Regaib Kandili'nde ne zaman ve nasıl niyet edilir, merak konusu oldu. Hadise göre, "Kim Recep ayında, takva üzere bir gün oruç tutarsa, oruç tutulan günler dile gelip 'Ya Rabbi onu mağfiret et' derler." Bu nedenle 18 Şubat 2021 Perşembe akşamı idrak edilecek kandil gününü oruçla değerlendirmek, tövbe yerine geçer.
REGAİB KANDİLİ ORUCU NEDİR?
Regaip Kandili orucu, Recep ayının ilk cuması için tutulan oruçtur. Bu oruç sadece tek gün tutulmaz. Regaip Kandili orucu tutmak isteyenler sonraki günü de oruçlu geçirmelidir.
Regaip Kandili orucu farz değil, nafile bir oruç ve ibadettir. Gün içinde yapılan ibadetler ve dualar, Allah tarafından bu Regaip gecesine hürmet gösterenlere bolca sevap olarak geri dönmektedir.
Regaip Kandili orucunu aynı farz olan oruç gibi niyet ederek tutabilirsiniz.
Regaip Kandili'nde oruç tutmak dinimizde şöyle övülmüştür:
* Her kim Recep'ten bir gün oruç tutar ve gecelerinden bir geceyi ibadetle geçirirse, Allah-ü Teala onu kıyamet günü azaptan emin olarak diriltir ve sırat köprüsünü Kelime-i Tevhid ve tekbirlerle geçer. (Deylemi)
* Recep, haram aylardandır. Onun günleri, altıncı kat semanın kapıları üzerinde yazılıdır. Bir kişi ondan bir gün oruç tutsa ve orucunu, Allah-ü Teala'nın takvasına tamamen ayırsa (arak günahsız tamamla), (gökte bulunan) o kapı ve o gün dile gelerek: "Ya Rabbi! Onu bağışla." Eğer orucunu Allah-ü Teala'nın takvasıyla tamamlamazsa, onun için istiğfarda bulunmazlar ve o kişiye: "Nefsin seni aldatmış" denilir. (Nüzhetül Mecalis, Gunyetü't Talibin)
* Receb-i Şerif'in birinci gününde oruç tutmak üç senelik, ikinci günü oruçlu olmak iki senelik ve yine üçüncü günü oruçlu bulunmak bir senelik küçük günahlara kefaret olur. Bunlardan sonra her günü bir aylık küçük günahların af ve mağfiretine vesile olur. (Hadis-i Şerif)
REGAİB KANDİLİ'NDE ORUÇ TUTULUR MU?
Diyanet İşleri Başkanlığı, üç aylarda oruç tutmanın önemiyle ilgili şu açıklamada bulundu:
"Halk arasında üç aylar diye bilinen Recep, Şaban ve Ramazan ayları mübarek aylardır. Nitekim Hz. Peygamber, Recep ayı girdiğinde, 'Allah'ım! Recep ve Şaban'ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan'a ulaştır' diye dua etmiştir (Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 259).
Ramazan ayında oruç tutmak farzdır (Bakara, 2/184-185).
Recep ve Şaban aylarında ise; Hz. Peygamberin (SAV) diğer aylara oranla daha fazla nafile oruç tuttuğu, ancak Ramazan’ın dışında hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmediği hadis kaynaklarında yer almaktadır (Buhari, Savm, 52-53; Müslim, Sıyam, 173-79).
Bu itibarla, Recep ve Şaban aylarının aralıksız olarak oruçlu geçirilmesinin dini bir dayanağı yoktur. Kişi, sağlığı müsait olup güç yetirdiği takdirde bu aylarda dilediği kadar nafile oruç tutabilir."
ÜÇ AYLARDA ORUCA NASIL NİYET EDİLİR?
Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Kalben niyet etmek yeterli ise de niyeti dil ile ifade etmek menduptur. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır.
Ramazan orucu, belli günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ile nafile oruçlar için niyet etme vakti, güneşin batması ile ertesi gün tepe noktasına gelmesi öncesine kadarki süredir. Fakat imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş, oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekir. Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz (Kâsânî, Bedâî’, II, 85).
Bu oruçlar için geceden niyet edilmesi ve "Yarınki nafile orucunu tutmaya" şeklinde orucun belirlenmesi faziletlidir. Öte yandan Ramazan ayının her günü için "Yarınki Ramazan orucunu tutmaya" şeklinde niyet edilmesi gerekir.
Kaza, keffaret ve bir zamana bağlı olmaksızın adanan oruçlar için gün batımından itibaren en geç imsak vaktine kadar niyet edilmiş olmalıdır. Bu tür oruçlara niyet edilirken, "Falanca kaza, keffaret veya adak orucuna" şeklinde belirtilmesi gerekir.
Şafi mezhebine göre ise nafile dışındaki tüm oruçlara geceden niyet edilmelidir. İmsak vaktine kadar niyet edilmemişse o günün orucu geçerli olmaz. Nafile oruçlara ise güneş tepe noktasına gelmeden öncesine kadar niyet edilebilir.
REGAİB KANDİLİ'NDE ORUÇ TUTMANIN FAZİLETİ
Bazı rivayetlerde bu gecenin isminin meleklerle telaffuz edildiği ifade edilir. Regaip kelimesi, güzel şeyleri arzu etmek, istemek, elde etmeye gayret etmek anlamlarına gelir. Bu gece ibadet edenin, tövbe edenin arzularının verileceği ümit edilir. Recep ayının fazileti iyilik ayı : Regaip gecesinin içinde olduğu Recep ayında bolca oruç tutulmalıdır. Bu aya 'Recebü'l-asabb' da denilmiştir. Yani; iyiliklerin isabet ettiği Recep ayı. Recep ayına 'tövbe' ismi de konulmuştur. Mümin bu ayda ve özellikle de Regaip Kandili'nde günahlarını bolca kendine itiraf edip tövbe etmelidir.
REGAİB KANDİLİ İLE İLGİLİ HADİSLER
* Allah Teâlâ, Recep ayında oruç tutanları mağfiret eder. (Gunye)
* Receb-i şerifin bir gün başında, bir gün ortasında ve bir gün de sonunda oruç tutana, Receb’in hepsini tutmuş gibi sevap verilir. CMiftah-ül-cenne)
* Ramazan ayı dışında Allah rızası için bir gün oruç tutan, iyi bir yarış atının bir asırda alacağı mesafe kadar Cehennemden uzaklaşır. (Ebu Yala)
* Şu beş gecede yapılan duâ geri çevrilmez. Regaib Gecesi, Şabanın 15. gecesi, Cuma, Ramazan bayramı ve Kurban bayramı gecesi. (İbn-i Asakir)
* Receb-i Şerif'in birinci gününde oruç tutmak üç senelik, ikinci günü oruçlu olmak iki senelik ve yine üçüncü günü oruçlu bulunmak bir senelik küçük günahlara kefaret olur. Bunlardan sonra her günü bir aylık küçük günahların af ve mağfiretine vesile olur. (Camiu-s sağir)
* İbn-i Abbas (RA): Resulullah (SAV) Recep ayında bazen o kadar çok oruç tutardı ki, biz O'nu hiç iftar etmeyecek zannederdik. Bazen de o kadar çok iftar ederdi ki, biz O’nu hiç oruç tutmayacak zannederdik. (Müslim)
* Muhakkak zaman, Allah'ın yarattığı günkü şekliyle akıp gitmektedir. Yıl on iki aydır. Bunlardan dördü haram aylardır. Ve üçü ard arda gelmektedir. Zilkade, Zilhicce, Muharrem bir de Cemaziye'l-ahirle Şaban ayları arasında gelen Mudar kabilesinin ayı Recep ayıdır. (Buhari, Tefsir, Sure, 8,9)
* Recep ayı Allah'ın ayı, Şaban benim ayım, Ramazan da ümmetimin ayıdır." (Acluni, Keşfu'l-Hafa, 1/423)
* Yine mübarek üç aylardan ilki olan Receb ayının önemi ve değeri hakkında Enes b. Malik'ten (RA) şöyle rivayet edilir: Receb ayı girdiğinde Hz. Peygamber şöyle derdi: "Allah'ım! Recep ve Şaban'ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan'a ulaştır." (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/259)
* Recep büyük bir aydır. Allah bu ayda hasenatı kat kat eder. Receb ayında bir gün oruç tutana, bir yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. 7 gün oruç tutana, Cehennem kapıları kapanır. 8 gün oruç tutana Cennetin 8 kapısı açılır. On gün oruç tutana, Allah istediğini verir. 15 gün oruç tutana, bir münadi, "Geçmiş günahların affoldu" der. Receb ayında Allah Teala Nuh aleyhisselamı gemiye bindirdi ve o da Receb ayını oruçlu geçirdi. Yanındakilere de oruç tutmalarını emretti. (Taberani)
* Kim Recep ayında, takva üzere bir gün oruç tutarsa, oruç tutulan günler dile gelip "Ya Rabbi onu mağfiret et" derler. (Ebu Muhammed)
* Hz. Aişe (RA) validemiz, "Resulullah, pazartesi ve perşembe günleri oruç tutmaya çok önem verirdi" buyuruyor. Çünkü Hadis-i Şerifte, "Ameller Allah Tealaya pazartesi ve perşembe günleri arz edilir. Ben de amelimin oruçlu iken arz edilmesini istiyorum" buyururdu. (Tirmizî)
REGAİB KANDİLİ'NDE HZ. MUHAMMED'İN DUASI
Recep haram aylardandır çünkü: Tövbe suresinin 36. ayeti Recep ayına işaret eder. Ayet şöyledir; "Şüphesiz Allah'ın gökleri ve yeri yarattığı günkü yazısına göre ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü haram aylardır. İşte bu Allah'ın dosdoğru kanunudur. Öyleyse bu aylarda kendinize zulmetmeyin." Değişik hadislerde haram ayların (yani günahın ve kusurların özellikle daha feci olduğu, savaşlara bile ara verilmesi gereken ayların) içinde Recep de sayılmıştır. Haram aylar. 'Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Recep'tir.'
Recep ayında tutulacak oruçlar: İbn Abbas; Efendimizin bu ayda çok oruç tuttuğunu ifade ediyor. Hatta orucu hiç bırakmayacak zannederdik der. Bazen de Recep ayında oruca o kadar ara verirdi ki hiç tutmayacak zannederdik. (Müslim) Hz. Peygamber şöyle haber verirdi: "Allah'ım Recep, Şaban'ı bize mübarek eyle, bizi Ramazan'a ulaştır.' (Ahmed, Müsned) Bu gece (Regaip gecesinin gündüzü) oruç tutana birçok sevap haberi verilmiştir.
Bu dört gecede rahmet yağar: Rabbimizin rahmeti her zaman vardır. Ama nasıl ki her gece güzel olmakla beraber Kadir gecesi bin geceye denktir. (Kadir Suresi) ve nasıl ki Kudüs'teki Mescidi Aksa diğer mekânlardan farklıysa Recep ayının ilk perşembesi ve belli zamanlar da öylece özeldir.