HAMİDE HANGÜL / EKONOMİ SERVİSİ
Liselere geçişte TEOG yerine artık, “Eğitim Bölgesi ve Sınavsız Mahalli Yerleştirme Sistemi” uygulanacak olması, emlak sektörünü hareketlendirdi. Ortaokulu bitiren yüzbinlerce öğrencinin evine en yakın 5 liseye gidebileceği açıklamasının ardından veliler de en iyi okullara yakın ilçelerde ev arama telaşına düştü. İstanbul’da ilk 10 okul bölgesinde en fazla ev, Anadolu Yakası’nda Üsküdar'da arandı. Avrupa Yakası’nda Beyoğlu ipi göğüsledi. Bakanlık verilerine göre, akademik başarı oranına göre İstanbul'da ilk 10 okulun bulunduğu semtler Beyoğlu, Beşiktaş, Fatih, Kadıköy ve Üsküdar. Bu bölgeler arasında Emlakjet tarafından yapılan TEOG “öncesi-sonrası” analizine göre, satılık daire araması artışında Üsküdar yüzde 23, Beyoğlu yüzde 17, Beşiktaş yüzde 10 ve Kadıköy yüzde 8 ile öne çıktı. İlk 10 okulu takiben, ikinci 10 en iyi okulun bulunduğu bölgeler arasında Avrupa Yakası'nda Bahçelievler yüzde 19'luk artışla dikkat çekti. Okul başarısındaki sıralamada ilk 20'yi takip eden okulların da bulunduğu Silivri, Bakırköy, Şişli, Şile, Maltepe ve Başakşehir bölgelerinin hakimi ise Başakşehir oldu. Başakşehir yüzde 57'lik satılık konut arama artışıyla Avrupa Yakası'nda dikkat çeken lokasyonlar arasında yerini aldı. Söz konusu ilçe, merkezi bölgelere kıyasla daha ulaşılabilir fiyatlarıyla çocuklu ailelerin tercih nedeni arasında gösterildi. En iyi okullara yakın bölgelerde satılık ev aramalarındaki artışı Emlakjet yetkilileri şöyle değerlendirdi: “Satılık daire araması kiralık daire aramasının şu an önünde. Kiralık daire aramasındaki artışta okul araması yapılan bölgelerde ortalamada sadece yüzde 5'lik bir artış olduğunu söyleyebiliriz. Bu bölgelerde satılık ve kiralık daire aramaların artışlarındaki seyir, önümüzdeki dönemde daha belirgin olacaktır.” Emlakjet Genel Müdürü Gizem Moral Kunter, okullara yakınlığın özellikle sıfır konut projelerinde önemli bir tercih sebebi haline geleceğine işaret etti. Kunter, “Toplu ulaşım araçlarına yakınlık projelerin pazarlanmasında önemli rekabet avantajıydı. Buna şimdi 'okula yakınlık' da eklendi. Önümüzdeki dönemde özellikle çocuklu aileleri hedef alan projelerin pazarlamasında bu kriterin daha çok ön planda tutulduğunu göreceğiz" yorumunu yaptı. Başakşehir’de emlak aramalarını da değerlendiren Kunter, “Başakşehir, lokasyonu ve merkezi bölgelere kıyasla daha ulaşılabilir fiyatlarıyla da çocuklu ailelerin tercih nedeni. Bu bölgelerde satılık ve kiralık daire aramaların artışlarındaki seyir, önümüzdeki dönemde daha belirgin olacaktır” dedi.
FEN VE ANADOLU LİSESİ ARAMASINDA 15 KAT ARTIŞ
Öğrencilerin evlerinin yakınındaki okullardan birini tercih edebilmelerine olanak sağlayan yeni sistem, emlak ilanlarının içeriğini de değiştirmeye başladı. Fen liseleri, proje okullar gibi başarı ortalaması daha yüksek olan liselerin bulunduğu bölgelerdeki emlak ilanlarında, “liseye yakın” ibaresi önemli bir emlak arama kriteri olarak öne çıktı. sahibinden.com verilerine göre, TEOG yerine getirilen yeni sistemin açıklandığı 5 Kasım 2017 tarihi itibarıyla sahibinden.com’da “fen lisesine yakın” emlak araması bir bütün olarak görülmeye başlandı ve bu arama “lise” kelimesini içeren sorgularda 2. sıraya yerleşti. 5 Kasım - 8 Kasım tarihleri arasında aynı emlak aramalarında en çok kullanılan ibareler ise sırasıyla “fen lisesi”, “fen lisesine yakın”, “Anadolu lisesi” ve ”liseye yakın” olarak gerçekleşti. Kullanıcıların yaptıkları kelime bazlı emlak aramalarında “lise” içeren sorgular 4 günde ortalama 15 kat arttı.
KİRA KAYIT DÖNEMİ ARTAR
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, Türkiye genelinde 600 okulun “nitelikli” ilan edildiğini hatırlatarak, bu nitelikli okulların zaten tamamının sınavla öğrenci alacağını söyledi. Aşa, “Münferit olarak nitelikli okulların yakınlarında böyle bir heyecan, ‘tutayım mı’ gibi bir hareketlilik var. Hangi okulun hangi sokak ya da mahalleden öğrenci alacağının netleşmeye başlamasıyla birlikte fiyatlarda da bir yükseliş görülebilir. Talebin çok olduğu yerde fiyat yükselir yüzde 10-20 gibi. Kiralık ev adedi çok, o nedenle o çok fazla etkilenmez. Okul kayıt dönemi yaklaştıkça, hangi okul hangi mahalleden öğrenci alacak bu bilgiler netleştikçe o sokak ve mahallelere akın olacaktır” değerlendirmesinde bulundu.