Bebeklerde, çocuklarda, yetişkinlerde kısacası her yaştan bireyde dönem dönem rastlanan sağlık problemlerinden biri burun tıkanıklığıdır. Burun tıkanıklığıyla mücadele eden kişiler oldukça zor süreçler yaşayabiliyor. Burun tıkanıklığıyla karşılaşıldığında tıkanıklığın sebebinin teşhisine bağlı olarak muayene ve devamında tedavi uygulanması gerektiğinden bu konuda kulak burun boğaz uzmanı ile iletişime geçmek akıllıca olacaktır.
Solunum sisteminin başlangıç noktası olan ve içeri giren havanın akciğerlere ulaşmadan önce ısınıp, nemlenip, temizlendiği organ olan burun, bazı faktörlere bağlı görevini yerine getiremez. Bu durum 'burun tıkanıklığı' olarak adlandırılır.
BURUN TIKANIKLIĞI NEDEN OLUR?
Burun tıkanıklığı, nefes almayı zorlaştıran, kaliteli bir gün ya da uyku süreci geçirmeyi imkansız hale getiren bir rahatsızlıktır. Aynı zamanda kişiyi, koku alma fonksiyonlarının zayıflaması, nefes alıp verme mekanizmasının aksak çalışması gibi pek çok negatif etkiyle karşı karşıya bırakmaktadır. Çok basit olarak görülen burun tıkanıklığı, önemsenmediği takdirde birçok sıkıntılı sürece ve sonuca yol açabilmektedir.
Burun tıkanıklığı, burun dokularını tahriş eden bir etkenden kaynaklanabilir. Soğuk algınlığı, grip veya sinüzit gibi enfeksiyonlar ve alerjiler burun akıntısının ve burun tıkanıklığının yaygın nedenleridir.
Araba egzozuna maruz kalma gibi burnu tahriş edici durumlarda da burun tıkanabilir. Bu duruma 'alerjik olmayan rinit' denir. Burun akıntısı ve tıkanıklığına nadir de olsa 'tümörler' de sebebiyet verebilmektedir.
Burun eti büyümesi, geniz eti büyümesi gibi sebepler mevcutsa, burun tıkanıklığı yaşanmasına neden olabilir. Bu durumda doktor kontrolünde, burun spreyleri ve ilaçları kullanmanız gerekebilir. Burun eğriliği gibi durumlarda burun ameliyatı, hastanın bu durumdan ciddi anlamda rahatsız olması sonucu başvurulabilen bir yöntemdir.
Burun tıkanıklığı oluşturabilecek sebepler:
* Sinüzit
* Nazal septum deviasyonu
* Burun eti
* Konka şişmeleri
* Saman nezlesi
* Alkol
* Sahip olunan alerjiler
* Nezle, soğuk algınlığı
* Mevsim geçişleri
* Baharatlı yemekler
* Buruna yabancı cisim kaçması
* Hormonal değişiklikler
* Grip
* Yüksek tansiyon
* Burun polipleri
* Mesleki astım
* Gebelik
* Uyku apnesi
* Churg-Strauss sendromu
* Tiroid bozuklukları
BURUN TIKANIKLIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Burundan nefes alamayan kişi, nefes alışverişi yapabilmek için ağzını kullanır.
Geceleri ağız açık biçimde uyumak ve buna bağlı olarak horlama atakları gözlenebilir.
Kalitesiz uyku neticesinde sürekli yorgunluk ve halsizlik hali olağandır.
Burundan filtrelenemeyen hava nedeniyle ağız kuruluğu ve boğaz enfeksiyonları yaşanabilecek belirtilerdendir.
Burun tıkanıklığı ve akıntısına, burunda kuruluk ve kaşıntı hali ve hapşırma belirtileri de çoğunlukla eşlik etmektedir.
BURUN TIKANIKLIĞI NASIL AÇILIR?
* Adaçayı, zencefil, nane, tarçın, zerdeçal gibi bitki çaylarını tüketmek, tıkanıklığın azalması ya da giderilmesi yolunda destek faktörü olabilir.
* Duş esnasında sıcak suyun içerisine az miktarda mentol ekleyerek ferah bir buhar elde edebilirsiniz.
* Sigara kullanımı ya da pasif içicilik, burun tıkanıklığını tetikleyen bir faktördür. Bu yüzden burun tıkanıklığının önüne geçmek istiyorsak, sigara içilen ortamlarda bulunmamaya özen göstermeliyiz.
* Serum fizyolojik (tuzlu su) burun tıkanıklığının açılması için birebirdir.
Tuzlu suyla burun temizliği nasıl yapılır sorusunun yanıtı şöyledir:
1 bardak ılık suya 1 çay kaşığı sofra tuzu koyup kendi tuzlu suyunuzu hazırlayıp, burnunuza çekebilirsiniz.
* Bol su içmek, burun mukozasının nemli kalması için gereklidir.
* Klimalı ya da kaloriferli ortamlarda hava kuruduğu için burun içi kuruluğu ve buna bağlı olarak tıkanıklık sıkıntısı yaşanabilir. Odada buhar makinesi ya da kaynar su bulundurarak burun tıkanıklığı problemini çözebilirsiniz.
BURUN TIKANIKLIĞI ÇEŞİTLERİ
Bebeklerde ve Çocuklarda Görülen Burun Tıkanıklığı:
Bebekler ve çocuklar burun solunumu yapmayı tercih ederler.
Onlarda burnun tıkanması gibi bir problem gelişirse, ağız solunumu yapmaya mecbur kalırlar. Ağız solunumu esnasında devreye giren solunum kasları, bebeklerde duruş bozukluğu oluşmasına neden olabilmektedir.
Bazı bebekler ağızdan solunum yapmayı bilmeyebilir, beceremeyebilir ve çok ciddi solunum güçlükleriyle karşı karşıya kalabilir. Böyle bir durumda acilen uzman doktorla iletişime geçmek çok önemlidir.
Bebeklerde ve çocuklarda burun tıkanmasının en çok görülen nedenler geniz eti veya burun içinde bir gelişme anomalisidir.
Bazı durumlarda sorunun ameliyatla ortadan kaldırılması gerekebilir.
Alerjik Burun Tıkanıklığı:
Özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında artan polenler, burun tıkanıklığı ve burun akıntısı şikayetlerini meydana getirebilir. Daha çok sabahları ve ilkbahar, sonbahar dönemlerinde artış gösterilen belirtiler, saman nezlesini (alerjik rinit) işaret ediyor.
Alerjiye bağlı olarak gelişen burun akıntısının tedavisi için hekimler ağızdan tablet ya da burun spreyi tedavisi önerebilirler. Ancak, bu tür ilaçların mutlaka hekim kontrolünde ve tavsiye edildiği şekilde uygulanması gerekmektedir. Zira burun spreylerinin kontrolsüz kullanıldığı takdirde bağımlılık durumu oluşturabilmesi bilinen bir gerçektir.
Alerji belirtilerinden kurtulmanın en etkili yolu, alerjiye nedeninin ortadan kaldırılmasıdır.
Bu sebeple polen alerjisi yaşıyorsanız:
* Polenlerin aktif olduğu mevsimlerde kapı, pencerelerinizi mümkün olduğunca kapalı tutun.
* Evinizde, arabanızda filtrelerini düzenli değiştirdiğiniz klimaları kullanın.
* Kuru ve rüzgarlı günde mümkün olduğunca evde kalmayı tercih edin.
* Evinizi ve bahçenizi temizlerken toz maskesi kullanmaya özen gösterin.
* Ev içindeki rutubetli alanların bakım ve onarımlarını yaptırın.
* Yatak çarşaflarınızı alerjiye dayanıklı ürünler tercih edin.
BURUN TIKANIKLIĞI İÇİN ELMA SİRKESİ
Sirke pek çok alanda işimize yaradığı gibi burun tıkanıklığı sorununda da şifa oluyor.
Bu tarif için ihtiyacımız olan iki malzeme var:
* Elma sirkesi
* Ilık su
Hazırlanışı;
Bir bardak ılık suya 2 tatlı kaşığı elma sirkesi ekleyip bu karışımı tıkalı olan burun deliğinizden çekin. Elma sirkesinin asidik yapısı, burundaki bakteri ve virüsleri temizleyerek tekrar mukus üretiminin önüne geçer.