SALİHA SULTAN
Sosyal medyada milyonlarca fotoğrafa eşlik eden veciz sözlerin sahibi, ‘ABD’nin en popüler ve en çok satan şairi’ Mevlâna Celaleddin Rumi Londra’da müzikale taşınıyor.
Türkiye’de Everes Yayınları’ndan çıkan ‘Eksildik Birer Birer’ romanının yazarı Evren Sharma’nın bir hikayesine dayanan müzikal, Lübnanlı İngiliz şarkıcı, oyuncu ve yazar Nadim Naaman tarafından sahneye uyarlandı.
Evren Sharma
Naaman, The Guardian’a verdiği röportajda projeyi hayata geçirme amacını “Rumi mistik, neredeyse tanrılaştırılmış bir figür haline geldi. Ama hakikat şu ki o dokunulmaz bir tanrının tam tersiydi” sözleriyle anlatıyor. Pandemi sürecinde sosyal medyada Mevlana’nın sözlerinin çok daha fazla paylaşıldığını belirten Naaman, “Amacımız adamı (Rumi) efsaneden çıkarmak ve onu insan olarak sunmak” diyor. Naaman, projenin ardında yatan düşünceyi de şöyle aktarıyor:
Nadim Naaman
“Bölgemizin terörizm, mülteciler, savaş gibi her zaman sorunlu olduğu dramalarda tasvir edilmesinden bıktık. Orta Doğu hikayelerinin eksikliği var ve var olanlar hayali ya da yorumları çok Hollywood tarzı. Aladdin, Mısır Prensi ve Yusuf gibi diziler var ancak tarihsel olarak beyaz aktörler tarafından, beyaz yaratıcı ekiplerle oynanan ve neredeyse bir pastiş olan hikayeler. Doğru kalbe sahipler ama gerçek değiller.”
Müzikalde Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Güney Asyalı 18 kişilik bir oyuncu kadrosu olduğunu söyleyen Naaman “Bir kültürel mirası tanıtmak için batı sahnesine bir Orta Doğu ikonu getirecekseniz, oyuncu kadronuzun bunun bir parçası olabilmesi daha doğru geliyor” ifadelerini kullanıyor.
Naaman, müzikali izleyenlerin efsanenin arkasındaki gerçek Mevlana’yı tanıyacağını sözlerine ekliyor. Ortadoğu’nun önde gelen çağdaş bestecilerinden Katarlı Dana Al Fardan’ın bestelerine imza attığı ‘Rumi: The Musical’da yer alan 20 şarkının tamamının ise Mevlana’nın şiirinden ilhamla yazıldığı belirtiliyor. Şarkılar Broadway Records tarafından albüm olarak da dinleyicilerinin beğenisine sunuldu. Müzikalin dünya prömiyeri ise 23-24 Kasım’da İngiltere’de Londra Coliseum’da gerçekleşecek.
TANITIMDA ‘İRANLI ŞAİR’ OLARAK LANSE EDİLİYOR
‘Rumi: The Musical’ müzikalinin tanıtımında ise Mevlana ‘İranlı şair’ olarak tanıtılıyor. Mevlana, geçmişte Türkiye ve İran arasında birçok kez tartışmalara neden olmuştu.
İran Türkiye’yi ‘İranlı Mevlâna’ya sahip çıkmak’la suçlamış, Türkiye’deki Mevlâna araştırmacıları ise Türk olduğunun şüphe götürmez bir gerçek olduğunu savunarak, kanıt olarak da “Her ne kadar Farsça söylesem de, aslım Türk’tür benim” cümlesinin yer aldığı rubaisini sunmuştu. Ancak Türkiye ile İran 2016’da, Mevlânâ’nın Mesnevi’sinin UNESCO ‘Bellek Mirası’ listesine ‘2 ülkenin ortak mirası’ olarak kaydedilmesi için birlikte başvuruda bulunacağını açıkladı. Ardından Afganistan şairin kendi topraklarında doğduğunu belirterek sürece itiraz etti. Ardından Türkiye’nin UNESCO Millî Komisyonu Afganistan, Avusturya, Bulgaristan, Almanya, Hindistan, Irak, İran, Pakistan, Özbekistan ve Tacikistan’la resmi yollarla iletişim kurarak başvuru hazırlığına başladı ancak bu süreçte UNESCO Dünya Belleği’ne kayıtları bir süreliğine askıya aldı. UNESCO’nun 21 Mayıs 2021’de tekrar adaylık kabülüne başlamasının ardından Türkiye Eylül 2021’de adı geçen ülkelerle bir istişare toplantısı daha yaptı. Son toplantıda adaylık dosyasının sunulacağı tarih netleştirilerek süreç yeniden başlatıldı.