EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL
Türkiye’ye yönelik tacizleri ortadan kaldırmak ve Suriye’nin kuzeyindeki terörü etkisizleştirmek için başlatılan Afrin harekatına bir destek de piyasalardan geldi. Operasyonun ilk günü 3.85’i gören dolar, dün gün içinde 3.82’ye, akşam saatlerinde ise 3.79’a kadar geri çekildi. Hisse piyasalarında güçlü alımların etkisiyle Borsa İstanbul yüzde 1,81 değer kazandı ve 117 bin 236 puana kadar yükseldi. Gösterge faizleri yüzde 0.44 kayıpla yüzde 13.50 oldu. Operasyon nedeniyle piyasalarda önemli bir türbülans olmadığına işaret eden piyasa analistleri, “Başarılı bir operasyon ve ABD ve Rusya’dan da ılımlı açıklamaların olması piyasaları destekliyor” yorumunu yaptı. Ancak harekatın, jeopolitik risk olarak gündemde yer aldığına işaret eden piyasa uzmanları, harekatın derinleşmesi durumunda piyasalarda risklerin oluşabileceği öngörüsünde bulundu.
Ziraat Bankası Ekonomisti Bora Tamer Yılmaz, Türkiye’nin, Afrin’deki barış harekatını uluslararası toplumun bilgisi dahilinde, uluslararası hukuk çerçevesinde sürdürdüğüne dikkati çekti. Yılmaz, “Harekâtın evvelinde yeterli süre boyunca kamuoyuna otoriteler tarafından gerekli bilgilendirmeler sağlandı. Her harekatın kendi doğası gereği bazı bilinmezlikleri bulunur. Piyasa bu bilinmezlikleri otoritelerin kamuoyu ile iletişimi sürecinde geçen haftalarda fiyatladı. Harekât planlandığı gibi sürdükçe piyasa oynaklığını etkilemeyecektir. Zaman geçip hedeflere ulaşıldıkça piyasanın pozitif tepkisini görebiliriz.” ifadelerini kullandı.
DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Strateji Yönetmeni Orkun Gödek ise Zeytin Dalı Harekâtı ile ilgili dış dünyadan gelen ilk tepkilerin beklenen ölçüde olması ve piyasalarda belirsizliklerin geçen hafta fiyatlanmasının, devam eden harekatın Türk Lirası varlıkları üzerindeki etkisinin sınırlı kalmasını sağladığını kaydetti. Yerel varlıklarda kısa süreli dalgalanmanın ardından denge arayışının öne çıkmasını beklediğini aktaran Gödek, icra edilen operasyonun süresi ve kapsamına dair tartışmalar ile bölgeden gelecek haber akışının piyasalardaki dalgalanma süresini ve boyutunu değiştirebileceğini dile getirdi.
Azimut Portföy Genel Müdürü Murat Salar ise Türkiye’nin bir süredir Afrin ile ilgili çekincelerini doğru ve açık bir iletişimle kamuoyunu bilgilendirdiği için sürpriz olmadığını bildirdi. Salar, “Dolayısıyla harekatın piyasalar tarafından bilinen bir şey olması nedeniyle şok etkisi yaratmadı. Harekat, Türkiye’nin planladığı gibi tamamlanırsa ve sınırda 30 km’lik bir güvenli bölge oluşturulursa terör açısında risklerin azalacağı gerçeğini göz ardı etmemek gerekir.” dedi. Salar, harekat ile ilgili negatif bir şok yaşanmadığı sürece terör riskini azaltma potansiyeli nedeniyle belli bir dozda pozitif etkisinin olmasının beklenebileceğini kaydederek, harekatta askerlerin zarar görmemesi ve can kaybı olmamasının her şeyden önemli olduğunu, ekonominin kendi dinamikleri ile en kısa sürede dengesini bulacağını dile getirdi.
DOLAR ZAYIF, ÖNEMLİ BİR TÜRBÜLANS YOK
Kapital FX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, Güney Afrika Rand’ı başta olmak üzere gelişen ülke kurlarının olumlu yönde hareket etmesi ve doların küresel piyasalarda zayıflamasının TL’yi desteklediğini söyledi. Afrin operasyonu ile piyasalarda önemli bir türbülans olmadığına işaret eden Enver Erkan, kurda geri çekilmelerin olumlu, Borsa İstanbul’un da yukarıda olduğunu söyledi. Zeytin Dalı Harekatı’nın, açıklamanın yapıldığı gün zaten fiyatlandığına işaret eden Erkan, ABD ve Rusya’dan da daha ılımlı açıklamalar geldiğini, Türkiye’nin de kendi güvenliği açısından söz konusu operasyonu yaptığına yönelik açıklamaların piyasalar açısından olumlu gelişmeler olduğuna işaret etti. Biraz daha inişli-çıkışlı seyirlerin de beklenebileceğine dikkat çeken Enver Erkan, sürenin uzaması durumunda risk de oluşablieceğini söyledi. Erkan, “Eğer kur 3.85’e gidecek olursa, altında yukarı yönlü bir hareket görmemiz mümkün olabilir. TL tarafı inişli çıkışlı seyredebilir. Ancak dolar kurunda 3.80’in altında kalıcılık beklemem. Dolar zayıf kaldıkça kur hareketi sınırlanacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
RİSK İŞTAHI BİR MİKTAR KISIK
Noor Capital’in haftalık Borsa İstanbul ve hisse senetleri analizine göre, BIST 100 Endeksi, son beş işlem gününde yüzde 2.66 yükseldi. Bankacılık endeksi beş işlem günü öncesine göre yüzde 4,11, sanayi endeksi yüzde 1,56, hizmet sektörü endeksi ise yüzde 3,17 değer kazandı. Endeksin volatilitesi geçen hafta Afrin’e operasyon ve ABD’nin YPG ordusu kurma haberi sonrası siyasi-jeopolitik belirsizliklerin artması ile yükseldi. Jeopolitik gelişmeler ve ABD-Türkiye ilişkileri hisse senedi piyasasında etkili olmaya devam edecek. Diğer yandan hafta içinde Merkez Bankası, sıkı duruşun korunacağı mesajını vererek faiz indirimi yapmayacağı sinyalini verdi. Gösterge faiz oranlarına olan duyarlılığın ise azaldığı görüldü. Noor Capital’in değerlendirmesinde, “Genel olarak küresel ekonomilerde gösterge faizler yükselirken, hisse senedi piyasalarındaki değerlemeler açısından olumsuz olan bu durumun endekslerde yükselişe engel olmadığını görmekteyiz. Küresel olarak ‘tahvil sat-hisse al’ stratejisinin etkili olması BIST tarafında da fiyatlamaları belirleyebilir. 5 yıllık CDS geçen hafta risk görünümünde bozulma ile yüzde 2,51 artış kaydetti. Negatif ayrışmaya sebep olan siyasi-jeopolitik gündem çözüldüğünde Türkiye risk priminin de düşüşe geçerek TL varlıkları destekleyeceğini düşünüyoruz” denildi. Analizde, son jeopolitik gelişmeler sonrası yabancı risk iştahının bir miktar kısıtlandığının görüldüğü belirtildi.
YABANCI HİSSE FIRSATI KOLLUYOR
Stratejist Murat Tufan, kur gevşemesinin borsaya da pozitif yansıdığını, operasyonun sona ermesi durumunda Borsa İstanbul’da yeni rekorların görülebileceğini belirterek, “Piyasa tedirginliği olmazsa, muhtemelen 117-120 bin seviyelerinde bir hareket olabilir. Ancak operasyon boyutunun derinleşmesi bir tedirginlik oluşturabilir” ifadelerini kullandı. Gösterge 10 yıllık ABD faizlerinin de operasyonu negatif fiyatlamadığının görüldüğüne işaret eden Murat Tufan, “Hem gösterge faizi, hem tüm varlıklarımıza baktığımızda derinleşmesine bir satış yok” diye konuştu. Yatırımcıların ise piyasalara yönelik bir güveninin söz konusu olduğuna işaret eden Tufan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kısa vadeli piyasaya satış geliyor, ancak küresel risklere rağmen bunu alım fırsatı olarak düşünüyorlar. Borsa İstanbul’un bu yıl da yüzde 45 büyümesi bekleniyor. Yatırımcıda, ‘satalım’dan ziyada, girmek istediği sektörler için ‘nereden hisse alırız’ fırsatları daha fazla. Takas oranlarına da baktığımızda yabancı tarafından çok büyük tedirginlik olduğunu söyleyemem. Yabancı takas oranımız yüzde 65.67, hatta son 7 günde yüzde 1’e yakın yükseliş var.”