Biden yönetimi, selefinin güttüğü izolasyonist politikanın aksine ABD’yi yeniden müdahaleci çizgiye çekeceğini vurguladı. Yeni yönetim dış politikanın ana eksenine demokrasi ve insan haklarını oturttu.
Küresel dengelerde yeni dönemi ifade eden yaklaşımın sinyalleri ise Washington’un güçlü etkisi altında bulunan NATO’da görülüyor. Doğu Akdeniz, S-400 gibi gerilim başlıklarının gündemde olduğu dönemde dikkat çeken açıklama geldi.
BİR MÜTTEFİK ÜLKEYE YÖNELİK İLK DEMOKRASİ ÇIKIŞI
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, bir kez daha Türkiye’nin aldığı Rus füzelerinin kriz nedeni olduğuna vurgu yaptı. Doğu Akdeniz’de de görüş ayrılıkları olduğunun altını çizdi.
Ancak Stoltenberg ilk kez bir müttefik ülkedeki insan hakları konularına değindi. “Türkiye’deki demokratik haklara ilişkin ciddi görüş ayrılıklarımız var” ifadesini kullandı. NATO’nun bu konuları tartışmak için önemli bir platform olduğunun da altını çizdi.
NATO’DA BİDEN DÖNEMİ
Görevde iki ayı doldurmak üzere olan ABD başkanı Biden’in demokrasi ve insan hakları üzerine kurduğu dış politikası NATO’ya da yansıdı. Yeni dönemle birlikte ilk kez birliğin bir genel sekreteri müttefik ülkenin iç işleriyle ilgili değerlendirmede bulundu. Avrupa Parlamentosu’nda konuşan Genel Sekreter Stoltenberg “Türkiye ile NATO arasında S-400’ler ve demokratik haklara ilişkin ciddi görüş ayrılıklarımız var” dedi.
S-400 ve Suriye’deki terör örgütü YPG üzerinden gerilen ABD-Türkiye ilişkileri Beyaz Saray’da iki ayı devirmek üzre olan Joe Biden yönetimiyle de krizin süreceği işaretleri çoğalmaya başladı. Selefi Donald Trump’ın aksine insan hakları ve demokrasi üzerine dış politikasını kuran Başkan Biden’ın tutumu NATO’ya da yansımaya başladı.
Birliğin en büyük ülkesi olan ABD’nin tavrı sonraso ilk kez örgütün bir genel sekreteri müfttefik ülkenin içişleriyle ilgili açıklamada bulundu. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye ile NATO arasında S-400’ler ve demokratik haklar gibi konularda ‘ciddi görüş ayrılıkları’ olduğunu söyledi.
CİDDİ GÖRÜŞ AYRILIKLARIMIZ VAR
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Avrupa Parlamentosu’ndaki savunma ve dışişleri komisyonlarının toplantısında yaptığı konuşmada Türkiye ile ilişkilere dair değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye’nin eylemleri nedeniyle ‘ciddi endişeleri’ olduğunu ifade eden Stoltenberg “Ciddi endişelerimi dile getirdim; hepimizin bildiği gibi Doğu Akdeniz, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 savunma sistemlerini alma kararı ve Türkiye’deki demokratik haklara ilişkin ciddi görüş ayrılıklarımız ve bazı sorunlar var” dedi.
Ancak NATO’nun aynı zamanda bu konuları tartışmak için ‘önemli bir platform sunduğunu’ ifade eden Stoltenberg, bu sayede farklı konuların gündeme getirilebileceğini, ciddi tartışmalar yapılabileceğini ifade etti. Stoltenberg, her biri farklı tarihe, coğrafyaya ve politikaya sahip 30 üyesi olan bir ittifakta her zaman görüş ayrılıkları yaşanacağının altını çizdi.
Stoltenberg, Doğu Akdeniz konusunda Türkiye ile Yunanistan arasında diyalog kurulmasında NATO’nun üstlendiği role de atıfta bulundu. NATO Genel Sekreteri, NATO tarafından hayata geçirilen askeri gerilimi yatıştırmaya yönelik güvenlik mekanizmasının iki ülke arasında ilk müzakerelerin yürütülmesine olanak sağladığını belirtti.
NATO dışişleri bakanlarının gelecek hafta Brüksel’de ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin temsilcileri ile ilk kez yüz yüze bir araya gelmesi bekleniyor. Türkiye’nin Rusya’da S-400 savunma sistemleri alma kararı Türkiye ile NATO arasında gerginliğe yol açmıştı. ABD yönetimi, aralık ayında Türkiye’ya yaptırım uygulamaya başlamış ve dört yetkili yaptırım listesine alınmıştı.