Mukabele nedir sorusunun yanıtını ve mukabele hakkında merak edilenleri haberimizde bulabilirsiniz. Mukabele Ramazan ayı boyunca oruç tutmanın yanı ayrı bir ibadet veya oruçu tamamlayan bir unsur olarak görülmektedir. Hergün değişik evlerde biraraya gelen grubun bir kimsenin Kur'an'ı ezberden veya kitaptan yüksek sesle okuması ve onu dinleyen topluluğun da sessizce Kur'an'dan takip etmesine halk arasında mukabele denir. Vatandaşlar Mukabele nasıl okunur merak ediyor. Mukabeleyi ilk kez yapacak olan kimseler ayrıca mukabelede ilk gün ne okunur merak ediyor. Ramazan ayı oruç ayı olmasının yanı sıra Mukabelezamanıdırda.
Ramazan 16 Mayıs Çarşamba günü başlıyor. Ramazan ayı boyunca oruç tutan bazı kişiler aynı zamanda Kur'an okumak istiyor. Ramazan ayı, ibadet ayı demek. On bir ayın sultanı Ramazan müslüman alemi içn yine bereket dolu geldi. Bu kutsal ayı ibadetlerle geçirmek isteyenler, diğer yandan mukabele hatmetmeyi ve ayrıntılarını öğrenmek istiyor. Mukabele nedir, mukabele nasıl okunur? Mukabelenin ilk günü ne okunur? sorularının yanıtını merak edenler için deredik.
Ramazan ayına mahsus ibadetlerden biri de "mukabele" geleneği. Dilde; mukabele karşılaşmak, yüz yüze olmak, karşılıklı okuyup tatbik etmek gibi anlamlarına gelen "mukabele" nedir ve ne zaman ortaya çıktı?
Mukabele karşılık verme, karşılıklı okuma anlamına gelir. Bir kimsenin Kur'an'ı ezberden veya kitaptan yüksek sesle okuması ve onu dinleyen topluluğun da sessizce Kur'an'dan takip etmesine "mukabele" denir.
MUKABELE NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Hz. Muhammed'e 610 yılında ilk vahyin gelişiyle başlayan Kur'an'ın indiriliş süreci, 632 yılına kadar, yaklaşık yirmi üç yıl devam etti. Peygamberimizle Cebrail, her yıl ramazan ayında bir araya gelerek, o güne kadar indirilen Kur'an ayetlerini, karşılıklı olarak okurlar. Önce Cebrail okur Peygamberimiz dilerdi. Daha sonra da Peygamberimiz okur, Cebrail dinlerler. Bu durum Peygamberimizin vefat ettiği yıl 632 de iki kez tekrarlandı. Böylece Kur'an ayetlerinin unutulmasına meydan verilmemişti. Peygamberimizin bu davranışını kendilerine örnek alan Müslümanlar, bunu dini bir gelenek olarak günümüze kadar sürdürmüşlerdi.
PEYGAMBER EFENDİMİZ KUR'AN'I BAŞKASINDAN DİNLEMEYİ SEVERDİ
Peygamber Efendimiz (asm) Kur’ân’ı başkasından dinlemeyi de severdi. Başkasından dinlerken mübarek gözyaşlarını tutamazdı.
İbn-i Mes’ud (ra) anlatıyor: Resûlullah (asm) bana hitaben:
“Bana Kur’ân oku!” buyurdu. Ben:
“Ya Resûlallah! Kur’ân sana indirildiği halde, sana Kur’ân’ı ben mi okuyacağım?” dedim.
Allah Resûlü (asm):
“Ben Kur’ân’ı kendimden başka birisinden dinlemeyi hakikaten severim” buyurdu. Bunun üzerine, Resûl-i Ekrem’e (asm) Nisâ Sûresinden okumaya başladım. Nihâyet; “Her ümmetten birer şâhit getirdiğimiz ve ey Muhammed, onların üzerlerine de seni şâhit olarak getirdiğimiz zaman onların hâli nice olur?”1 âyetine geldiğimde, Resûl-i Ekrem Efendimiz (asm):
“Şimdilik yeter!” buyurdu. Dönüp baktığımda, bir de ne göreyim, Resûl-i Ekrem Efendimiz’in (asm) iki gözünden yaşlar akıyordu.
Kur’ân’ı dinlemek aynı zamanda Kur’ân’ın da emridir. Cenâb-ı Hak: “Kur’ân okunduğu zaman onu dinleyin ve susun ki, merhamet olunasınız” buyurur.
Şu halde, okunan Kur’ân’ı dinlemek farzdır.
Hazret-i Cebrâil (as) ile Hazret-i Peygamber Efendimiz’in (asm) Ramazan aylarında yaptıkları Kur’ân’ı karşılıklı okuma ibâdetini model alan Müslümanlar, asırlardan beri güzel sesli hafızların refakatinde her Ramazan ayında bu geleneği sürdürmüşler; Kur’ân’ı mukabele tarzında tilâvet ederek hatimler indirmişlerdir. Yani tek amel içinde farzı da, sünneti de ihyâ etmişlerdir.
Mukabeleye baştan sona iştirak etmekte İnşaallah hatim sevabı vardır. Mukabeleyi takip ederken mümkünse okunan harfleri içimizden tekrar etmeli, yani biz de okumalıyız. Mümkünse okunan Kur’ân üzerinde tefekkür etmeli, anlamlarını bildiğimiz âyetlerin emirleri üzerinde düşünmeliyiz.
Üçte birlik bölümünü geride bıraktığımız mübârek Ramazan ayında mukabele sünnetini ihyâ edenler, Kur’ân’ı dinleme, okuma ve üzerinde tefekkür etme farziyetini yerine getirmişler, Allah Resûlünün (asm) şefkatini, şefaatini ve Allah’ın mağfiretini İnşallah hak etmişlerdir.
Ebû Ümâme (ra) der ki: Resûlullah’ın (asm) şöyle buyurduğunu işittim: “Kur’ân okuyunuz! Çünkü Kur’ân, kıyâmet günü, kendi yârânına (kendisini okuyan ve amel edenlere) şefaatçi olarak gelecektir.”
Ebû Hüreyre (ra) bildirmiştir ki, Peygamber Efendimiz (asm) şöyle buyurmuştur:
“Bir cemaat, Allah’ın evlerinden birinde toplanır; Allah’ın Kitâbını okurlar ve aralarında (birinin okuduğunu diğerleri—açık veya gizli—tekrarlamak sûretiyle) ders yaparlarsa, üzerlerine huzur iner, onları rahmet kaplar, çevrelerini melekler kuşatır. Allah o kimseleri, kendi katında bulunanların arasında anar.
Mukabele nedir, nasıl yapılır? Ramazan ayına girilmesi ile birlikte merak edilen bir diğer konu da mukabele konusu oldu. Müslümanların kutsal ayını ibadetler ile geçirmek isteyenler, mukabele okumayı hatim etmeyi istiyor. Peki Mukabele nedir, ne zaman ve nasıl yapılır? Ayrıntıları haberimizde.
MUKABELE NASIL OKUNUR?
Mukabele karşılık verme, karşılıklı okuma anlamına gelir. Bir kimsenin Kur'an'ı ezberden veya kitaptan yüksek sesle okuması ve onu dinleyen topluluğun da sessizce Kur'an'dan takip etmesi anlamına gelen mukabele okumanın adabı sırasıyla şu şekilde olmalı: Okumaya başlamadan önce ağzı misvakla temizlemek. Kur’an’ı mescit veya bir başka temiz yerde okumak. Kıbleye yönelmek. Allah Teala’nın: "Kur’an okuyacak olduğun zaman,kovulmuş şeytandan Allah’a sığın" ayeti (Nahl, 98) mucebince Kur’an okumaya başlarken euzü çekmek. Tevbe Suresi hariç her surenin başında besmele çekmek. Okunan Kur’an ayetlerini huşu ile dinleyip anlamları hakkında düşünmek. Sesi güzelleştirmek ve Kur’an’ı tane tane okumak. Aceleci davranmamak. Med kaidelerine uymak.