Sendikalaşmayı önlemek ve tazminat yükünden kurtulmak isteyen patronların yeni silahı Kod-29 oldu. Kod-19 gerekçe gösterilerek işten atılan işçiler ve sendikacılar anlattı.
Çorum'daki Ekmekçioğlu Metal Kimya Fabrikası'nda 8 Aralık'ta işten çıkarmalar başladı. 28 kişi 'performansları düşük' denilerek işten çıkarıldı.
GEREKÇE: PERFORMANS DÜŞÜKLÜĞÜ...
Independent Türkçe'den Cihat Arpacık'ın haberine göre, yıllardır bu fabrikada çalışan işçilere, işten çıkarma yasağı döneminde, bir anda 'performanslarınız düşük' denildi. Daha sonra 60'dan fazla kişi yine Kod 29'la işten çıkarıldı.
KOD 29 NEDİR?
4857 sayılı İş Kanunu'nun 25/2. maddesi kapsamında belirtilen kabahatleri işleyen çalışanların sözleşmeleri, SGK'nın işten ayrılış kodlarından biri olan 29 koduyla işveren tarafından feshedilebiliyor.
Bu maddede, işyerinde ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan işçilerin işten çıkarabilecekleri belirtiliyor.
Kod-29'la işten atılan bir işçi tazminat ya da işsizlik maaşı alamıyor. Üstelik bu kodla çıkartılan işçilerin bir daha iş bulmaları çok zor.
"İşten atılınca sadece sen işsiz kalmıyorsun" diyen Ekmekçioğlu Metal Kimya Fabrikası'nda çalışan Tuncer Çelik, şunları kaydetti:
"Mesela internetin kesiliyor. Eğer çocuğun okuyorsa ve pandemide uzaktan eğitim alıyorsa derslerini takip edemiyor. Ya da kışın ortasında doğalgazın kesiliyor. Biz patronun evini, arabasını istemedik. Anayasa'daki sendikalı olma hakkımızı kullandık. Eğer bu işi yürütemiyorsanız, Anayasal hakkımızı korumayacaksanız o maddeyi de oradan kaldırın ki insanlar zor durumda kalmasın.''
DİSK: SON DÖNEMDE YAYGINLAŞTI
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da Kod-29 ile işten çıkarmaların son günlerde yaygınlaştığını söyledi.
Bu yöntemle patronların hem işten çıkarma yasağını deldiğini hem de tazminat yükünden kurtulduğunu belirten Çerkezoğlu ''İş yerinde herhangi bir ahlaksızlık yapmadığını kanıtlamak da işverene değil, işçiye yüklenmiş durumda. Bunun için de tek yol var; mahkemeye gitmek. Yeni bir düzenlemeyle Kod 29'u bir zulüm aracı haline getirmekten çıkarmalıyız. Bunun için Çalışma Bakanlığı'yla görüşüyoruz'' dedi.
"KOD-19 KÖTÜ NİYETLİ OLARAK KULLANILIYOR"
Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Başkanı Adnan Serdaroğlu ise pandemi sürecindeki işten çıkarma yasağıyla birlikte Kod-29'un daha sık uygulanmaya başlandığını belirtti.
''İşverenler, yasağı istisnaları kullanarak delmeye çalışıyor'' diyen Serdaroğlu ''Hükümete söyledik, istisnaların tamamı ortadan kaldırılmalı. Kod-29 kötü niyetli olarak çokça kullanılıyor. Özellikle sendikasız yerlerde ve sendikaların yeni örgütlendiği işyerlerinde buna daha çok rastlıyoruz'' ifadelerini kullandı.