Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi'nden uzman klinik psikolog Reyhan Algül, günümüzde özellikle son zamanlarda ruh sağlığı branşlarına bu korkuyla başvuran veya diğer branşlardan yönlendirilen kişi sayısında artış olduğunu belirterek “Gerek kanserin artması gerekse medya yoluyla bundan daha çok haberdar olmamız, özellikle sosyal medyada çok daha fazla kişinin hayatını takip etmek kanser fobisinde de büyük bir artışa yol açıyor. Hatta kanserin kendisinden çok daha fazla” diyor. Kanser fobisinin hızlı yaygınlaşmasında bilgi kirliliğinin de büyük etkisi olduğunu vurguluyor.
Algül, 4 Şubat Dünya Kanser Günü kapsamında yaptığı açıklamada, kanser fobisini bir başka adıyla karsinofobiyi, günlük hayatımızı etkileyecek boyuttan çıkarabilmek için 6 önemli öneride bulundu.
1. Gerekli korku ile aşırı korkuyu ayırın!
İnsanın hayatta kalması için korku gerekli olan duygulardan biri. Çünkü kişinin tetikte kalmasını ve tedbir almasını sağlar. Bu da yaşamın devamlılığı için gerekli. Kanser olmaktan da herkes korkabilir ama bu korku aşırı hale gelmişse ve kişi sürekli bunu düşünüyorsa o zaman artık bir fobi haline dönüşmüş demektir. Kendinize korkunuzun derecesini sorun. Gerçekten herkes kadar mı korkuyorsunuz, yoksa çok daha fazla mı? Eğer fazla ise bunun artık normal bir korkudan çıkıp bir rahatsızlık türü olan fobiye dönüştüğünü kabul etmeniz bile farkındalık yaratarak korkunuzu törpülemenize yardımcı olacaktır.
İnsanın hayatta kalması için korku gerekli olan duygulardan biri. Çünkü kişinin tetikte kalmasını ve tedbir almasını sağlar. Bu da yaşamın devamlılığı için gerekli. Kanser olmaktan da herkes korkabilir ama bu korku aşırı hale gelmişse ve kişi sürekli bunu düşünüyorsa o zaman artık bir fobi haline dönüşmüş demektir. Kendinize korkunuzun derecesini sorun. Gerçekten herkes kadar mı korkuyorsunuz, yoksa çok daha fazla mı? Eğer fazla ise bunun artık normal bir korkudan çıkıp bir rahatsızlık türü olan fobiye dönüştüğünü kabul etmeniz bile farkındalık yaratarak korkunuzu törpülemenize yardımcı olacaktır.
2. Bilgi kirliliğine dikkat edin
Elimizin altındaki internet, bazen en büyük kurtarıcımız bazense en büyük düşmanımız olabiliyor. İnternet ortamında doğru bilgi kadar, temelsiz, abartılı bilgiler de fazlasıyla yer alıyor. Forumlardaki kişisel deneyimleri genellemek, ‘falanca kişi fayda görmüş ya da şunu yapmış, ben de deneyeyim’ demek doğru değil! Bu genellemelerle sağlığınız daha çok zarar görebilir. Bilgileri doğru bir şekilde filtreleme şansımız olmadığı, üstelik sadece internet değil bir de basındaki haberler ve ‘tanınmış’ kişilerin açıklamaları yer aldığı için çok dikkat etmek gerekiyor. Unutmayın, bilgi kirliliği kanser fobinizi artıran çok önemli bir unsur.
Elimizin altındaki internet, bazen en büyük kurtarıcımız bazense en büyük düşmanımız olabiliyor. İnternet ortamında doğru bilgi kadar, temelsiz, abartılı bilgiler de fazlasıyla yer alıyor. Forumlardaki kişisel deneyimleri genellemek, ‘falanca kişi fayda görmüş ya da şunu yapmış, ben de deneyeyim’ demek doğru değil! Bu genellemelerle sağlığınız daha çok zarar görebilir. Bilgileri doğru bir şekilde filtreleme şansımız olmadığı, üstelik sadece internet değil bir de basındaki haberler ve ‘tanınmış’ kişilerin açıklamaları yer aldığı için çok dikkat etmek gerekiyor. Unutmayın, bilgi kirliliği kanser fobinizi artıran çok önemli bir unsur.
3. ‘Başka bir ruhsal sıkıntım var mı?’ diye düşünün
Kaygı bozuklukları, depresyon ve diğer ruhsal rahatsızlıklar bazen kanser fobisinin oluşmasında rol oynayabiliyor. Bazen de kişinin hayatında yolunda olmayan, başa çıkmakta zorlandığı durumlar oluyor. Zihnin kanser korkusuna odaklanmasının asıl nedeni de aslında bu zorluklar olabiliyor. Aşırı kanser korkusu hayatınızdaki esas sorunlarla yüzleşmenizi kamufle ediyor olabildiğinden, bedeniz kadar ruhunuzu da düşünün ve önem verin. Kendi ruh durumunuzu ve hayatınızı gözden geçirin, ruhsal dünyanızda ne olup bittiğini anlayın.
Kaygı bozuklukları, depresyon ve diğer ruhsal rahatsızlıklar bazen kanser fobisinin oluşmasında rol oynayabiliyor. Bazen de kişinin hayatında yolunda olmayan, başa çıkmakta zorlandığı durumlar oluyor. Zihnin kanser korkusuna odaklanmasının asıl nedeni de aslında bu zorluklar olabiliyor. Aşırı kanser korkusu hayatınızdaki esas sorunlarla yüzleşmenizi kamufle ediyor olabildiğinden, bedeniz kadar ruhunuzu da düşünün ve önem verin. Kendi ruh durumunuzu ve hayatınızı gözden geçirin, ruhsal dünyanızda ne olup bittiğini anlayın.
4. Hayatınıza anlam katacak şeylerle uğraşın
Kanser fobisi zihinsel bir meşguliyet yarattığı için kişi sürekli özellikle de boş kaldıkça bunu düşünebilir. Mutlaka hayatınızı anlamlı hale getirecek hedefler belirleyin, sizi verimli ve üretken hissettirecek şeylerle ilgilenin. ‘Hobi’ deyip geçmeyin, iş hayatınızın dışında kendinize sevdiğiniz şeylerle uğraşacağınız zaman dilimleri yaratın. Dünya ve insanlık için ya da bir kişi için ‘Daha iyi ne yapabilirim?’ diye sorgulayıp hayatınıza anlam katacak yeni değerler üretmek için düşünün.
Kanser fobisi zihinsel bir meşguliyet yarattığı için kişi sürekli özellikle de boş kaldıkça bunu düşünebilir. Mutlaka hayatınızı anlamlı hale getirecek hedefler belirleyin, sizi verimli ve üretken hissettirecek şeylerle ilgilenin. ‘Hobi’ deyip geçmeyin, iş hayatınızın dışında kendinize sevdiğiniz şeylerle uğraşacağınız zaman dilimleri yaratın. Dünya ve insanlık için ya da bir kişi için ‘Daha iyi ne yapabilirim?’ diye sorgulayıp hayatınıza anlam katacak yeni değerler üretmek için düşünün.
5. Yadsımayın, yüzleşin, yeneceğinize inanın
Unutmayın ki bir kanser hastası tedavi olmak için çabalar, uğraşır, elinden geleni yapar. Siz henüz hasta bile olmamışken hayattan vazgeçmeyin. Kanserden aşırı korkunuzu yadsımayın şüphesiz, yüzleşin. Korkuyu görmezden geldikçe derinleşmesine neden olursunuz, korkunuzla yüzleşin, ancak tıpkı bu korkuyu ‘normal sınırlarında yaşayan insanlar gibi’ yeneceğinize de inanın. Kendinize ve sevdiklerinize zaman ayırın, müzik dinlemekten, hayata olumlu bakan insanlarla konuşmaktan, doğayı izlemekten, yürüyüş yapmaktan ve hobilerinizden vazgeçmeyin. Hayata küsmeyin.
Unutmayın ki bir kanser hastası tedavi olmak için çabalar, uğraşır, elinden geleni yapar. Siz henüz hasta bile olmamışken hayattan vazgeçmeyin. Kanserden aşırı korkunuzu yadsımayın şüphesiz, yüzleşin. Korkuyu görmezden geldikçe derinleşmesine neden olursunuz, korkunuzla yüzleşin, ancak tıpkı bu korkuyu ‘normal sınırlarında yaşayan insanlar gibi’ yeneceğinize de inanın. Kendinize ve sevdiklerinize zaman ayırın, müzik dinlemekten, hayata olumlu bakan insanlarla konuşmaktan, doğayı izlemekten, yürüyüş yapmaktan ve hobilerinizden vazgeçmeyin. Hayata küsmeyin.
6. Uzman desteği almaktan çekinmeyin
Fobiler genellikle kişinin tek başına aşmakta zorlanacağı türden korkulardır. Güçlü ve derindirler. Kanser korkunuzun fobi boyutunda olduğunu düşünüyorsanız ya da yakınlarınızdan bu bildirimi duyuyorsanız bu konuda bir ruh sağlığı uzmanından destek almak son derece yararlı olacaktır.
Fobiler genellikle kişinin tek başına aşmakta zorlanacağı türden korkulardır. Güçlü ve derindirler. Kanser korkunuzun fobi boyutunda olduğunu düşünüyorsanız ya da yakınlarınızdan bu bildirimi duyuyorsanız bu konuda bir ruh sağlığı uzmanından destek almak son derece yararlı olacaktır.