başkanı Putin, nükleer santralin sadece bir yatırım olmadığını, Türkiye ile ülkesi arasındaki işbirliğinin simgesi olduğunu vurguladı.
Putin, törende yaptığı konuşmada, Türkiye'nin ilk nükleer güç santralinin birinci enerji bloğunun inşaatına başlanmasını tebrik ederek, "Bu yenilikçi proje son derece değerli ve önemlidir. Bugün sadece Türkiye'de ilk nükleer santralinin inşaasına başlamıyoruz, Türkiye'nin nükleer iş sektörünü kurmaktayız. Yeni bir sektör oluşturuyoruz." diye konuştu.
Türkiye'nin ekonomik açıdan gelişmiş bir ülke olduğunu vurgulayan Putin, "Bu tamamen yeni bir adım. Türkiye'nin ekonomisinin gelişiminde yeni bir basamak." dedi.
Rusya'nın nükleer enerji sektöründe öncü bir ülke olduğunu belirten Putin, "Güvenlik standartları en yüksek seviyede olacak ve projemiz çevre dostu olacak." ifadesini kullandı.
NGS'nin devreye girmesinin Türkiye'nin bilim ve teknoloji potansiyelini yükselteceğini vurgulayan Putin, Türk tüketicilere hem temiz hem de ekonomik elektrik sağlanacağını söyledi.
Santralin, Türkiye'nin elektrik üretiminin yüzde 10'unu sağlayacağına dikkati çeken Putin, "Rus ortaklar aktif bir şekilde Türkiye'nin küçük ve orta ölçekli işletmelerini bu projeye katılmaları için teşvik etmek istiyor." diye konuştu.
Putin, 350'yi aşkın Türk şirketin potansiyel tedarikçi listesine dahil olmak istediğini vurgulayarak, NGS'nin hem Türkiye'de hem de Rusya'da yeni iş yerlerinin kurulmasına, yüksek gelirli ve kalifiye uzmanların yetişmesinde iş birliği yürütülmesine imkan sağlayacağını belirtti.
Nükleer enerji alanında Rus üniversitelerinde 200'ü aşkın Türk öğrencinin öğrenim gördüğünü aktaran Putin, mezunlara Akkuyu Nükleer Şirketinde istihdam edilmeleri yönünde teklifte bulunulduğunu dile getirdi.
Konuşmaların ardından Erdoğan ve Putin kürsiye birlikte çıktı.
Putin, "Türk ortaklarımıza ayrıca projeye 'stratejik yatırım statüsü' verilmesi konusunda aldıkları karardan dolayı teşekkür etmek istiyorum. Bu statü projeye çeşitli imtiyazlar sağlayacaktır. Bu projeyi ekonomi açısından daha cazibeli hale getirecek. Ben TBMM milletvekillerine de ayrıca teşekkürlerimi sunmak istiyorum bundan dolayı." diye konuştu.
Son derece iddialı bir hedefleri olduğunu vurgulayan Putin, "2023 senesinde ilk enerji bloğunun devreye girmesini sağlamak istiyoruz. Türkiye'nin yüzüncü yıl dönümünde bunu yapacağız." dedi.
Putin, her iki ülkenin bu hedef için çaba göstereceğini anlatarak, "Bu projenin başarılı bir şekilde gerçekleştirilmesi ikili işbirliğimizin dinamik bir şekilde gelişmesinin bir simgesi olacaktır. Rus Türk dostluğunun bir simgesi haline gelecektir." sözlerine yer verdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile projenin başarıyla tamamlanması için ellerinden geleni yapacaklarını vurgulayan Putin, Türk halkının NGS'nin yapımından mutlu olacağını ümit ettiğini belirtti.
ERDOGĞAN: TARİHİ BİR ANA ŞAHİTLİK EDİYORUZ
Putin'in ardından Erdoğan kürsüye çıktı. Erdoğan'ın konuşması şöyle:
Bugün tarihi bir ana şahitlik ediyoruz. Akkuyu’nun temelini burada bugün değerli dostum Putin ile birlikte atmanın bahtiyarlığını yaşıyorum. Rusya federasyonu ile birlikte birçok stratejik projeyi hayata geçiriyoruz.Ülkelerimiz Suriye’deki terör tehdidinin bir an önce sona erdirilmesi için de işbirliği içindedir. Ülkemizin güvenli sürdürülebilir enerjiye sahip olması için yaptığımız planlamalar içinde nükleer enerji önemli bir yer tutuyor. Akkuyu’da ilk reaktörün 2023 yılında devreye alınmasıyla Türkiye’de nükleer enerji kullanan ülkeler arasına dahil olacaktır.
Erdoğon ve Putin, düğmeye birlikte bastı.
Akkuyu tüm üniteleriyle devreye girdiğinde tek başına ülkemizin elektrik ihtiyacının yüzde 10’nun karşılayacaktır. Şu an yüzlerce gencimiz Rusya’da nükleer enerji konusunda öğrenim görüyor. İnşallah bu gençlerimiz ülkemize dönerek önemli görevler üstlenecektir. Akkuyu projesine karar verdiğimiz andan itibaren Sayın Putin başta olmak üzere tüm Rus makamlarıyla yoğun temaslarımız oldu. Böylesine çetrefilli konuda hızlı mesafe almamızın sebebi iki tarafın işbirliğidir. Gece-gündüz demeden bu projeyi hayata geçiren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız ve tüm yetkililerimize de teşekkür ediyorum.
Konuşmaların ardından Erdoğan ve Putin kürsüye çıkarak video konferansla Akkuyu'nun temelini attı.
Ankara'da tören devam ederken Mersin Gülnar ilçesine bağlı Büyükeceli Mahallesi'nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vlademir Putin tarafından temeli atılan Akkuyu Nükleer Santrali'nde tören düzenlendi.
İnşaat alanında Ankara ile birlikte telekonferans yöntemiyle gerçekleştirilen eş zamanlı temel atma törenine, Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, Mersin Valisi Ali İhsan Su, Rusatom Energy International (REIN) Genel Müdürü Anastasia Zoteeva, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Müşteşarı Fatih Dönmez, Gülnar İlçe Belediyesi Başkanı Ahmet Günel, bölge milletvekilleri, Rus ve Türk yetkililer katıldı.
RUS GENEL MÜDÜR KONUŞTU
Açılışta konuşan Rusatom Energy International (REIN) Genel Müdürü Anastasia Zoteeva, şunları söyledi:
"Biz Rusatom olarak Türkiye’nin sürekli, istikrarlı çok güçlü bir enerjiye ihtiyacı olduğunu düşünüyoruz ve Türk devletinin nükleer enerji sektörünü geliştirmesi noktasında destekliyoruz. Dünya enerji piyasasındaki dengeler artık hızlı bir şekilde değişiyor. Nükleer enerjinin bütün dünya enerji tüketiminde oranı gittikçe artıyor. Dünya enerji kullanmasıyla birlikte ısınma sorunlarına karşı ortak tedbir almaya karar verdi. İstikrarlı nükleer enerji elde edebilmek için yerel bir enerji üretiminin olması gerekiyor ve Türkiye hızlı şekilde gelişen bir ülke olarak muhakkak istikrarlı ve güçlü bir enerji kaynağı olması lazım."
SANTRALİN ÖNEMİNİ ANLATTI
Ardından söz alan Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Müşteşarı Dönmez ise, şöyle konuştu:
"2010 yılında Rusya Federasyonu ile Türkiye Cumhuriyeti arasında yapılan anlaşmayla her biri bin 200 megavat 4 adet güç ünitesinden oluşan ve asgari 60 yıl işletme ömrüne sahip ilk nükleer santralimiz nihayet 61 yıl sonra gerçeğe dönüşmeye başlıyor. Bu tip büyük tesislerde inşaat süresi kadar inşaat öncesi hazırlıklar da zaman alıyor. Fakat biz yinede şanslıyız ve çok kısa süre içinde buraya ait her türlü izinler tamamlanmış oldu. Geçtiğimiz Cuma günü de ilk ünite için inşaat lisansı verildi. Sahayı gezdik. Hakikaten çok ciddi ilerlemeler var. Bu iş planlandığı gibi belki de planlandığından önce neticelenir. İnşallah 2023 yılında burada hep birlikte bu tesisin açılışına da tanıklık ederiz. Şu anda sahada 800 işçi çalışıyor. Bunların yüzde 90’ı Türk vatandaşı. Yine 100 iş makinesi çalışıyor. Akkuyu Nükleer Enerji Santrali ile birlikte elektrik üretiminde yeni bir kaynağımız olacak. Devreye girmesiyle birlikte enerji kaynak çeşitliliğimiz çoğalacaktır. Biz nükleer enerjiyi su, rüzgar ve kömür gibi yerli kaynakların ithal kaynakların alternatifi olarak değerlendiriyoruz. Bu santral 4 ünitesiyle devreye girdiğinde yılda yaklaşık 35 milyar kilovat saatlik bir elektrik enerjisi üretecek. Bu da bugün itibarıyla İstanbul ilimizin tükettiği elektrik enerjisinin yüzde 80’ine denk geliyor."
BUTONA BASTILAR
Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan ise, "Mersin, ülkemiz ve milletimiz için tarihi bir an yaşanıyor. Büyük bir heyecan içindeyiz. Bu devasa yatırım bölge ekonomisine de çok ciddi katkı yapacak. İnşallah pek çok sektörün gelişmesine katkı sağlayacak. Bu Mersin ve Türkiye'mizin gururudur" dedi. Konuşmaların ardından katılımcılar, telekonferans yöntemiyle Ankara ile eş zamanlı olarak butona basıp temeli attı.
ERDOĞAN VE PUTİN BAŞBAŞA GÖRÜŞTÜ
Törenin ardından Erdoğan ve Putin, baş başa görüşmeye geçtiler. Görüşmenin ardından Erdoğan ile Putin'in eş başkanlığında, Türkiye Cumhuriyeti-Rusya Federasyonu Üst Düzey İşbirliği Konseyinin (ÜDİK) 7. toplantısı gerçekleştirilecek.
ÜDİK Toplantısı ile yapılacak anlaşmaların imza töreninin ardından Erdoğan-Putin ortak basın toplantısı düzenlenecek ve daha sonra Erdoğan, Putin onuruna akşam yemeği verecek.
Temel atma töreninin Mersin ayağında ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), Rusya’nın kamu nükleer şirketi Rosatom ve Akkuyu Nükleer AŞ yetkilileri hazır bulunacak.
ÜÇLÜ ZİRVEYE KATILACAK
Rusya lideri yarın ise, Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani ile Ankara'da Suriye konulu üçlü bir zirve gerçekleştirecek. Astana sürecinin üç garantör ülkesinin liderlerini bir araya getirecek olan bu üçlü görüşmenin ilk örneği Kasım 2017'de Soçi'de gerçekleştirilmişti.
Rusya, Türkiye ve İran, Suriye'deki krize farklı açılardan baksalar da bu ülkedeki çatışmaların sona ermesi için Ocak 2017'den beri Astana barış süreci kapsamında ortaklaşa çalışıyor.
4.800 MW’LİK DÖRT REAKTÖR
Türkiye, nükleer santralla ilgili ilk somut adımı, 12 Mayıs 2010’da attı. Rusya ile “Akkuyu Sahasında Nükleer Güç Santralının Tesisine ve İşletimine Dair İşbirliğine İlişkin Anlaşma” imzalandı. Anlaşma kapsamında, aynı yıl Akkuyu Nükleer AŞ kuruldu. Şirket Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan ÇED olumlu kararını, EPDK’dan 49 yıl süreli elektrik üretim lisansını, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’ndan (TAEK) sınırlı çalışma iznini aldı.
60 YIL İŞLETMEDE KALACAK
20 milyar dolara mal olacak santralın maliyetinin tamamı Rusya Federasyonu’na bağlı devlet kurumları tarafından karşılanacak. Santralın 60 yıl işletmede kalması planlanıyor.
35 TÜRK MÜHENDİS ÇALIŞACAK
Türkiye'nin ilk nükleer santral projesi Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nde çalışmak üzere Rusya Ulusal Nükleer Araştırma Üniversitesi'nde nükleer enerji alanında eğitim gören Türk öğrencilerden 35'i geçtiğimiz haftalarda mezun oldu.