Libya-Türkiye Yatırım ve Kalkınma Konferansı’nda yaptığı konuşmada, bugün dünyanın ikinci en büyük müteahhitlik sektörüne sahip Türkiye’nin yurt dışında ilk projelerine Libya ile başladığını hatırlatan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, bu durumun Libya’ya karşı bir vefa borcunu da beraberinde getirdiğini söyledi. Zeybekci, Türk müteahhitlerin Libya’da yaşadığı sorunlara dikkati çekerek, “Bitmiş, hak edişi gerçekleşmiş projelerin ödemesinin yapılmadığını biliyoruz. Bitim noktasına gelmiş projeler var. Bunların müteahhitlerinin oradaki zor durumunu, mağduriyetlerini biliyoruz. Ya da çok büyük projeler başlanmış, henüz bir noktaya gelememiş, güvenlik sebebiyle de terk edilmiş, bunları da biliyoruz. Birçok şirketimizin verdikleri teminat mektuplarının, 7-8 seneden beri komisyonlarını ödedikleri için de çok büyük maliyetlere katlandıklarını da biliyoruz” dedi. Bazı kararlar aldıklarına da değinen Zeybekci, “Libya hükümeti ile oturacağız, öncelikle biten işleri temizleyeceğiz, ardından hemen bitirilebilecek işlerle ilgili çok hızlı ne yapılabileceğine bakacağız. Bunu Libya hükümeti yapacak ve Libya hükümeti önceliklerini belirleyecek. Kendi öncelik sıralamasını yapacak. Biz de bu sıralamaya göre elimizden gelen ne varsa yapacağız” ifadelerini kullandı. Zeybekci, önümüzdeki dönemde 3 konu üzerinde yoğunlaşılacağını belirterek, şöyle devam etti: “Kesin kabuller, bizim için en öncelikli konu... Ayrıca, kesintilerin çözülmesi konusu... Libya ile Türkiye arasında yapılan işlerde verilen teminat mektuplarında, Avrupalı bir bankanın bunu onaylaması veya onun garantisinde olmasını kabul edemiyorum. Bu anlaşılabilir ve kabul edilebilir değil. Dünyanın 13’üncü büyük ekonomisi olan Türkiye’nin Eximbank’ı, sadece yönetim kurulunun imzasıyla dünyadan 40 milyar dolar uygun şartlarla borçlanabilecek, diğer yandan Türkiye’nin verdiği teminat mektuplarını Eximbank’ın beşte biri etmeyen bir banka garanti verecek. Hadi canım, öyle şey mi olur? Bunu aklınıza kim düşürdü, bilmiyorum. Sizden özellikle istirham ediyorum; gelin bizim müteahhitlerimizin bu teminat mektuplarını, gerekiyorsa Hazine garantisiyle, gerekiyorsa Eximbank olarak biz verelim. Birileri gelmiş, sadece teminat mektubuna garanti verdi, ismini koydu diye yüzde 2 alıyor. Bu israftır, israf haramdır. Bir an önce bunu düzelteceğimizi bekliyorum.” Libya’nın yeniden imarı ile ilgili hak ettiği potansiyeline hitap eden yürüyüşe başlayacağına olan inancını dile getiren Zeybekci, 2017 yılında Libya ile ilgili bir canlanma yaşandığını söyledi.
GÜVENLİK MESELESİ ÇÖZÜLMELİ
Müteahhitlik firmaları ile işveren kuruluşların bir an önce görüştürülmesi gerektiğini vurgulayan Nihat Zeybekci, Türk şirketlerin gidip projelerini bitirmesi için Libya hükümetinin çağrıda bulunması, böylelikle güvenlik meselesinin de çözüme kavuşturulabileceğini söyledi.
KÜLTÜREL BİRLİK VE ORTAK TARİH
İki ülke arasında önemli kültürel birlik ve ortak tarih bulunduğunu ifade eden Ekonomi Bakanı Zeybekci, Libya ile Türkiye’nin ilişkilerinin ortak paydalar etrafında görülmesi ve geleceğin bu şekilde planlanması gerektiğini kaydetti. Zeybekci, “Libya ile Türkiye birbirini tamamlayan, birbirine rakip olması asla mümkün olmayan iki ülke. Biz birbirimizin derdine çare olabiliriz. Türkiye’nin bugün geldiği noktaya bakacak olursak, bütün bunları birçok olumsuzluğa rağmen başarabilen bir ülkeyiz. Libya’nın hemen yanındaki bir komşuda, sanayi sektöründe yaklaşık 5 milyar dolarlık yatırım yapabilen özel sektör sermayelerinin olduğu bir ülkedeyiz şu an... Cezayir’den bahsediyorum, eminim Libya’da da yapabileceğimiz çok şey var” dedi.