EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL
Beyaz eşyada ÖTV’nin sıfırlanmasından, 150 metrekare ve üzerindeki konutlara KDV indirimine kadar geçen yıl ekonomiyi teşviklere boğan hükümetten bir destek daha geliyor. Maliye Bakanı Naci Ağbal, sonraki döneme devreden KDV’nin iade edilemezliği kuralını kaldıracaklarını açıkladı. Söz konusu KDV kanun tasarısının 1-2 ay içerisinde yasalaşması planlanıyor. Kanun taslağı, birçok sektör temsilcisi tarafından memnuniyetle karşılandı. Yasanın çıkması halinde, yaklaşık 140 milyar liralık bir alacağın söz konusu olduğu belirtiliyor. Kanun taslağına ilişkin detayları Maliye Bakanı Naci Ağbal açıkladı. Ağbal, herkesin ortak beklentisinin KDV iadelerinin yapılması olduğuna işaret ederek, “Mevcut KDV Kanunumuzda bir düzenleme var, ‘Sonraki döneme devredilen KDV iade edilmez’ diye çok keskin bir düzenleme. Siz bir işletme olarak yatırım yapıyorsunuz, makine-ekipman alıyorsunuz, inşaat harcaması yapıyorsunuz, kanun size diyor ki ‘Kusura bakma kardeşim, sen bu KDV’yi ödedin ancak bunu önümüzdeki yıllarda satışlarından topladığın KDV ile telafi edebilirsin.’ Bu nedenle işletmelerimiz üzerinde uzun yıllara yayılmış KDV yükleri var” diye konuştu. Özel sektörün KDV iadeleri konusunda devletten ciddi bir alacağı bulunduğunun altını çizen Ağbal, sistem değiştirilmediği takdirde söz konusu alacağın daha da büyüyeceğine dikkati çekti. Ağbal, böyle bir durumun özel sektörün kamuya faizsiz kredi vermesi anlamı taşıdığını vurgulayarak, şöyle devam etti: “Bu, işletmelerin üretim, yatırım maliyetlerini artırıyor, yatırımların fizibilitesini bozuyor, işletmelerin rekabetçiliğine zarar veriyor. Biz bunu görünce, reformun en başına bu düzenlemeyi koyduk. Dolayısıyla yapmış olduğumuz çalışmalar neticesinde sonraki döneme devreden KDV’nin iade edilemezliği kuralını kaldırıyoruz. Artık işletmeler yüklendikleri KDV’yi kısa bir süre içinde alabilecek. Bu süreyi mali imkanlarımızla uyumlu bir şekilde belirleyeceğiz. 1 ay, 6 ay, 12 ay olur. Bu, sektörlere göre farklılaştırılabilir. Artık yüklenilen KDV’den, tahsil edilen KDV’den geri alınamayanların devlet tarafından iade edilmesine başlanacak.” KDV reformunun önemli bir konu başlığı olduğunu söyleyen Maliye Bakanı Ağbal, “Reel sektörün devletten 140 milyar lirayı aşan bir KDV alacağı var” dedi.
BİR TÜPRAŞ KADAR DEĞER MALİYE’NİN KASASINDA
Maliye’nin kasasındaki KDV iadeleri 140 milyar lirayı buldu. Bunun 80 milyar lirası özel sektörün, 60 milyar lirası ise kamu kurumlarının alacağı. İş dünyası temsilcileri ise bu paranın bir an önce ödenmesini talep ediyor. Maliye Bakanlığı, daha önce KDV sisteminin sil baştan ele alındığını ve yeni sistemin 2018’de hayata geçeceğini belirtmişti. İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) 2016 yılına ilişkin açıklamış olduğu Türkiye’nin en büyük 1000 sanayi kuruluşunun devreden KDV’si 2016 yılında bir önceki yıla göre yüzde 20.6 artarak 7.1 milyar lirayı buldu. Türkiye’deki bütün sanayi işletmeleri düşünüldüğünde Maliye’nin kasasına giren 30 milyar liralık KDV iadesi olduğunu aktaran İSO Başkan Yardımcısı İrfan Özhamaratlı, 2014 yılından bu yana aynı rakamın konuşulduğunu dile getirdi. Özhamaratlı ayrıca, tüm iş dünyasının toplam birikmiş KDV iadesinin 80 milyar lira, kamu kurumlarının ise 60 milyar lira olmak üzere Maliye’nin kasasındaki toplam meblağın 140 milyar lira olduğunu ifade etti. Tüpraş’ın piyasa değerinin 33.8 milyar lira olduğunu hatırlatan Özhamaratlı, bir Tüpraş’ın Maliye’nin kasasında olduğu değerlendirmesinde bulundu.
BAKANLAR KURULU’NA 1-2 HAFTAYA GELİR
Düzenleme konusunda uluslararası örgütlerden teknik destek de aldıklarını ifade eden Maliye Bakanı Ağbal, Ekonomi Koordinasyon Kurulunda gelinen noktaya ilişkin sunum yaptıklarını dile getirdi. Konuyu 1-2 hafta içinde ilk Bakanlar Kurulu toplantısı gündemine getirmeyi amaçladıklarını belirten Ağbal, “İnşallah orada da kabul edilirse bunu torba değil, müstakil bir KDV kanun tasarısı olarak süratle Meclise götürmek ve 1-2 ay içinde yasalaştırmak istiyoruz. Çalışmalarımız hemen hemen tamamlanmış düzeyde” dedi. Ağbal, konuyu son defa daha sivil toplum kuruluşlarıyla bir araya gelip konuşmak istediklerini anlattı. Yatırım teşvik sisteminde, gayrimenkul sermaye iratlarının vergilendirilmesinde değişiklikler yaptıklarını da açıklayan Bakan Ağbal, “1-2 hafta içinde, KDV’yi sunduktan sonraki en yakın zamanda, ne zaman Bakanlar Kurulu gündemine alınırsa, Gelir Vergisi Kanunu’nu gündeme getirmek ve süratle Meclise sevk etmek istiyoruz” açıklamasında bulundu.
KANUNLA İADELER BAŞLAYACAK
Kanun yürürlüğe girdikten sonra oluşacak yüklerin Maliye Bakanlığı tarafından iade edilmesine başlanacağını anlatan Naci Ağbal, düzenlemeyle işletmelerin bilançolarında oluşan bir yükün ortadan kalkacağının altını çizdi. Ayrıca gelir ve kurumlar gibi kazanç vergilerinden indirim yapılabileceğine işaret eden Ağbal, doğrudan gider yazılmasının da önünün açılabileceğini bildirdi. Ağbal, “Bu yöntemlerden herhangi birisini veya birkaçını aynı anda uygulayarak mükelleflerin biriken KDV’sini zaman içinde eritelim diye bir düşüncemiz var. Gelen taleplerde, geleceği düzenlemeniz geçmişten daha önemli diyorlar” ifadesini kullandı.
BU ALACAKLAR YATIRIMA DÖNER
Demir İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir, inşaat sektörünün KDV’yi hemen ödediğini, ancak sektörün bunu gecikmeli bir şekilde aldığını, söz konusu sürenin bir yıl bile sürebildiğini söyledi. Hakedişler olduğunda ise teminat mektubu karşılığında ödemelerin yapıldığına işaret eden Hamit Demir, bu konuyu gündeme getirdiklerini söyledi. Demir, “Bu konuyu bir toplantıda iletmiştik. Bugün çözüm noktasına gelmiş olması sevindirici. Bekleyen bir paranın sektöre girmesi, bu dönemde iyi olur. Olumlu yönde motive eder. Bu para, yeni yatırımlara aktarılır, yeni projeler, yeni sahalar geliştirmek için kullanılır” değerlendirmesinde bulundu. Hamit Demir, normalde bin dairelik bir konutta yaklaşık 20-22 milyar liralık bir KDV alacağı doğduğuna işaret ederek, sektör olarak bakıldığında söz konusu alacağın milyarların üzerine çıkabileceğini söyledi.