EKONOMİ SERVİSİ
Suriye’de bazı hedefleri bombalarken Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesi sonrasında rafa kaldırılan Türk Akımı’nda hükümetler arası anlaşmaya yeşil ışık yandı. Karadeniz’in altından Rus doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak olan ve 12.5 milyar dolar yatırım bedeli bulunan Türk Akımı’nın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in İstanbul’daki görüşmesinde yeniden masaya gelmesi bekleniyor. Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak, “Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinde hükümetler arası anlaşmanın tamamlanması için sona yaklaştık. Önümüzdeki hafta Erdoğan ve Putin arasında gerçekleşecek görüşmede bu anlaşmanın hazır olmasını istiyoruz” açıklamasında bulundu.
UKRAYN’YA BY-PASS
Avrupa’ya doğalgazı daha önce Ukrayna üzerinden taşıyan Rusya, gaz ihtiyacı yaklaşık 540 milyar metreküp olan bu kıtaya Bulgaristan yoluyla gaz götürmek için Güney Akım’ı planladı. Ancak beklenen olmadı. Ukrayna ile yaşanan sorunlar nedeniyle AB yaptırımlarıyla karşılaşan Rus hükümeti, Güney Akım projesini iptal etti. Diğer taraftan Azeri rakibinin Nabucco projesi ve Ukrayna’yı da by-pass etmek istiyordu. Doğalgazdaki bu soğuk savaş Türkiye’nin işine yaradı. Ankara’ya 2014’de resmi ziyaret gerçekleştiren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türk Akımı projesini açıkladı.
KAPASİTE DÜŞTÜ
Türk Akımı projesi 12.5 milyar dolar
Gaz kapasitesi 63 milyar metreküpten,
32 milyar metreküpe düşürüldü
Türkiye’ye gaz 14 milyar metreküp
Hattın denizden uzunluğu 910 kilometre
Kara hattı uzunluğu 260 kilometre
Batı Hattı’ndan gelen 14 milyar metreküp
Bu gazın 4 milyar metreküpü BOTAŞ, 10 m3’ü özel sektörden
Mavi Akım’da gelen 16 milyar metreküp
‘KUZEY II’YE AB ÇELMESİ
Rus doğalgazını Almanya’ya doğrudan taşıyacak Kuzey Akım II Boru Hattı da AB’ye takıldı. Rusya’dan Almanya’ya Baltık Denizi altından toplam 55 milyar metreküp kapasiteli iki ayrı deniz boru hattının yapımı öngörülen projeyi, üye ülkelerden gelen itirazlar üzerine AB yasal ve teknik incelemeye aldı. Bu hatla Gazprom, anlaşmazlık yaşadığı Ukrayna’yı by-pass edecek ve Baltık Denizi altından geçerek Avrupa’ya ulaşacaktı.
GAZ FİYATINDA ÇÖZÜM UMUDU
Türkiye ve Rusya arasında devam eden doğalgaz indirim görüşmelerine de değinen Novak, “Doğalgaz fiyatları, Gazprom ve Türk şirketler arasındaki sözleşmeler doğrultusunda belirleniyor. Gazprom, BOTAŞ ve bazı özel şirketlere doğalgaz sağlıyor. Bildiğim kadarıyla yetkililer arasında görüşmeler şu anda devam ediyor. İnanıyorum ki tüm tarafları memnun edecek bir çözüme varılacaktır” diye konuştu.
İTHALATTA İLK 3 ÜLKE (Milyon m3)
Rusya 1.896
İran 518
Azerbaycan 475
YILDA 32 MİLYAR METREKÜP
Türk Akımı başlangıçta, her biri 15.75 milyar metreküp kapasiteli dört hat olarak planlandı. Kapasitenin 47 milyar metreküpü Avrupa’ya, geri kalanı Türkiye’ye verilecekti. Hattın 910 kilometresi Karadeniz altından geçecek, kara hattındaki uzunluğu 260 kilometre olacaktı. Bu projede, tıpkı, Mavi Akım’da olduğu gibi boru hattıyla Karadeniz’in altından Samsun’a getirilecek, oradan da boru hattıyla, Yunanistan, Makedonya, Sırbistan, Macaristan’dan geçerek Avusturya’da bulunan doğalgaz dağıtım merkezine ulaşacaktı. Ancak uçak krizi sonrası Rusya projede kapasiteyi yarı yarışa düşürdü. Rus enerji devi Gazprom, yıllık 63 milyar metreküp olarak planlanan gaz kapasitesini 31.5 milyar metreküpe çekti.