Meteoroloji'den toz taşınımı ve çamur şeklinde yağış uyarısı yapıldı. Peki toz taşınımı nedir? Toz taşınımı nerelerde görülecek? Çamur nerelere yağacak? İstanbul hava durumu tahminlerini güncel olarak sayfamızdan görebilirsiniz. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nden yapılan toz taşınımı ve çamur yağışı uyarısını sayfamızdan bulabilirsiniz. İşte Meteoroloji'den yapılan uyarılar ve 23 Mart İstanbul hava durumu tahminleri.
METEOROLOJİ'DEN TOZ TAŞINIMI VE ÇAMUR ŞEKLİNDE YAĞIŞ UYARISI
METEOROLOJİDEN YAPILAN SON TAHMİNLER
Yapılan son değerlendirmelere göre: Ülkemizin kuzey, iç ve batı kesimlerinin parçalı ve çok bulutlu, Marmara, Ege, Göller Yöresi, Batı Karadeniz, Doğu Karadeniz'in iç kesimleri, Doğu Anadolu'nun kuzeydoğusu ile Eskişehir, Çankırı, Samsun ve Artvin çevrelerinin yağmur ve sağanak yağışlı, bu gece ve yarın (Cuma) sabah saatlerinde Ardahan ve Ağrı çevrelerinin karla karışık yağmur ve yükseklerinin kar yağışlı, diğer yerlerin az bulutlu geçeceği tahmin ediliyor. Bu gece saatlerine kadar iç ve batı kesimlerde yer yer toz taşınımı bekleniyor.
İSTANBUL HAVA DURUMU İÇİN TIKLAYINIZ
HAVA SICAKLIĞI: Hava sıcaklıklarının yarın (Cuma) Ege’de hissedilir derecede azalarak mevsim normalleri civarına ineceği diğer yerlerde değişiklik olmayacağı tahmin ediliyor.
RÜZGAR: Rüzgarın genellikle güney ve güneybatı, kuzeybatı kesimlerde kuzey ve kuzeydoğu yönlerden orta, iç ve batı kesimlerde kuvvetli, Marmara’nın güneyi (Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Bilecik), İç Ege (Kütahya, Uşak, Afyonkarahisar, Denizli), Göller Yöresi (Isparta ve Burdur), İç Anadolu bölge geneli ile Batı Karadeniz’in iç kesimlerinde (Bolu, Karabük, Kastamonu) zaman zaman fırtına (50-80 km/sa.) şeklinde esmesi bekleniyor.
UYARILAR
KUVVETLİ RÜZGAR UYARISI: Yarın (Cuma) batı ve iç bölgelerimizde güney ve güneybatı (lodos) yönlerden kuvvetli olarak esmesi beklenen rüzgarın, Marmara’nın güneyi (Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Bilecik), İç Ege (Kütahya, Uşak, Afyonkarahisar, Denizli), Göller Yöresi (Isparta ve Burdur), İç Anadolu bölge geneli ile Batı Karadeniz’in iç kesimlerinde (Bolu, Karabük, Kastamonu) zaman zaman fırtına (50-80 km/sa.) şeklinde esmesi beklendiğinden yaşanabilecek olumsuzluklara (soba ve doğal gaz kaynaklı baca gazı zehirlenmeleri, çatı uçması, ağaç ve direk devrilmesi, ulaşımda aksamalar, vb.) karşı dikkatli ve tedbirli olunması gerekmektedir.
TOZ TAŞINIMI UYARISI: Kuzey Afrika kaynaklı toz taşınımının bu gece saatlerine kadar Marmara, Ege, Batı Akdeniz, İç Anadolu ile Batı ve Orta Karadeniz'de yer yer toz taşınımı beklendiğinden yaşanabilecek olumsuz şartlara karşı (Hava kalitesinde azalma, görüş mesafesinde azalama, yer yer hafif çamur şeklinde yağış) dikkatli ve tedbirli olunması gerekmektedir.
MARMARA
Parçalı ve çok bulutlu, bu akşam ve gece saatlerinde Edirne ve Kırklareli çevrelerinin zamanla da bölge genelinin sağanak ve yer yer öğle saatlerinde gök gürültülü sağanak yağışlı geçeceği tahmin ediliyor. Rüzgarın; kuzey ve batısında kuzey ve kuzeydoğu yönlerden, güney ve doğusunda güney ve güneybatı yönlerden kuvvetli (40-60 km/sa.), zaman zaman güneyinde fırtına (50-80 km/sa.) şeklinde esmesi bekleniyor. Gece saatlerine kadar yer yer toz taşınımının görüleceği tahmin ediliyor.
| İlçe | Beklenen Hava | En Düşük (°C) | En Yüksek (°C) |
|---|---|---|---|
| İstanbul | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 4 | 14 |
| Adalar | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 4 | 15 |
| Arnavutköy | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 5 | 15 |
| Ataşehir | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 7 | 15 |
| Avcılar | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 7 | 13 |
| Bağcılar | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 17 |
| Bahçelievler | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 15 |
| Bakırköy | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 15 |
| Başakşehir | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 15 |
| Bayrampaşa | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 7 | 14 |
| Beşiktaş | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 16 |
| Beykoz | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 5 | 15 |
| Beylikdüzü | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 15 |
| Beyoğlu | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 7 | 14 |
| Büyükçekmece | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 17 |
| Çatalca | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 4 | 15 |
| Çekmeköy | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 5 | 16 |
| Esenler | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 7 | 16 |
| Esenyurt | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 7 | 15 |
| Eyüp | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 5 | 16 |
| Fatih | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 15 |
| Gaziosmanpaşa | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 7 | 15 |
| Güngören | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 15 |
| Kadıköy | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 16 |
| Kağıthane | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 16 |
| Kartal | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 5 | 15 |
| Küçükçekmece | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 8 | 15 |
| Maltepe | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 7 | 14 |
| Pendik | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 4 | 16 |
| Sancaktepe | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 5 | 15 |
| Sarıyer | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 4 | 15 |
| Silivri | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 5 | 15 |
| Sultanbeyli | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 15 |
| Sultangazi | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 8 | 15 |
| Şile | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 16 |
| Şişli | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 15 |
| Tuzla | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 16 |
| Ümraniye | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 5 | 14 |
| Üsküdar | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 7 | 17 |
| Zeytinburnu | Parçalı ve çok bulutlu, yarın (Cuma) sabah ve öğle saatlerinde sağanak yağışlı | 6 | 15 |
TOZ TAŞINIMI NEDİR?
Toz taşınımı, Dünya ekosistemi için büyük önem taşımaktadır. Türkiye ve çevresindeki çöl (Sahra, Arabistan gibi) ve yarı-kurak alanlardan kalkan toz aerosollerin taşınması, iklim, kara ve deniz ekosistemleri ile insan faaliyetleri ve sağlığı açısından büyük öneme sahiptir. Toz taşınımının temel nedeni, kuraklık ve çölleşme olarak belirtilmektedir.
Dünyadaki başlıca toz kaynak alanları Afrika (Sahra çölü), Asya (Gobi ve Taklamakan), Arabistan Yarımadası, Güney Amerika ile Avustralya’da bulunan çöllerdir. Çöllerden kalkan tozlar, atmosferin üst tabakalarına yükselerek uzun mesafeler kat etmektedir. Göreceli olarak daha büyük olan toz parçacıkları, kaynak alanlarının yakınlarında çökerken, küçük olanlar ise binlerce kilometre yol kat edebilmektedir. Solunum yolu ve kalp rahatsızlığı bulunanlar ile yaşlı ve çocukların bu olaylardan en fazla etkilendiği bilinmektedir.
Afrika’da yapılan çalışmalar, çocuklarda görülen menenjit vakaları ile toz fırtınaları arasında önemi bir bağ olduğunu göstermiştir. Toz fırtınaları, hava ve deniz ulaşımını da olumsuz yönde etkilemektedir. Toz kaynak alanlarına yakın bölgelerde, fırtınaların yaşandığı dönemlerde havaalanları kapatılmakta, karayolu ulaşımında ise büyük sorunlar yaşanmaktadır.
Türkiye, Orta Doğu ve Afrika kaynaklı çöl tozlarından etkilenmektedir. Ülkemize olan toz taşınımı, Basra alçak basınç merkezinin daha etkili o 2 gerçekleşmektedir. Suriye ve Irak sınırına yakın yerleşimlerimiz başta olmak üzere, Güneydoğu Anadolu bölgemiz toz taşınımından en azla etkilenen yöremizdir. Ayrıca, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), başlıca iklim değişkenlerinden biri olan atmosferik aerosollerin çok önemli bir bileşeni olarak tozu kabul etmektedir. Bölgemizde yer alan ülkeler, toz fırtınasına yüksek derecede maruz kalmakta ve ciddi boyutta etkilenmektedir. Güncel iklim öngörülerine göre, kuraklık hadisesinin sıklığı ve şiddetinin artmasıyla birlikte, toz ve kum fırtınalarının daha yoğun yaşanması beklenmektedir.
Bu maksatla geliştirilen “toz taşınım modelleri” ile yapılan tahminler, toz taşınım yollarının belirlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması konusunda olumlu sonuçlar vermektedir. Bu kapsamda, Dünya Meteoroloji Örgütü-Atmosfer Araştırmaları ve Çevre Programı (WMO-AREP) bünyesinde, Kum ve Toz Fırtınası Uyarı Danışma ve Değerlendirme Sistemi (SDS-WAS, www.wmo.int/pages/prog/arep/wwrp/new/Sand_and_Dust_Storm.html) oluşturulmuştur. Bu program ile üye ülkelerin gerçekçi “Kum ve Toz Fırtınası Tahmini yapma” kapasitelerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Genel Müdürlüğümüz, Slobodan Nickoviç ve arkadaşları tarafından geliştirilen, başlangıç ve sınır datasını NOAA-GFS Küresel Modelinden alan, 4 parçacık büyüklüğü tanımlı olan DREAM4 Toz Taşınım Modeli ile 2008 yılından bu yana ülkemizi etkileyebilecek toz kaynak alanlarının ve yollarının izlenmesi sağlanmaktadır. Bu modelde kil, ince ve kalın silt ve kum parçacık dağılımına karşılık gelen 0.73, 6.1, 18 ve 38 μm tane büyüklükleri tanımlanmıştır.
Bunlardan ilk ikisi uzun mesafeli taşınmakta, diğer ikisi ise kaynağın yakınlarında çökmektedir. DREAM4 modeli ile, sadece 2 büyüklükteki toz taneleri sınır ötesi taşınarak ülkemize ulaştığı için, modelin DREAM8b isimli 8 tane büyüklüğü tanımlı olan yeni versiyonu, AB TAIEX (Teknik Destek ve Bilgi Değişim Ofisi) programı kapsamında, BSC (Barselona Süperbilgisayar Merkezi) ile işbirliği kurularak Genel Müdürlüğümüz bilgisayarlarında operasyonel olarak çalıştırılmaya başlanmıştır. 3 Üretilen toz tahminleri, 2010 yılı Temmuz ayından itibaren bir önceki modelin gelişmiş versiyonu olan ve 8 parçacık büyüklüğü tanımlanan DREAM8b (Dust REgional Atmospheric Model) toz taşınımı tahmin modeli ile yapılmaya başlanmıştır. Yeni model ile üretilen tahminler için ECMWF başlangıç ve sınır” datası kullanılmaktadır. Barselona Süperbilgisayar Merkezi tarafından geliştirilen DREAM-8 modelinde, daha çok uzun mesafeli taşınabilen 0.1-10 μm tane büyüklüğü aralığında 8 sınıf belirlenmiştir (0.15, 0.25, 0.45, 0.78, 1.3, 2.2, 3.8, ve 7.1 μm). Modelin her 2 versiyonunun farklılıkları tablo olarak aşağıda özetlenmiştir.
Tegenand Lacis tarafından 1996 yılında yapılan model çalışması ile, 0.1-10 μm tane büyüklüğü arasında tanımlanan mineral tozların atmosferik yaşam süreleri aşağıda verilmiştir. Partikül boyutu, μm : 0.15 0.25 0.40 0.80 1.50 2.5 5.0 8.0 Atm. yaşam süresi, saat : 231 229 225 219 179 126 67 28 2007 yılında Tel Aviv Üniversitesi ile Dünya Meteoroloji Örgütünden Nickovic tarafından yapılan bir çalışma ile DREAM-8 ve DREAM-4 model sonuçları bir arada değerlendirilmiştir. Bu çalışmada DREAM-8 modelinin, daha uzun süre atmosferde kalan ve taşınan toz aerosollerinin dikkate alınmasında eski versiyonuna göre daha duyarlı olduğu görülmüştür. Modeller ile PM10 ölçümleri arasında yapılan korelasyon analizinde, DREAM-8’in daha yüksek korelasyon katsayısı verdiği görülmüştür (RPM10-DREAM.8: 0.54, RPM10-DREAM.4: 0.27). Yapılan çalışmada sonuç olarak, özellikle uzun mesafelerde toz taşınımı tahmin edilmek istendiğinde, DREAM-8 Modelinin kullanımının daha sağlıklı olacağı belirtilmektedir.