Donuk omuz sendromu olarak bilinen 'adeziv kapsülit' (yapışkan kapsülit), üst kol, kürek kemiği ve köprücük kemiğinin birleşimi olan omuz bölgesinde ciddi ağrılara neden olur. Medipol Mega Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümünden Doç. Dr. Didem Sezgin Özcan, çoğunlukla 40-60 yaşları arası yetişkinlerde görülen donuk omuz rahatsızlığına dair merak edilenleri anlattı.
DONUK OMUZ NEDİR?
Adezif kapsülit, omuzda yoğun ağrı ve kısıtlılığa neden olabilen bir sağlık problemidir. Omuz ekleminin çevresinde eklem kapsülü denilen güçlü bir bağ dokusu bulunur. Eklem kapsülü kalınlaştığında, sıkılaştığında ve iltihaplandığında donuk omuz gelişir.Donuk omuz nedeniyle hastalar günlük işlerini yapmakta zorlanır hale gelebilir ve yaşam kaliteleri düşebilir.
DONUK OMUZ BELİRTİLERİ
Hastalar, ne kadar çok ağrı hissederse, omuzlarını o kadar az kullanılır. Kullanım eksikliği, omuz kapsülünün kalınlık ve gerginliğini artırarak hareket ettirmeyi daha fazla zorlaştırır.Ağrı hissi omuzdan üst kola doğru yayılabilir. Geceleri daha da kötüleşebilen ağrı, uyumayı zorlaştırabilir. Donuk omuzda belirtiler tipik olarak yavaş yavaş başlar, zamanla kötüleşir ve sonrasında 1 ila 3 yıllık bir süre zarfında ağrı, tutukluk ve hareket kısıtlanmasının azalması beklenir.
DONUK OMUZ İÇİN RİSK GRUBUNDA OLAN KİŞİLER
Çoğunlukla 40-60 yaşları arası yetişkinlerde görülen bir hastalık olan donuk omuz, kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür. Yakın zamanda omuz bölgesinde kırık, yaralanma gelişen ya da ameliyat geçiren kişilerde, şeker hastalığı, tiroid hastalıkları, tüberküloz, parkinson, kalp ve damar hastalıkları gibi rahatsızlıklarda donuk omuz sendromu gelişme riski artar. Felç geçiren hastalarda da kol ve omuz hareketliliği azalabileceğinden donuk omuz gelişebilir.
DONUK OMUZ NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Donuk omuz (adezif kapsülit) tanısı hekim tarafından yapılan fizik muayene ve gerekli görülürse çeşitli tetkikler yardımıyla konulur. Fizik muayenede en belirgin bulgu, omuz hareketlerinde hem aktif hem de pasif olarak saptanan omuz hareket açıklığında kısıtlılık ve ağrının tespit edilmesidir.
Omuz ağrısına neden olabilecek kireçlenme, artrit (eklem iltihabı) veya rotator manşet yırtıkları gibi diğer tanıları ayırt etmek ya da adeziv kapsülite ait bulguları doğrulamak amacıyla kan ve X-ray, ultrasonografi ya da Magnetik Rezonans görüntüleme (MR) gibi tetkiklere başvurulabilir.
DONUK OMUZ TEDAVİSİ
Donuk omuz şikayeti olan hastalara, omuzdaki ağrı ve iltihabı azaltmaya yönelik çeşitli ilaç tedavileri önerilmektedir. Donuk omuz hastalarında fiziksel tıp ve rehabilitasyon programları tedavi açısından önemlidir. Bu tedavi programı omuz ekleminin hareket sınırlarını genişletmeye yönelik olarak germe egzersizlerini ve omuz çevresi kaslara güçlendirmeyi içermelidir. Ağrıyı azaltmada sıcak ya da soğuk uygulamalar ve birçok fizik tedavi ajanı uygulanmaktadır. Yine gerekli görülen hastalarda omuz eklemine yönelik enjeksiyonlar ve manipülasyon teknikleri de tedaviye eklenir. Bu tedavilere yanıt alınamaması durumunda ise eklem kapsülünün daha rahat hareket edebilmesini sağlamak için cerrahi müdahale gerekebilir.
DONUK OMUZ AŞAMALARI
Yavaş bir biçimde ve üç aşamada gelişen donuk omuz hastalığının her aşaması birkaç ay sürebilir.
Donma aşaması:
Omuzun herhangi bir hareketi ağrıya neden olur. Aynı zamanda omuzun hareket aralığı azalır ve sınırlı olmaya başlar.
Donuk aşaması:
Bu aşamada omuzdaki ağrı azalmaya başlayabilir. Bununla birlikte, omuz sertleşir ve hareket ettirmek daha zor hale gelir.
Çözülme aşaması:
Omuzlardaki hareket aralığı artmaya başlar.