Meteoroloji Genel Müdürlüğü geçtiğimiz gün Türkiye'nin yağış tablosunu açıkladı. Gerçekleşen yağışların son üç ayda, uzun yıl verilerine göre; yüzde 40,6, geçtiğimiz yıla göre; yüzde 31 azalma göstermesi ile birlikte kuraklık riski arttı.
Verilen analiz göre, 'olağanüstü kuraklık', 'çok şiddetli kuraklık' ve 'şiddetli kuraklık' diye tanımlanan ileri düzey kuraklık, Marmara ve Ege'de Tekirdağ ve Çanakkale'nin kıyı kesimleri, İstanbul ve Yalova kıyıları, Edirne ile Burdur ve Uşak çevreleri, Balıkesir, Kütahya ve Bilecik'te, İç Anadolu'da Kırşehir, Çankırı, Konya, Kırıkkale'de, Karadeniz'de de Sinop ve Trabzon'un iç kesimlerinde etkisini gösterdi.
İSTANBUL BARAJLARININ DOLULUK ORANLARI
Ülke genelindeki korkutan bu tablo İstanbul'da kendisini daha çok gösterirken, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) verilerine göre, geçen yıl yüzde 89,68'e kadar yükselen barajlardaki su seviyesi yağışların yetersiz olması nedeniyle düşerek bugün itibarıyla yüzde 32,25 seviyelerine indi.
Barajların doluluk oranları Alibey'de yüzde 18,29, Büyükçekmece'de yüzde 35,32, Darlık'ta yüzde 28,83, Elmalı'da yüzde 31,62, Istrancalar'da yüzde 36,81, Kazandere'de yüzde 7,06, Ömerli'de yüzde 35,96, Pabuçdere'de yüzde 4,9, Sazlıdere'de yüzde 37,53, Terkos'ta ise yüzde 38,81 olarak kaydedildi. Verilere göre, bu yıl barajlara düşen yağış miktarı metrekare başına 0,73 kilogram olarak ölçüldü.
SON 10 YILIN DOLULUK ORANLARI
İSKİ istatistiklerine göre baraj doluluk oranları 2013'te yüzde 64,28, 2014'te yüzde 35,44, 2015'te yüzde 73,15, 2016'da yüzde 60,81, 2017'de yüzde 55,55, 2018'de yüzde 65,51, 2019'da yüzde 86,86, 2020'de yüzde 39,31, 2021'de 19,47, 2022'de ise 48,2 olarak kayda geçti.
'BARAJLAR YAVAŞ YAVAŞ BOŞALIYOR'
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, geçen yazdan başlayarak Türkiye genelinde genel bir yağış azlığının söz konusu olduğunu söyledi.
Özellikle son birkaç ayda İstanbul ve İstanbul'a su sağlayan havzalarda çok ciddi bir yağış azalmasının yaşandığını anlatan Kurnaz, "İstanbul'un kendisine de çok fazla yağış düşmediği için İstanbul'un barajları yavaş yavaş boşalmaya başladı. Yani kışın ortasındayız, orta göbeğindeyiz. Buna rağmen çok fazla yağış almıyor İstanbul. Bu da ciddi bir sorun bizim açımızdan." diye konuştu.
Suyun tasarruflu kullanılmasıyla ilgili uyarıları genelde insanların yaz aylarında duymaya alışkın olduğunu dile getiren Kurnaz, bu uyarıların artık 12 ay boyunca yapılması gerektiğini belirtti.
Kurnaz, İstanbul'da su kullanımının şu anda aynı şekilde devam ettiğini ifade ederek şöyle konuştu:
"Barajlardaki su miktarı yüzde 30'lara düşmüş durumda ve gittikçe de azalıyor. Önümüzdeki günlerde de sanıyorum gelecek haftanın ortasına kadar İstanbul'da bir yağış beklenmiyor. Sadece 11, 12'si gibi bir yağış var. Ondan sonra da gene günlük, güneşlik olacak havalar. Dolayısıyla su kullanımı konusunda hepimizin çok çok dikkatli olması gerekiyor."
'CİDDİ SU SIKINTISI BAŞLAYACAK'
Benzer bir durumun 2021'de görüldüğüne, o zaman 15 Ocak civarında çok ciddi yağışların başladığına ve ondan sonra da çok ağır bir sorun yaşanmadığına değinen Kurnaz, şunları söyledi:
Eğer o beklenen yağışlar gelmeyecek olur ve biz ilkbahara doğru böyle gidecek olursak ciddi su kısıntıları olmaya başlayacak. Çünkü İstanbul'un suyu yok ve barajlardaki şu miktarı da her geçen gün azalmakta. Yani şu anda yüzde 32 civarına düştü ve böyle devam edecek olursa hani birkaç hafta içinde yüzde 20'leri görüyor olabiliriz. Bu da çok ciddi bir problem İstanbul açısından.
'KURAKLIK TEHLİKESİ YOK KURAKLIK VAR'
"Kuraklık tehlikesinin çok ötesinde şu anda kuraklığın kendisi var zaten. Yani aylardır doğru düzgün yağış düşmüyor, kar düşmüyor. Bunlara baktığımız zaman zaten kuraklığın orta göbeğinde yaşıyor bu bölge şu anda." diyen Kurnaz, bu durumun küresel ısınmayla ilgili olduğunu, içinde bulunulan Doğu Akdeniz Bölgesi'nin yağışların zaten azalmasının beklendiği bir bölge olduğunu, burada gelecek 20, 30 sene içerisinde yağışların yüzde 10-20 arasında azalmasının beklendiğini vurguladı.
Kurnaz, bu senenin durumunun özel olduğunu, her senenin bu yıl gibi kötü olmayacağını anlatarak "Bizim ülke olarak gelecekte yağış azalmasına karşı şimdiden önlem almaya başlamamız gerekiyor. Türkiye suyunun yaklaşık yüzde 75'ini tarımda kullanıyor. Dolayısıyla en baştan gereken şey tarımda kullanılan suyu çok dikkatli harcamaktır. Bu eski usul saldım tarlaya suyu sulama yöntemlerinden vazgeçip olabildiğince damla sulama yöntemlerini dönmemiz gerekiyor." diye konuştu.
KURNAZ SU KRİZİ İÇİN TARİH VERDİ
Türkiye İsrafı Önleme Vakfı (TİSVA) Kurucusu Prof. Dr. Aziz Akgül, Türkiye'nin su zengini olmadığına işaret ederek "Ülkemizin su kaynakları, tek elden çok iyi bir su yönetimi ve işletmesiyle ancak kendi kendine yetebilecek durumdadır." dedi.
Yağışların azalmasına dikkati çeken Akgül, "2050 veya 2100 yılında Türkiye'yi çok ciddi bir su krizi mücadelesi beklemektedir. Bu tehlikeyi en aza indirmek için su kaynaklarımız çok dikkatli yönetilmelidir." ifadelerini kullandı.