Maliye Bakanı Naci Ağbal, göreve geldiği andan itibaren şeker fabrikalarıyla ilgili yoğun bir çalışma gerçekleştirdiklerini, bizzat kendisinin farklı illerdeki bu fabrikaları ziyaret ettiğini söyledi. Bu ziyaretlerde sadece müdür odalarında bilgi almakla yetinmediğini, üretimin yapıldığı bütün alanlarda fabrikaların özverili çalışanlarıyla sohbet ettiğini belirten Ağbal, pancar üreticileriyle de bir araya geldiğini ve üretim koşullarını yerinde gördüğünü anlattı. Ağbal, şeker fabrikaları özelleştirmesinde üreticilerin haklarının ve kazanımlarının korunması ve ileriye dönük olarak bu üretimin devam ettirilmesinin önemli ve ana başlıklardan biri olduğunu vurgulayarak, fabrikalarda çalışan işçilerin çalışma koşulları, haklarının korunması ve güvence altına alınmasının da ikinci önemli başlık olduğunu dile getirdi. Şeker sektöründe üretimin bu özelleştirmelerden sonra da devamının sağlanmasının önemine işaret eden Ağbal, konuşmasında şu noktalara değindi:
* Özelleştirmeye çıktığımız fabrikalar dışında şeker fabrikalarının yüzde 20 düzeyinde bir pazar payı yine kalacak.
* Bu fabrikaların özelleştirilmesinde, diğerlerinden farklı olarak adeta bir ‘sosyal özelleştirme’ yaklaşımıyla sözleşmelere hem çalışanlarımızın, hem üreticilerin hakkını güvence altına alan hükümler koyduk.
* Şeker fabrikalarına ait olup üretimde ihtiyaç bulunmayan taşınmazları da kesinlikle özelleştirmenin dışında tuttuk. Satışa konu olacak arazi veya arsalar doğrudan üretimin gerçekleştiği sahalardan oluştu.
* Bu fabrikalarda çalışan memurlara diledikleri takdirde Türkşeker’e ait diğer fabrikalarda çalışmanın yanı sıra isterlerse tüm özlük haklarını da ödeyerek diğer kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam hakkı getirdik.
* Şu anda geçici işçiler için sözleşme süresi 6 ay, ilgili hükümler çerçevesinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarında 12 ay boyunca çalışabilecekler.
* Üreticilerle ilgili de koruyucu hükümler getirdik. Fabrika özelleştikten sonraki 5 yıl boyunca Türkşeker’in yaptığı bütün mevcut kota anlaşmalarının geçerli olacak. Yatırımcılar anlaşmalı üreticilerin şeker pancarını almak durumunda olacak.
* “Fabrikayı alan yatırımcı kendisine verilen kota dahilinde üretim yapacağını garanti ediyor ve teminat veriyor. Tutarın altında bir üretim yaparsa verdiği teminatı kaybediyor.
* Herhangi bir şekilde verilen kotadan daha düşük bir üretim yaparsa kullanmadığı kota hakkı hiçbir işleme gerek olmaksızın doğrudan doğruya tekrar Türkşeker’e geçiyor.
NBŞ’NİN ÖNÜ AÇILACAK
Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Genel Başkanı Özden Güngör, hükümetin 14 şeker fabrikasının satışından vazgeçmesi gerektiğini belirterek, “Özelleştirme durumunda yarın, burada üretim gerektiği gibi olmayacak. Birçok pancar üreticisi üretim yapmayacak ve ‘nişasta bazlı şeker’ (NBŞ) üreten firmaların önünü açacak” dedi. Şeker fabrikalarının, özelleştirilmesi yerine modernize edilip, alet ve ekipmanları yenilenerek, daha verimli hale getirilmesi gerektiğini savunan Güngör, şöyle konuştu: “Türkiye’de tarım toprakları bir taraftan daralırken, mera alanlarımız ve köylerde üretici kesimi azalırken bizim bu politikaları yeniden değerlendirmemiz lazım. Yoksa buradaki üreticilerin büyük bir bölümü yarın şehirlere gidecek.”
‘KİMSE ‘RANT’ ARGÜMANINDA BULUNAMAZ’
Şeker fabrikalarının özelleştirilmesine yönelik eleştirilere yanıt veren Maliye Bakanı Naci Ağbal, “Baştan beri dile getirilen ‘Arsası için fabrikayı alacak, üretimi durduracak, arsasına plan yapacak’ söylemleri gerçeği yansıtmıyor. Şu anda yaptığımız özelleştirmede bu mümkün değil. Şeker fabrikalarının üretim sahasının dışında hiçbir alanını kesinlikle satılacak taşınmazların içine koymadık. Kimse Türkşeker fabrikaları ile ilgili ‘Arsadan rant elde edilebilecek’ diye bir argümanda bulunamaz” diye konuştu. Kendilerinin meselenin tüm boyutlarını analiz ederek, bütün çekinceleri ve tereddüt oluşturan konuları belirlediklerini anlatan Ağbal, bunların her birine çare olabilecek önerileri geliştirdiklerini ve ondan sonra yola çıktıklarını bildirdi.
İHALE SÜRECİ BAŞLADI
Özelleştirme Yüksek Kurulunun belirlediği strateji çerçevesinde özelleştirme hazırlık çalışmalarının tamamlandığı ve bazı fabrikalar için ihale ilanı aşamasına gelindiği ifade edilen açıklamada, bu kapsamda Afyonkarahisar, Alpullu, Bor, Burdur, Çorum, Elbistan, Erzincan, Erzurum, Ilgın, Kastamonu, Kırşehir, Muş, Turhal ve Yozgat olmak üzere 14 fabrikanın özelleştirilmesi için ihale sürecinin başlatıldığına yer verildi.