EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL
Amerika’da işsizliğin yüzde 4,1’lik oranla en düşük seviyede kalması ve saatlik kazançların yıllık yüzde 2,5 artış göstermesi faiz beklentisini yükseltti. Bununla birlikte ABD Başkanı Donald Trump’ın ekonomi politikalarıyla şirket kârlılıklarında artış beklentisi ve bunun ücretler ve tüketim yoluyla enflasyonu yükselteceği tahminleri piyasalarda FED’in mart ayında faiz artırımına gidebileceği beklentisine kapı açtı. FED’in faiz hamlesine yıl içerisinde Avrupa ve Japonya merkez bankalarının da katılabileceğine işaret eden uzmanlar, bu durumun gelişmekte olan ülkeler açısından risk teşkil ettiğini söyledi. Gelişen ülkelere 2017 yılında 235 milyar dolar portföy, 125 milyar dolar da sermaye akımı olduğuna işaret eden uzmanlar, olası bir faiz artışında söz konusu sermayenin yine bu ülkelere gideceğini, o nedenle Türkiye’nin de dahil olduğu gelişmekte olan ülkelerin yüksek büyüme patikasından ayrılmaması ve yüksek getirisini koruması gerektiğine işaret etti. FED’in faiz adımında belirleyici olacak verilere bakıldığında, ABD’de işsizliğin yüzde 4.1’lik oranla 2000 yılından beri en düşük seviyede kaldığı görülüyor. ABD Çalışma Bakanlığı’nın verilerine göre, kasım ayı istihdam verisi 228 binden 252 bin rakamına revize edilmesine karşın, tarım dışı istihdam 2017’nin son ayında 148 bin arttı. Ortalama saatlik kazançlar beklentiye paralel aylık yüzde 0,3, yıllık yüzde 2.5 arttı. Kapital FX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, ABD’de tahvil piyasasının normale döndüğünü, ayrıca enflasyondaki gelişmelerin FED’i daha hızlı sıkılaşmaya zorlayabileceği öngörüsünde bulundu. FED sonrası Avrupa’dan da benzer bir adım beklendiğine işaret eden Erkan, Japonya Merkez Bankası’nın da sıkılaşma için fırsat kollayabileceği yönünde bir tezin ortaya atıldığını vurguladı. Bu durumun gelişmekte olan ülkelere portföy akımları için risk oluşturduğuna işaret eden Erkan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Uluslararası Finans Enstitüsü portföy akımları raporu yayımlandı. Buna göre gelişen ülkelere 235 milyar dolar portföy akımı gerçekleşti. Net sermaye akımları 125 milyar dolar artıda bitmiş görünüyor. Önemli bir kısmı borçlanma araçlarına girmiş görünüyor. 2018 yılında FED’in faiz hamlesine Avrupa ve Japonya merkez bankaları da katılırsa, net sermaye akımları artıda olsa bile 2017’de yakalanan rakamın altında gerçekleşebilir. Bu nedenle Türkiye’nin de oludğu EMEA ülkeleri yüksek büyüme rakamlarını ve getiri oranlarını sermaye akımlarını çekmek için korumalılar” diye konuştu.
ABD’DE SAAT ÜCRETİ ARTTI
ABD’de asgari ücretler 19 eyalette arttı. Massachusetts ve Washington saat başına 11 dolar ile asgari ücretin en yüksek olduğu eyaletler olarak ön plana çıkarken, Massachusetts’te asgari ücretin 1 dolar artırılması 291 bin çalışanı etkileyecek. Kaliforniya’da 26 ve üzerinde çalışanı bulunan işletmeler için asgari ücret 50 cent artırılarak saat başına 10,50 dolar seviyesine çıktı. New York kenti için asgari ücret saat başına 11 dolar olurken, kentteki küçük işletmeler için ise saatlik ücret 10,50 dolar olarak tespit edildi. Öte yandan New York’un banliyölerinde ise asgari ücret saat başına 10 dolar olarak belirlendi.
MARTTA ARTIRIM YAPABİLİR
Bürümcekçi Araştırma ve Danışmanlık Kurucusu Haluk Bürümcekçi, ABD’de faiz artırımı için çekirdek enflasyonun henüz düşük oranlarda olduğunu söyledi. Buna karşın işsizliğin düşük seviyelerde olduğuna işaret eden Bürümcekçi, “İşsizlik düşük olduğu için zamanla baskı yapabilir” dedi. Öte yandan Wal-Mart’ın saatlik ücretlerde artışa gittiğini, ücretlerde zamanla artış görülebileceğini söyleyen Bürümcekçi, ancak faiz için harekete geçecek düzeyde baskı olmadığını vurguladı. FED’in ocakta bir şey yapmayacağı öngörüsünde bulunan Bürümcekçi, “Mart ayında ise olacaktır, şayet veriler desteklerse” dedi. ABD’de vergi indiriminin ekonomiyi destekleyeceğini belirten Bürümcekçi, FED’in hızlı hareket etmeyeceğini ifade etti.