EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL
Son birkaç aydır olumlu büyüme rakamlarıyla ön plana çıkan Türkiye, yabancı yatırımcı konusunda da oldukça başarılı bir grafik çiziyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, 2017’nin ocak-ağustos döneminde yurt dışındaki yerleşik kişilerin Türkiye’deki doğrudan yatırımları, 2016’nın aynı dönemine kıyasla yüzde 28,8 artarak 3 milyar 767 milyon dolardan 4 milyar 851 milyon dolara çıktı. Avrupa’daki yerleşik kişilerin Türkiye’deki doğrudan yatırımları ise bu yılın 8 ayında 3 milyar 830 milyon dolara yükseldi. Böylece doğrudan yatırımların yüzde 79’u Avrupa’da yaşayanlar tarafından gerçekleştirildi. Avrupa’nın ardından Türkiye’ye en fazla doğrudan yatırımın yapıldığı bölge Asya olurken, Asyalı yerleşiklerin doğrudan yatırımları yılın 8 ayında yüzde 5,4 artışla 825 milyon dolara ulaştı.
Aynı dönemde Amerika kıtasından yapılan doğrudan yatırımlar ise azalış kaydetti. Yüzde 57,1’lik düşen yatırımların parasal karşılığı 147 milyon dolar oldu. Söz konusu dönemde Türkiye’ye doğrudan yatırımların 26 milyon doları Afrika’da, 20 milyon doları Okyanusya’da ve 3 milyon doları da sınıflandırılmayan ülkelerde yaşayan yerleşikler tarafından yapıldı. Türkiye, bu yılın 8 ayında en fazla doğrudan yatırımı Hollanda, İspanya, Azerbaycan ve Avusturya’dan çekti. Hollandalı yerleşiklerden Türkiye’ye 1 milyar 501 milyon dolarlık sermaye girişi olurken, bu rakam toplam doğrudan yatırımların yüzde 30,9’unu karşıladı. Söz konusu dönemde İspanya’dan 1 milyar 46 milyon dolarlık, Azerbaycan’dan 355 milyon dolarlık ve Avusturya’dan 308 milyon dolarlık yatırım geldi. Belçika, Almanya, Japonya, İngiltere, Çin ve ABD ise Türkiye’ye 100 milyon doların üzerinde doğrudan yatırım yapan ülkeler arasına girdi. Bu yılın ocak-ağustos döneminde doğrudan yatırımların miktar bazında en fazla düşüş kaydettiği ülke ise Rusya oldu. Rus yerleşiklerin geçen yılın 8 ayında 259 milyon dolar olan doğrudan yatırımları bu yıl sıfıra indi.
AB’DE FATURALARI BİLE ÖDEYEMEYENLER VAR
Yoksulluk veya Avrupa’daki sosyal dışlanma riski altındaki kişilerin sayısının düşürülmesi, Avrupa 2020 stratejisinin temel hedefleri arasında bulunmasına karşın AB’de bu oran hala yüksek seyrediyor. AB’de geçen yıl nüfusun yüzde 23,4’üne karşılık gelen 117,5 milyon kişi, yoksulluk ya da sosyal dışlanma riskiyle karşı karşıya kaldı. Bu durum, söz konusu kişilerin yoksulluk seviyesinin altında gelir, maddi açıdan ciddi olarak yoksunluk ve çok düşük iş yoğunluğuna sahip ailelerde yaşamak gibi 3 kriterden en az birini taşıdığı anlamına geliyor. Yoksulluk veya sosyal dışlanma riskini oluşturan 3 unsur ayrı ayrı ele alındığında, AB nüfusunun yüzde 17,2’si yoksulluk seviyesinin altında gelir seviyesine sahip bulunuyor. Maddi açıdan yoksunluk kriterine göre, nüfusun yüzde 7,5’i faturalarını ödeme, evlerini ısıtma veya bir haftalığına tatile çıkma gibi temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamıyor.
TAŞINMAZDA GÖZDE ANTALYA
Türkiye’de yabancıların taşınmaz edinmesine ilişkin 2012’de belirlenen şartlar sonrasında 92 bin 638 kişi taşınmaz aldı. Bu kişiler, 16 milyar 475 milyon 356 bin 603 lira değerinde, 85 bin 410 adet konut, iş yeri gibi bağımsız bölüm ve 7 bin 167 arsa ve arazi gibi ana taşınmaz edindi. Bugüne kadar toplam 140 bin 832 yabancı, 18 milyar 174 milyon 543 bin 348 lira değerinde 119 bin 280 konut, iş yeri gibi bağımsız bölüm ile 11 bin 145 arsa ve arazi gibi ana taşınmazın sahibi oldu. En çok Antalya, İstanbul, Aydın ve Yalova tercih edildi.
FİNANS VE SİGORTA BAŞI ÇEKTİ
Yurt dışındaki yerleşiklerin yılın 8 ayında Türkiye’ye yaptığı yatırımlarda en büyük payı finans ve sigorta faaliyetleri aldı. Söz konusu alanda yurt dışı yerleşiklerin doğrudan yatırımları 1 milyar 370 milyon dolara ulaşırken, bu da toplam yatırımların yüzde 28,2’sine tekabül etti. Finans ve sigorta faaliyetlerini, 1 milyar 50 milyon dolarla bankalar, 971 milyon dolarla da elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı takip etti. İmalat, bilgi ve iletişim, ulaştırma ve depolama, toptan ve perakende, holding şirketlerinin faaliyetleri, kauçuk ve plastik ürünleri imalatı, inşaat, kimya ve madencilik ise 100 milyon doların üzerinde doğrudan yatırımın çekildiği diğer sektörler olarak sıralandı. Bilgi ve iletişim, doğrusal yatırımlarda en fazla artışın gözlendiği sektör oldu.