SALİHA SULTAN | KARAR
Konser ve tiyatro yasaklarına tepkilerin ardından Kültür Bakanlığı ‘Müzik Susmasın’ projesindeki müzisyenlere 3.000 TL daha ödeme yapacağını, özel tiyatrolara da ‘Yaz Turnesi’ desteği vereceğini duyurdu. Meclis kürsüsünde müzisyenler adına konuşan sanatçı Burhan Şeşen “Bizler devletin üvey evlatları gibi görüldük” dedi. Sanatçıların başlattığı ‘#gözünüyumma’ kampanyasına ise vatandaşlardan ve siyaset dünyasından destek yağdı.
Kademeli normalleşme kararlarında müzisyenler ve özel tiyatrolardan bahsedilmemesine kültür sanat sektörü aktörlerinin tepkileri çığ gibi büyüyerek devam ediyor.
1 Haziran’da müzik dünyasında Tarkan, Gökhan Özoğuz, Haluk Levent, Gülben Ergen, Emre Aydın gibi ünlü sanatçıların katılımıyla yükselen tepkilerin ardından açıklama yapan Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ocak’ta başlattığı ve müzisyenlere ayda 1.000 TL destek verdiği ‘Müzik Susmasın’ projesinin bir ay daha uzatıldığı bilgisini vererek, haziranda projede yer alan sanatçılara 3.000 TL daha ödeme yapılacağını, böylelikle, müzisyenlere salgın sürecinde yapılan desteğin 250 milyon liraya ulaşacağını açıkladı.
Özel tiyatroların tepkilerine de yanıt veren Bakanlık, ‘Özel Tiyatrolar Yaz Turnesinde’ projesi ile tiyatrolara 1 Temmuz-30 Eylül tarihleri arasında Devlet Tiyatrolarının sahnelerinde turne yapabilme imkânı sundu. Bakanlığa kayıtlı 415 özel tiyatronun yararlanabileceği proje kapsamındaki destek tutarının 25 milyon lirayı bulacağını belirtildi.
ŞEŞEN: YAŞAM MÜCADELESİ VERİYORUZ
Öte yandan bir yılı aşkın süredir devam eden yasakların ardından ilk kez bu kadar geniş kapsamlı tepki gösteren sanatçılar ve sektör emekçileri farklı yöntemlerle sesini duyurmaya çalışıyor. MÜYORBİR Başkanı ve Grup Gündoğarken’in kurucusu sanatçı Burhan Şeşen ise dün İYİ Parti Grup Toplantısı’nda konuştu.
Şeşen, “100 binlerce sektör çalışanı ve bakmak zorunda olduğumuz ailelerimizle resmen yaşam mücadelesi veriyoruz. Hayatlarına kıyanlar, enstrümanlarını satanlar, yıllarca sahneye çıkabilmek için gecesini gündüzüne katan sektör emekçileri ayakta kalabilmek için hiç bilmediğimiz iş kollarında üç kuruş paraya iş arar oldu. Pandeminin ilk günlerinden beri devletin en üst makamı müzik sektöründen hiç söz etmedi, bizler devletin üvey evlatları olarak görüldük nedense” dedi.
Tiyatro ve sinemacıların acil önlem paketlerinde yer aldığını hatırlatan Şeşen, “En başından beri devletten beklentimiz; diğer iş kollarında uygulanan kademeli normalleşmenin bizim sektörümüze de uygulanmasıydı. Müzik yaşasın, sinema, edebiyat yaşasın ki çağın gerisinde kalmayalım” diye konuştu.
Şeşen ardından ülkeyi yönetenlere şu sözlerle seslendi: “Ey bu ülkeyi yönetenler, bir ayrılık sonrasında ya da bir aşk acısı çektiğinizde hiç mi bir şarkımız size teselli olmadı. Bir ağıtla, bir bozlakla hiç mi hüzünlenmediniz, bunları da geçtim bir düğünde hiç mi halay başı olmadınız? Daha da özeli ilkokulda, milli bayramlarda, vatani görevinizi yaparken ‘Dağ başını duman almış’ da mı okumadınız?” Şeşen’in konuşması sırasında TRT’nin yayını kestiği görüldü.
Sanat dünyası ayrıca sosyal medyada “#sahnenesahipcık #gözünüyumma’ etiketleriyle sanat ve eğlence sektörüne yönelik kararları protesto eden bir kampanya başlattı. Melek Mosso, Ahmet Ümit, Ceza, Tuna Kiremitçi, Sabahat Akkiraz gibi birçok sanatçının destek verdiği kampanyaya, siyaset dünyasından Demokrasi ve Atılım Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, CHP İstanbul Milletvekili Gamze İlgezdi Akkuş gibi isimler de destek veriyor.
SİNEMALAR AÇILAMADAN KAPANDI
İçişleri Bakanlığı’nın ‘Haziran Ayı Normalleşme Tedbirleri’ genelgesinde açıldığı belirtilen sinema salonları, aynı gün yayınlanan yeni genelgeyle 1 Temmuz’a kadar yeniden kapatıldı. Konuyla ilgili yeni genelgede “Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri ve sektör temsilcileriyle yapılan görüşmeler sonucunda sinema salonlarının faaliyetlerine dair kısıtlamanın bir müddet daha devam etmesine yönelik alınan talepler ile salgınla mücadele tedbirlerinde devamlılığının sağlanması hususu göz önünde bulundurularak sinema salonlarının faaliyetlerine 01 Temmuz 2021 tarihine kadar ara verilmesinin uygun olacağı değerlendirilmiştir” ifadeleri kullanıldı.
Sinema işletmelerinin 1 Haziran’da internet satış sitelerinde vizyon takviminin yer almadığı, işletmelerin açılıştan haberi olmadığı ve açılış kararına hazırlıksız yakalandıkları gözlenmişti. Türkiye’de Mart 2020’de kapanan, Temmuz ayında yeniden faaliyete geçen ancak boş kalan sinema salonlarının açılışı Kasım 2020’de alınan pandemi tedbirlerinin ardından önce 1 Mart 2021’e, ardından 1 Nisan’a, ardından da 1 Haziran’a ertelenmişti. Dördüncü ertelemenin ardından salonların 1 Temmuz’da açılması bekleniyor.
TİYATROYA ‘ŞARTLI’ DESTEKLER YETERSİZ
Kademeli normalleşme kararında adı geçmeyen özel tiyatrolar adına dün bir açıklama yayınlayan Tiyatro Kooperatifi ise, Kasım 2020’den itibaren sokağa çıkma kısıtlamalarının artırılmasıyla birlikte özel tiyatroların, resmi olarak kapatılmamalarına rağmen yasak saatleri sebebiyle tüm fiziksel faaliyetlerini durdurmak zorunda kaldığını, gelir elde edemediği halde vergi, kira, fatura ve personel giderleri gibi tüm finansal yükümlülüklerinin devam ettiğini hatırlattı.
Kültür ve Turizm Bakanlığınca sunulan ‘şartlı’ desteklerin yetersiz kaldığını belirten Tiyatro Kooperatifi, şu çağrıyı yaptı: “Vardığımız noktada ekonomik, kültürel ve sosyal kalkınmaya önemli katkıları olan pek çok özel tiyatro kapandı, birçoğu da kapanma tehlikesiyle karşı karşıya. 1 Haziran itibarıyla KDV ve stopajlardaki düzenlemelerin de ‘eski normal’e dönmesi, hali hazırda hayatta kalma mücadelesi veren özel tiyatrolar için ekonomik yıkımı daha da hızlandıracak.
Kovid önlemleri kapsamında yapılacak tüm düzenlemelerde özel tiyatroların ve bu kurumlarda görev alan binlerce emekçinin de gözetilmesini talep ediyor; ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşlarını sorumlu davranmaya, kalıcı ve adil çözümler üretmeye çağırıyoruz.”