[Karar]
IŞIL ÇALIŞKAN
Farsça şarkı ‘Ha Leyli’yi Türkçe seslendiren ve internette tıklanma rekorları kıran Mehtap Demir, Türkiye’nin tek kadın kemane icracısı olmasının yanında akademisyen kimliğiyle de tanınıyor. Etnomüzikolog, halk müziği yorumcusu ve İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuarı’nda akademisyen olan Demir ile müzik geçmişini ve yeni albümü ‘Anadolu Kokusu’nu konuştuk.
BİR BELGESEL KAPILARI AÇTI
11 yaşından beri halk müziği, sanat müziği ve batı eğitimi alan Demir, formal eğitim alanların bakış açısının farklı olduğunu belirterek “Dışarıda görerek öğrenilen usta çırak ilişkisiyle okul eğitimi birleşince doğru bir iş çıkıyor ortaya. Bu doğrultuda ilerleyen sanatçıların müziğin kalitesinin standardını tutturduklarını düşünüyorum. Mürekkep yalamış olmak çok önemli” diyor. Müzisyen ile akademisyen kimliklerinin birbiriyle çatışmadığını belirten Demir “Müziği arşivleme, araştırma ve icra kısmındayım ben. Uygulamalı müzik akademisyeni benim için doğru bir tanım” diye konuşuyor.
2008 yılından beri bir yandan doktora eğitimini tamamlarken bir yandan festivallere katılan Demir, bir uluslararası müzik belgeselinde yer almasıyla kapıların kendisine açıldığını anlatıyor. Demir, bir konuda Türk sanatçılarına eleştiride bulunuyor: “Türkiye’de işini çok iyi yapan sanatçılar var fakat bazen dil sorunu bazen de özgüven eksikliği yaşıyorlar. Özgünlüklerinin farkında olmadığından sanatçılar kendi kendini sıradanlaştırıyor.”
Demir, yurtdışındaki bu bilinirliliğini albümle de taçlandırdı. Sanatçının yeni çıkan ‘Anadolu Kokusu’ adlı albümü, Fransızca ‘Le Parfum d’Asie Mineure’ ve İngilizce ‘The Perfume of Asia Minor’ isimleriyle de yayınlandı. Demir “Hedefim Türkiye’deki müziğin sadece Alevi, tasavvuf ve Kürt müziği üzerine olmadığını, insanlara kanıtlamak” diyor.
ESKİNİN POPÜLER MÜZİĞİ
19 eserden oluşan bir başucu albümü ortaya koyduğunu belirten Demir, şunları söylüyor: “Anadolu Kokusu, kantodan valse, zeybekten karşılamaya farklı türleri buluşturuyor. Temel olarak İstanbul, İzmir, Bursa, Elazığ, Erzurum gibi şehir kültürünün hakim olduğu bölgelerin halk şarkılarını söyledim. Yani eskinin popüler mekanlarında çalgılı kahvehanelerinde yapılan müziklerin toplanmış hali.”
HA LEYLİ FİKRİ UÇAKTA ÇIKTI
Mehtap Demir, Farsça şarkı ‘Ha Leyli’yi Türkçe sözlerle söyledi, internette binlerce kişi severek dinledi. Bu icra fikrinin sıradan bir uçak seyahatinde ortaya çıktığını belirten Demir “Uçakta elimde Bahtiyar Vahapzade’nin şiirlerinden oluşan bir kitap vardı. 7 kıtalık Allah şiirini, kafamda bir melodi ve bir ritimle okuyordum. Herhalde bir yerde bu şekilde dinledim kulağımda kaldı zannettim. Eve vardığımda tüm arşiv taramalarında bu şiiri ezgiyle birlikte icra edilmiş halde bulamadım. O zaman anladım ki ben bu şiiri ve Ha Leyli Tebriz ezgisini doğal olarak içimden gelerek birleştirdim. Sabaha kadar uyumadım ve şiir ile müziğin adapte edilmesiyle uğraştım. Bu bir tesadüf, tıpkı hayatı oluştıran unsurlar gibi.”