Ramazan ayı başladı. Müslümanların ibhadet ayında tutulan oruçla hem nefisler hem bedenler terbiye edilecek. Peki Ramazan ayında hangi dualar okunur, hangi ibadetler edilir? Bu özel ay boyunca milyonlarca Müslüman teravih namazı kılacak, oruç tutacak, sadaka verecek ve bir çok ibadet ile Ramazan'ı idrak edecek.
RAMAZAN'DA HANGİ İBADETLER YAPILIR, HANGİ DUALAR EDİLİR?
Ramazan ayı ibadet ve dualarını, bu kutsal ay ile ilgili ayet ve hadisleri sizler için derledik. Ramazân-ı şerîfin ilk akşamı, (Şa'ban'ın son gününü Ramazan'ın ilk gününe bağlayan gece) akşamla yatsı arasında 2 rek'at teşekkür namazı kılınır. "Yâ Rabbî, Ramazân-ı şerîf ile müşerref kıldığın için" denilir ve namaza durulur.
Fâtiha-i şerîfeden sonra birinci rek'atte 1 "İnnâ a'taynâkel-kevser...", ikinci rek'atte 1 İhlâs-ı şerîf okunur.
İL İL İFTAR SAHUR VAKTİ İÇİN TIKLAYIN | 2019 İMSAKİYE
Namazdan sonra; 70 İstiğfâr-ı şerîf, 70 Salevât-ı şerîfe (Salât-ı Münciye okumak efdaldir) okunup dua yapılır.
Birinci 10 gün içinde mümkünse Tesbih Namazı kılınır ve Hatm-i Enbiyâ yapılır. İkinci 10 gün içinde mümkünse yine Tesbih Namazı kılınır ve Hatm-i Enbiyâ yapılır. Üçüncü 10 gün içinde tevbe-istiğfar, Hatm-i Enbiyâ ve 7 salât-ü selâm'dan sonra mümkünse Hatm-i İstiğfâr yapılıp, yani 1001 defa:
"Estağfirullâhe'l-azıym. Ve etûbü ileyk" denilip, bittikten sonra 7 ilâ 70 salat-ü selâm okunur ve duâ yapılır.
İftara yakın:
"Allâhümme yâ vâsial-mağfiratiğfirlî", iftar esnâsında da:
"Allâhümme leke sumtü ve bike âmentü ve aleyke tevekkeltü ve alâ rızkıke eftartü ve savme ğadin neveytü" duâsı okunur.
Ramazanda sadaka-i fıtır veremeyen müslümanlar, arefe günü 2 rek'at namaz kılarak, Allâh'a ilticâ ederler. Zamm-ı sûre olarak ne istenirse o okunur.
İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Hasan Gümüşoğlu
Ramazan ayında, Müslümanlar en başta oruç tutmakla mükelleftir. Ama buluğ çağına erdikten sonra her Müslümana 5 vakit namaz farzdır. Dolayısıyla Ramazan ayında oruç tutmakla mükellef olunduğu gibi, namazla mükellefiyetimiz devam etmektedir.
Ramazan ayı denilince, Müslümanların büyük bir ekseriyeti zekatlarını bu ayda hesaplayıp verdikleri için, zekatlar da bu ayda verilir. Haccın dışında diğer üç tane önemli farz Ramazan ayında yapılmaktadır. Bunun dışında fitre verilir.
Hz. Muhammed'in, Ramazan ayının son 10 gününde mescidin bir köşesine çekilerek, dışarıya çıkmadan yaptığı itikaf bir sünnettir. İmkanı olanlar, müsait olan mescitlerde bu sünneti yerine getirebilirler.
Seher vaktini değerlendirmek, yapılan ibadetlerden biridir. İmsak vakti girmeden önce yapılacak herhangi bir yemek yeme ihtiyacı olmasa bile, bir bardak su içmek ve bunu sahur niyetiyle yapmak önemlidir. Hz. Muhammed; " Sahur yapın sahurda bereket vardır." buyurmuştur. Sahura kalkıldığı zaman teheccüd namazı kılmak, önemli bir ibadettir bu da yapılabilir.
Mukabele, Kuran-ı Kerim'i okuyanları dinlemek ve takip etmektir, aynı şekilde bizim Kuran-ı Kerim okumamız, Ramazan ayında yapılacak ibadetlerin önemlilerinden birisidir.
Ramazan ayında yapılan iftarlarda, sadece kendi yakınlarımızı değil, ihtiyaçları olan insanları da davet edilmelidir. Bu iftar sofralarında yeme içmede ölçülü olunmalıdır, maalesef iftar sofraları zaman zaman israf sofralarına dönüşmektedir. Bunlar Ramazan ayında yapılacak önemli ibadetlerdir.
RAMAZANLA İLGİLİ AYETLER
Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur'an'ın indirildiği aydır. Öyle ise sizden ramazan ayını idrak edenler onda oruç tutsun. Kim o anda hasta veya yolcu olursa (tutamadığı günler sayısınca) başka günlerde kaza etsin. Allah sizin için kolaylık ister, zorluk istemez. Bütün bunlar, sayıyı tamamlamanız ve size doğru yolu göstermesine karşılık, Allah'ı tazim etmeniz, şükretmeniz içindir. (Bakara Suresi 185)
Ey iman edenler! Allah'a karşı gelmekten sakınmanız için Oruç,sizden öncekilere farz kılındığı gibi,size de farz kılındı. (Bakara Suresi 183)
Oruç, sayılı günlerdedir. Sizden kim hasta, ya da yolculukta olursa, tutamadığı günler sayısınca başka günlerde tutar. Oruca gücü yetmeyenler ise bir yoksul doyumu fidye verir. Bununla birlikte, gönülden kim bir iyilik yaparsa (mesela fidyeyi fazla verirse) o kendisi için daha hayırlıdır. Eğer bilirseniz oruç tutmanız sizin için daha hayırlıdır. (Bakara Suresi 184)
Bunlar, tövbe edenler, ibâdet edenler, hamdedenler, oruç tutanlar , rükû' ve secde edenler, iyiliği emredip kötülükten alıkoyanlar ve Allah'ın koyduğu sınırları hakkıyla koruyanlardır. Mü'minleri müjdele. (Tevbe Suresi 112)
Oruç gecesinde kadınlarınıza yaklaşmak size helâl kılındı. Onlar, size örtüdürler, siz de onlara örtüsünüz. Allah, (Ramazan gecelerinde hanımlarınıza yaklaşarak) kendinize zulmetmekte olduğunuzu bildi de tövbenizi kabul edip sizi affetti. Artık eşlerinize yaklaşın ve Allah'ın sizin için yazıp takdir etmiş olduğu şeyi arayın. Şafağın aydınlığı gecenin karanlığından ayırt edilinceye (tan yeri ağarıncaya) kadar yiyin, için. Sonra da akşama kadar orucu tam tutun. Bununla birlikte siz mescitlerde itikâfta iken eşlerinize yaklaşmayın. Bunlar, Allah'ın koyduğu sınırlardır. Bu sınırlara yaklaşmayın. Allah, kendine karşı gelmekten sakınsınlar diye, âyetlerini insanlara böylece açıklar. (Bakara Suresi 187)
RAMAZAN İLE İLGİLİ HADİS-İ ŞERİFLER
İslam beş esas üzerine bina edilmiştir: Allah"tan başka ilah olmadığına ve Muhammed"in O"nun kulu ve elçisi olduguna şehadet etmek, namaz kılmak, oruç tutmak, Kabe"ye haccetmek, Ramazan orucu tutmak. (Tirmizi, İman 3, (2612))
Oruçlu için iki sevinç vardır: Biri,orucu açtığı zamanki sevincidir; diğeri de Rabbine kavuştuğu zamanki sevincidir. (Buhari, Savm, 2)
Ramazan ayı girdiği zaman cennetin kapıları açılır, cehennemin kapıları kapanır ve şeytanlar da zincire vurulur
(Müslim, Sıyam 2, (1079))
Oruçlu bir kimse yalanı ve yalanla iş yapmayı terk etmezse onun yemesini içmesini terk etmesine ALLAH'ın hiçbir ihtiyacı yoktur. [Buhari, Savm, 8.]
Oruç tutunuz, sıhhat bulunuz! (Et-tergib ve'Terhib, 2:83)
Sahura kalkmak berekettir. Bir yudum su içseniz bile onu terk etmeyiniz. Çünkü Allah sahura kalkanlara rahmet eder. (Müsned, 3:44)
Oruç tutun. Şüphesiz oruç Cehennem ateşine ve: dünyanın kötülük ve musibetlerine karşı kalkandır. (Cami'üs Sağir,4:212 )
"Oruçlu iken çirkin konuşmayın! Birisi size sataşırsa, "Ben oruçluyum" deyin.[Buhari, Savm, 9]
Kim Allah Teala yolunda bir gün oruç tutsa, Allah onunla ateş arasına, genişliği sema ile arz arasını tutan bir hendek kılar
(Tirmizi, Cihad 3, (1624))
Ramazan ayında, hasta veya ruhsat sahibi olmaksızın kim bir günlük orucunu yerse, bütün zaman boyu oruç tutsa bu orucu kaza edemez
(Buhari, Savm 29)
Kadir gecesini, kim sevabına inanıp onu kazanmak ümidiyle ihya ederse, geçmiş günahları affedilir
(Müslim, Müsafirin 174, (769); Ebu Davud, Salat 318, (1371); Tirmizi, Savm 83)
Resulullah (sav)'a :" Kadir gecesi (Ramazan'ın neresinde?) diye sorulmuştu. O da, Ramazanın tamamında." diye cevap verdi. [Ebu Davud, Salat, 324, ( 1387). ]
"Şurası muhakkak ki, Oruçlunun iftarını açtığı zaman reddedilmeyen makbul bir duası vardır" (Beyhaki)
Ramazan girip çıktığı halde günahları affedilmemiş olan insanın burnu sürtülsün Anne ve babasına veya bunlardan birine yetişip de onlar sayesinde cennete girmeyen kimsenin de burnu sürtülsün Ben yanında zikredildigim zaman bana salat okumayan kimsesinin de burnu sürtülsün!
(Tirmizi, Daavat 110, (3539))
Kim oruçlu olduğu halde unutur ve yerse veya içerse orucunu tamamlasın Çünkü ona Allah yedirip içirmiştir
(Müslim, Sıyam 171)
Kim Allah rızası için bir gün oruç tutarsa, Allah onu yetmiş sene Cehennem ateşinden uzaklaştırır. [Camiüs Sağir]
Kim bir oruçluya iftar ettirirse, kendisine onun sevabı kadar sevap yazılır Üstelik bu sebeple oruçlunun sevabından hiçbir eksilme olmaz
(Tirmizi, Savm 82, (807);
Ramazanda Allah'i zikreden magfiret olunur. Ve o ayda Allah'dan dilekte bulunan kimse de mahrum edilmez. [Ramuz El Hadis / Hz. Cabir (r.a)]
Kadir gecesini, kim sevabına inanıp onu kazanmak ümidiyle ihya ederse, geçmiş günahları affedilir.. (Müslim, Müsafirin, 174)
"Ramazan orucu farz, teravih namazı ise sünnettir. Bu ayda oruç tutup, gecelerini de ibadetle geçirenin günahları affolur." [Nesai]
"Oruçlunun ağzından çıkan koku, Allah indinde misk kokusundan daha hoştur." [Kütüb-i Sitte, 3082]
"Oruçlunun susması tesbih, uykusu ibadet, duası makbul, ameli de çok sevaptır." [Deylemi]
Kadir gecesini, Ramazan'ın son onunda arayın. (Buhârî, Leyletü'l–kadr 3)
"Oruç sabrın yarısıdır."(İbn Mâce, Sıyâm 44)
Oruç, kişi onu günahlarla delmedikçe, bir kalkandır.[Camiu's-Sağir]
Ramazan'da orucunu tutup da Şevval'den de altı gün tutan kimse bütün sene oruç tutmuş gibidir. (Müslim,Sıyam, 203)
Oruçlarda riya yoktur. Aziz ve Celil olan Allah buyurdu ki: "O Benim içindir. Onun mükafatını bizzat Beni veririm. (Çünkü) Oruçlu yemesini, içmesini Benim için bırakır." [Buhari/ Ebu Hureyre (r.a.)]
RAMAZAN BAYRAMI NEDİR?
Ramazan ayı, Kur'an-ı Kerim'in indiği aydır. Kur'an'da bin aydan daha hayırlı olduğu bildirilen "Kadir Gecesi" yine bu ay içinde kutlanır. Ayrıca İslam'ın temel ibadetlerinden olan oruç da bu ayda tutulur. Bu nedenle Ramazan ayı, Müslümanlar için en kutsal aydır ve ona "On Bir Ayın Sultanı" denilmiştir.
Ramazan Bayramı, Ramazan ayı boyunca tutulması farz kılınan orucun da sonunu ifade eder. Ramazan Bayramı’nın ilk günü aynı zamanda Şevval ayının birinci günüdür ve bu günde oruç tutulmaz.
Ramazan Bayramı’nın ilk gününde camilerde bayram namazı kılınır. Bayram namazını yalnız erkekler kılar. Bayram namazından sonra ise hutbe okunur. Bayram boyunca müslümanlar eş, dost, akraba ziyaretleriyle birbirlerinin bayramını kutlarlar. Bu ziyaretler esnasında genellikle kolonya, tatlı ve şekerlemeler ikram edilir.
Bayramda bakımlı ve temiz olmak adettendir. Herkes en yeni kıyafetlerini giymeye çalışır. Ramazan bayramında çocuklara ailelerin bütçesi elverdiğince yeni kıyafetler alınır. Bazı büyükler ellerini öpen çocuklara hediye veya harçlık verirler. Çocuklar ufak gruplar halinde kapı kapı dolaşarak şekerleme toplarlar. Müslümanlar zekat görevini bu bayramda yerine getirirler.