EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL
Türkiye’nin işsizlik oranı temmuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre değişim göstermedi. Bununla birlikte işsizlik oranı bu yılın aynı döneminde tekrar yaparak yüzde 10,7 oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre açıklanan raporda ülke genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, temmuzda geçen yılın aynı dönemine göre 119 bin kişi artarak 3 milyon 443 bin kişiye ulaştı. Tabi işsizlik en fazla gençleri etkiliyor. 2016’da yüzde 19,8 olan genç işsiz oranı 2017 yılında yüzde 21 seviyelerini gördü. İşsizlikten en çok etkilenen grup ise eğitimli ve yeni mezunlarda gerçekleşti. Eğitim durumuna göre TÜİK verilerine baktığımızda eğitim seviyesinin arttıkça işsizliğin de arttığını görüyoruz. Eğitim durumuna göre işgücü raporunun toplamına bakacak olursak, bu oran erkeklerde yüzde 9,2’den yüzde 8,8’e düştü. Kadınlarda ise durum tam tersi, yüzde 14 olan işsizlik oranı bu yılın aynı döneminde yüzde 14,6’lara kadar çıktı. Okur-yazar olmayanlarda yüzde 0,6 artan işsizlik, lise altı eğitimlerde yüzde 9,2’ye indi. Asıl durum en az lise eğitimi alan kişilerden itibaren başlıyor. 2016’da lise mezunlarının yüzde 12,6’sı işsizken, 2017’de bu oran 12,8’e çıkıyor. Mesleki lise eğitimi alanların işsizlik oranı ise yüzde 10,5’ten yüzde 11’e doğru arttığı görüldü. En büyük yükseliş üniversite mezunlarında, geçen yıl yüzde 13,3 olan işsizlik oranı bu yıl yüzde 14’ü geçmek üzere. Genç işsizlik yanında bir de kadınlarda sorun devam ediyor. Son bir ayda 58 bin yüksek okul mezunu kadın daha işini kaybetti. Bu ay bu sayıya 23 bin lise mezunu kadın daha eklendi. Sadece lise altı eğitimli kadın işsiz oranı düşüş kaydederken, üniversite mezunu kadınlarda işsizlik oranı yüzde 18,4’lerden yüzde 21’e ulaştı.
POLİTİKALAR İSTİHDAM ODAKLI OLMALI
Özyeğin Üniversitesi İşletme Fakültesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ümit Özlale, sene başından beri toplam istihdam artışının 678 bin ile aslında güçlü bir görünüm sergilese de işgücüne katılımındaki artışın istihdam artışının üstünde seyretmesi nedeniyle işsizlik oranlarında iyileşme görmediğimizi söyledi. Özlale, “Demografik faktörlerin ve iktisadi koşulların işgücü piyasasına katılımı önümüzdeki dönemlerde daha da destekleyeceğini düşünüyorum. Bu da istihdam yaratacak politikalar izlenmediği sürece, yüksek işsizlik oranlarıyla bir süre daha karşılaşacağımızı gösteriyor” dedi. Yayımlanan işgücü istatistikleri tablosunda en alt sırada yer alan çok önemli bir probleme de değinmek gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Özlale, sözlerine şöyle devam etti: “Türkiye’de genç nüfusun (15-24 yaş) işsizlik oranı, kadın nüfusunda daha belirgin olmak üzere giderek artıyor. Daha da önemlisi, bu genç nüfusun dörtte birinden fazlası yani yüzde 26,7’si ne bir eğitim kurumuna devam ediyor, ne de çalışıyor.”
İŞSİZ KADIN ORANI DÜŞMÜYOR
Genç işsizlik oranı da sürekli artmaya devam ediyor. 15-24 yaş arası erkeklerde yüzde 17,2’lerden yüzde 17,6’ya çıkan işsizlik oranı, kadınlarda ise yüzde 24,6’dan yüzde 27,5’e kadar yükseldi. Tarım dışı genç kadın işsizliğinde ise bu oran, yüzde 31,6’dan yüzde 36,3’e kadar artış kaydetti. İstihdam ise bu yılın dokuz aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39 arttı, İşsizlik Sigortası Fonu’na başvurular yüzde 12,7 azaldı. Ocak-eylül döneminde İşsizlik Sigortası Fonu’na başvurular 978 bin 68 olurken, aynı dönemde İŞKUR tarafından 791 bin kişi işe yerleştirildi.
BÜYÜME REKORU İŞSİZLİĞİ ÇÖZMÜYOR
KapitalFX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, “Türkiye ekonomisinin büyüme normali yeni serilerle %5-6 oranlarındadır. Yeni serilere göre olan duruma baktığımızda, büyümenin aşağı yukarı bu seviyelerde olduğu periyodlarda işsizliğin düşememesi veya yükselmesi gibi bir sorunun varlığını yine ortaya koymaktadır. Mevcut ekonomik modelde Türkiye’de işsizliğin azaltılması için daha fazla büyümeye ihtiyaç vardır. Ekonomi hali hazırda yeni serilere göre Avrupa ve OECD ortalamalarının üzerinde büyüyor. Ya ekonominin daha fazla büyümesi gerek, ya da bu büyüme oranları sürdürülebilir değilse uzun süreli istihdamı artırıcı yapısal reformlara yönelmek gerek” dedi. Erkan, “Yıl sonunda %12 işsizlik oranı, 2017 ortalaması olarak da %11,3 işsizlik oranı tahmin ediyoruz” diye konuştu.
SANAYİ VE HİZMET İSTİHDAMI AZALDI
Temmuz ayında işsizlik oranının, bir önceki aya göre 0,5 puan artışla yüzde 10,7 olarak gerçekleştiğini söyleyen Enver Erkan, temmuz ayında işsizlik oranı piyasanın beklediği seviyenin üzerinde olduğunu ekledi. Erkan, mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı ise Aralık 2016’dan sonra ilk defa yükselmekle birlikte, geçen aya göre 0,1 puan artış gösterdiğini belirtti. Erkan şunları söyledi: “Temmuz ayına baktığımız zaman geçen yıla göre, işgücüne katılım oranında arındırılmış verilerle 1,1 puanlık artış olduğu görülmektedir. 2016’nın benzer döneminde 30 milyon 443 bin kişi olan işgücü, Temmuz 2017’de 31 milyon 677 bin kişi olmuştur. Yine mevsim etkilerinden arındırılmış verilere bakıldığında; istihdam oranı bir önceki aya göre 0,1 puan artarak %46,9 olurken, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdamda ise 87 bin kişilik bir artış söz konusudur. Sanayi ve hizmet sektörünün istihdam payı ise azaldı.”
BÜYÜME RAKAMLARI ÇALIŞMAYA YANSIMADI
CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu TÜİK’in açıkladığı temmuz ayı iş gücü istatistiklerini değerlendirdi. Erdoğdu, geniş tabanlı işsizlerin sayısının 5 milyon 778 bin kişi, geniş tabanlı işsizlik oranının da yüzde 16.73 olduğunu iddia etti. Resmi işsizlik oranının yüzde 10.7 olarak ilan edilmesine karşın, mevsimsellikten arındırılmış işsizliğin 11.2 olduğunu ileri süren Erdoğdu, işsizliği çözmek için Türkiye’nin büyümeyi artırmaya odaklanması gerektiğini vurgulayarak, şu değerlendirmede bulundu: “Bu kadar büyüdüysek işsizlik oranı neden bu kadar yüksek? Bu kadar işsiz varsa nasıl büyüyoruz? Kim büyüyor? Neremiz büyüyor? Hükümetin büyüme ile işsizlik arasındaki bu tutarsızlığı ‘verimlilik artışı’ gibi hayallerle açıklıyor.”
15-19 YAŞ ARALIĞINDA ÇALIŞAN SAYISI ARTTI
15-19 yaş arası toplam genç nüfusa bakacak olursak, Temmuz ayında geçen yıla göre 9 bin kişinin azaldığı görülüyor.
* Eğitimde olan genç nüfus 158 bin kişi azaldı.
* Çalışan sayısı ise 42 bin kişi arttı. *
Hem eğitimde hem de çalışan da sayı 42 bin kişi yükseldi.
* Ama ne eğitimde ne de istihdam da olan genç nüfus 64 bin kişi artarak, 1 milyon 277 bine kadar çıktı.