Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Ekonomi Uzmanı Prof. Dr. Erdal Tanas Karagöl, 1 Kasım seçimlerinde AK Parti'nin tek başına iktidar olmasının ardından Rusya'nın, Türkiye ile ilişkilerini son beş aylık sürecin aksine daha dikkatli yürüteceğini ve doğalgaz indirimini mahkeme kararından önce uygulayabileceğini söyledi.
Karagöl, 1 Kasım'da netleşen siyasi tabloyu değerlendirdi
7 Haziran'dan 1 Kasım'a kadar geçen sürecin enerji alanında siyasal istikrarın ne kadar elzem hale geldiğini gösteren bir süreç olduğunu vurgulayan Karagöl, şöyle konuştu:
"1 Kasım’da çıkan seçim tablosu sonrası Rusya’nın, Türkiye ile olan ilişkilerinde özellikle de enerji alanındaki ilişkilerinde ciddi bir değişikliğin olacağı kanaatindeyim. Çünkü AK Parti’nin, 1 Kasım öncesi Türkiye’de iktidarda olduğu 13 yıllık süre boyunca gördük ki AK Parti enerji alanında ülke çeşitliliğine önem veren, Rusya ve İran gibi ülkelere olan bağımlılığı azaltma adına ciddi adımlar atan politikalar geliştirdi.
Bu adımların Türkiye’nin enerji merkezi olma vizyonu çerçevesinde bölgemizde enerji arz eden ve küresel enerji piyasasına girmeye çalışan Azerbaycan, Türkmenistan, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) gibi ülkelerle önümüzde siyasal istikrarın devam edeceği dönemde daha da geliştirileceği düşünüldüğünde Rusya, bölgemizdeki enerji denkleminin dışında kalmak istemeyecektir."
Türk Akımı'nın hayata geçirilmesi hızlanır
Karagöl, bu durumun hem Türk Akımı'nın hayata geçirilmesindeki süreci hızlandıracağını hem de Rusya'nın Türkiye ile ilişkilerini son beş aylık sürecine aksine daha dikkatli yürüteceği bir döneme kapı aralayacağını ifade etti.
Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinde, iki seçim arasındaki beş aylık süreçte Rusya'nın projenin gecikmesinde Türkiye’de hükümetin kurulamamasını bahane olarak gösterdiğini hatırlatan Karagöl, akabinde projenin kapasitesinin yarıya düşürüldüğüne ve Türkiye’nin Rusya’dan alması gereken indirimin uygulanmayarak uluslararası tahkime gidildiğine dikkati çekti.
Karagöl, uluslararası tahkimin de gündeme gelmesi ve seçimden tek başına iktidar çıkmasının ardından değişiklikler yaşanacağına işaret ederek, "Rusya’nın, iyi niyet işareti olarak Türkiye’nin uluslararası tahkime götürdüğü doğalgaz indirimi konusunda daha yapıcı bir pozisyon alacağı kanaatindeyim. Doğalgaz indiriminin uluslararası mahkeme karar vermeden çözülmesi iki ülke arasında son dönemde bozulan ilişkilerin onarılması adına da önemli bir adım olacaktır" ifadelerini kullandı.
Pazarlık gücü artar
Merkezi Washington'da bulunan düşünce kuruluşu Brookings Enstitüsü'nde uzman Richard Kauzlarich de istikrarlı bir hükümetin, ekonomik ivmeyle Türkiye'nin enerji ticaretinde Rusya karşısında pazarlık gücünü artıracağını söyledi.
Kauzlarich, Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesi hakkında netleşmeyen detaylar olduğunu anımsatarak, Rusya'dan alınan doğalgazın fiyatıyla ilgili de çeşitli gelişmeler yaşanabileceğini kaydetti.
Azerbaycan'da Türkiye ile aynı gün gerçekleştirilen genel seçimlere de değinen Kauzlarich, Azerbaycan'daki seçimlerin de iki ülke arasındaki enerji ilişkileri açısından en az Türkiye'deki seçim kadar önemli olduğunu ifade etti.
Orta Asya Kafkasya Enstitüsü Uzmanı Gareth Jenkins de seçimler sonrası bir engelin ortadan kalktığını, onun da siyasi belirsizlik olduğunu söyledi. Jenkins, Türk Akımı gibi uzun dönemli enerji anlaşmalarda siyasi belirsizliğin çözülmesinin önemine değinerek, AK Parti'nin ikna edici zaferinin projeyi olumlu etkileyeceğini belirtti. Jenkins, herhangi iki ülke arasında yapılacak anlaşmalarda iki tarafın da anlaşmayı tamamlamak için karşı tarafta süreklilik aradığına dikkati çekti.
Doğalgaz fiyatı ne kadar?
Enerji Piyasası Düzenleme kurumunun yayınlamış olduğu, Doğalgazın Faturalandırmaya Esas Satış Miktarının Tespiti ve Faturalandırılmasına İlişkin Esaslar Hakkında tebliği çerçevesinde yapılan fiyatlandırmaya göre;
TL/m3 bazında fiyatı 1.011
TL/KWH bazında fiyatı 0.095
ANKARA/AA