Türkiye ile Rusya arasında 2015 yılında yaşanan uçak krizinin ardından iki ülke arasındaki ilişkiler bir türlü durulmuyor. Rusya’nın Türkiye’den ithal ettiği tarım ürünlerine sınırlama getirmesi ve charter seferlerini durdurması sonrasında krizler tam çözüldü derken, ülke yeni bir bahane daha ortaya atıyor. En son Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında gerçekleşen görüşme sonunda iki devlet başkanı sorunların en kısa sürede çözülmesi yönünde mesajlar vermişti.
Geçtiğimiz günlerde Rusya’nın uyguladığı ekonomik tedbirleri ve ticari ilişkileri görüşmek üzere, aralarında Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin de bulunduğu heyet üyeleriyle Moskova’ya gittiklerini hatırlatan Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, bu kapsamda Başbakan Yardımcısı Arkady Dvorkovich ile bir araya geldiklerini ve bütün sorunları görüştüklerini söyledi. Görüşmelerde, yaş meyve ve sebze ithalatına uygulanan yasakların kaldırılmasının ele alındığını anlatan Şimşek, müteahhitlik başta olmak üzere sektör faaliyetleriyle Türk işçi çalıştırılması ve karayolu ulaştırmasındaki engellerle vize uygulamalarında eskiye dönüşün sağlanmasının değerlendirildiğini kaydetti.
Türkiye 15 Mart’tan itibaren buğday başta olmak üzere bazı tahıl ürünlerinde sevkiyat koşullarını değiştirerek, Rusya’yı vergisiz sevkiyat yapma hakkına sahip ülkeler listesinden çıkarttı. Daha öncede Rusya Tarım Bakanı Aleksandr Tkaçev’in bazı Rus tarım ürünlerinin Türkiye’ye gönderilmesinin sınırlanmasına ilişkin “Sırtımızdan bıçaklandık” ifadelerini kullanmıştı. Bunun üzerine Ekonomi Bakanı Zeybekci, Tkaçev’in Türkiye’ye yönelik açıklamalarına ilişkin, “Sırtımızdan bıçaklandık herhalde yanlış bir tercümedir. Bu bıçaklanma meselesine gelirsek, o sözü kimin söyleme hakkı olduğu tartışılır ama sözlerinin sonunda da gördüm ki ‘Bu iki tarafa da zarar veren bir şeydir, onun için halledilmesi gerekir’ gibi bir şeyler de söylüyor. Son derece pozitif şeyler söylemek lazım. Ya pozitif konuşalım ya susalım” dedi. Rusya Başbakan Yardımcısı Arkadiy Dvorkoviç dün Rus basınına yaptığı açıklamada, Türkiye’nin tahıl ürünlerine getirdiği kısıtlamalar kaldırılmadan Rusya’nın yasaklarının kaldırılmasının söz konusu olamayacağını bildirdi.
Dvorkoviç Krasnoyarsk Ekonomi Forumu’nda, “Tahıl ürünlerine getirilen kısıtlamaların kaldırılma konusu bizim için koşulsuz önem taşıyor. Bu olmadan bizim tarafımızdan hiçbir adım atılmayacak. Tahıl yasağı kaldırılmadan bizim yaptırımları kaldırma şansımız dahi yok. Eğer tahıla izin verilirse işte o zaman bizim anlaşmaya hazır olduğumuz eylemler mevcut” diye konuştu. BATI Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Mustafa Satıcı, Rusya ile sıkıntıların giderilmesi konularında her iki tarafın da mayıs ayına tarih vermesinin kendilerini heyecanlandırdığını söyledi. Satıcı, “Her ne kadar B planımız olsa da Rusya bizim için çok önemli bir pazar ve bu pazarı kaybetmek istemiyoruz” açıklamasını yaptı.
RUSYA ZARAR ETTİ
Rus tüketicinin domates savaşından zarar ettiğini söyleyen uzmanlar, “Öncelikle domatesin tezgah fiyatı iki-üç katına çıktı ve ikincisi Rusya’da üretilen domateslerin fiyatı, dışarıdan gelenlere nazaran daha da yükseldi. Türkiye’den domates ithalatına devam edilmiş olsaydı, diğer ülkelerden alınan domateslere göre fiyatı daha düşük olacaktı” açıklamaları yapıldı. Ayrıca, Türkiye’nin tahıl ürünlerine neden yüksek vergi getirdiğinin anlaşılır olduğunun şu ifadelerle aktaran yetkililer şöyle devam ettiler, “Karşılık verebileceği alanlar olmasına rağmen bunu kabullenmesini beklemek doğru olmazdı.” Rus haber ajansları Türkiye’nin bu adımı, Rusya’nın Türkiye’den alınan domatese yönelik yasağı kaldırmamış olması yüzünden atmış olabileceğini söylemişti.
KISITLAMA İHRACATI ENGELLEMEDİ
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Satıcı, Rusya’nın kısıtlama koymasına rağmen, domatesin yıl başından bu yana yüzde 44’lük oranla en çok ihraç ettikleri ürün olduğunu kaydetti. Satıcı, Isparta, Antalya, Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz bölgesinde ihracatın 500 milyon doları aştığını söyledi. Geçen yıla oranla yaş sebze, meyve toplamında ilk dört ayda geçen yıla oranla yüzde 24’lük bir ihracat artışı yakaladıklarının altını çizen Satıcı, “Yılbaşından bu yana yakalanan seviye sevindirici. Satıcı, “ 2017 yılında yaş sebze meyve ihracatı bölgemizde yüzde 24 artış gösterdi. Bu artışla bölgemizdeki yaş sebze meyve ihracatı 153 milyon doları aştı” dedi.
CHARTER UÇUŞLARI DÜZENE GİRMEDİ
Nisan ortalarında Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, charter uçuşlarıyla ilgili haberlerin çıktığını ve bunların doğru olmadığını Putin’in de teyit ettiğini söylemişti. Rusya Tur Operatörleri Birliği (ATOR) Başkanı Maya Lomidze, Rosaviatsiya’nın charter seferlerini durdurulabileceğine ilişkin haberin ardından Türkiye’ye tur satışlarının geçen hafta yüzde 20-30 oranında azaldığını bildirmişti. Bunun üzerine önceki gün Rusya Ulaştırma Bakanı Maksim Sokolov, Rusya’nın Türkiye’ye charter seferlerinin durdurulma ihtimaline ilişkin tavrını değiştirmediğini bildirdi. Sokolov, “Statü değişmedi. Rusya Havacılık Kurumu (Rosaviatsiya) ilgili telgrafı gönderdi, bunun metni basında yer aldı. Şu anda bu konuya ilişkin ek bir bilgi yok” ifadesini kullandı.
OTELLERİN AÇILIŞI MAYIS’A ERTELENDİ
Rus Pobeda Havayollarına ait Boeing 737/800 tipi uçak Wnukova Havaalanı’ndan havalanarak Gazipaşa-Alanya Havalimanı’na 188 Rus yolcuyla iniş yaptı. TAV Havalimanı İşletmeleri, Alanya Belediyesi, Gazipaşa Belediyesi, Alanya Turistik İşletmeciler Derneği (ALTİD) ve Alanya Turizm Tanıtma Vakfı’nın (ALTAV) ortak düzenlediği karşılama töreni geleneksel havacılık seremonisi olan ‘su takı’ töreniyle başladı. Törende uçaklardan inen tüm yolculara pilot ve beraberindeki mürettebata karanfil ve buket verildi. Çilek ikramı yapıldı ve Rusça tanıtım materyalleri ve Alanya hediyeleri bulunan çantalar hediye edildi. Turizmci Erdal Dalkılıç, “Şu ana kadar gelen Rus misafirlerimizin hepsi göstermelik. Ciddi sayıda bir turist henüz bölgeye gelmedi. Her yıl nisan ayında açılan birçok otelimiz bu yıl açılışlarını mayısa erteledi” açıklamasında bulundu.
ERDOĞAN PUTİN GÖRÜŞMESİNDE TEK DETAY SURİYE
Kremlin Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 3 Mayıs’ta Soçi şehrinde bir araya geleceğini bildirdi. Peskov, RIA-Novosti ajansına yaptığı açıklamada, Soçi’deki görüşmede Erdoğan ve Putin’in Suriye’deki durumu değerlendireceklerini belirtti. Peskov, görüşmeye ilişkin başka detay vermedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Putin son olarak 10 Mart’ta Moskova’da düzenlenen Türkiye-Rusya Üst Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısında bir araya gelmişti.