Dünya koronavirüsün etkilerini henüz atlatamadan Omicron varyantının alt türü olan Eris'in gündemiyle sallandı. 50'yi aşkın ülkede kendisini gösteren Eris hakkında konuşan İAÜ VM Medical Park Florya Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Müzalin Çiğdem Yıldırım varyantın ilk olarak Şubat 2023'te Güney Afrika'da ortaya çıktığını söyledi.
Çiğdem Yıldırım, “Eris varyantı, Kovid-19'un Omicron varyantının bir alt türü olarak tanımlanıyor. İlk olarak Şubat 2023'te Güney Afrika'da tespit edilen Eris varyantı, hızlı bir yayılımla dünyanın diğer bölgelerine de yayıldı. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) verilerine göre, Eris varyantı Kovid-19’un diğer varyantlarına benzer belirtilere neden olabilir. Eris varyantının, diğer varyantlardan daha bulaşıcı olup olmadığı veya daha Kovid-19’un bilinen ciddi semptomlarından daha ciddi semptomlara neden olup olmadığı da henüz tam olarak bilinmemektedir. Ancak, bazı araştırmalar da Eris varyantının önceki varyantlardan daha bulaşıcı olabileceğini göstermektedir” diye konuştu.
Eris varyantının belirtilerinin, diğer Kovid-19 varyantlarının belirtilerine benzer olduğunu kaydeden Uzm. Dr. Yıldırım, bu belirtileri şu şekilde sıraladı:
Ateş, öksürük, boğaz ağrısı, nefes darlığı veya solunum güçlüğü, kas ağrıları veya kas güçsüzlüğü, baş ağrısı, yorgunluk, burun akıntısı veya tıkanıklığı, tat veya koku kaybı, ishal veya mide rahatsızlığı.
NASIL BULAŞIR?
Eris varyantının nasıl bulaşabileceğini belirten Uzm. Dr. Yıldırım, “Eris varyantı, öksürme, hapşırma, konuşma veya nefes alma sırasında enfekte bir kişi tarafından havada bulunan küçük damlacıklar aracılığıyla yayılır ve sağlıklı bir kişi tarafından solunum yoluyla alınabilir. Ayrıca, enfekte yüzeylere dokunduktan sonra ellerinizi ağıza, buruna veya göze temas etmek virüsün bulaşmasına yol açabilir. Bu nedenle, sosyal mesafe kurmak, maske takmak, el hijyeni sağlamak ve sağlık otoritelerinin önerilerini takip etmek enfeksiyon riskini azaltmak için önemlidir” ifadelerini kullandı.
51 ÜLKEDE TESPİT EDİLDİ
Eris varyantının dünya genelindeki yayılımına değinen Uzm. Dr. Yıldırım, “Yapılan çalışmalar sonucunda; 2023 yılı temmuz ayı itibarıyla Eris varyantı, 51 ülkede tespit edilmiştir. Bu ülkeler arasında, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, Brezilya, Japonya, Güney Kore ve Hindistan bulunmaktadır. Eris varyantı, dünya çapında Kovid-19 vakalarının yaklaşık yüzde 17,4'ünü oluşturmaktadır” dedi.
HASTALIKTAN NASIL KORUNULUR?
Kovid-19 varyantlarına özel korunma yolları bulunmadığını ifade eden Uzm. Dr. Yıldırım, Eris varyantından korunmanın, genel olarak virüslerden korunma yollarıyla benzerlik gösterdiğini belirtti. Uzm. Dr. Yıldırım, yayılım hızı ve ne boyutlara ulaşacağı henüz belli olmayan Eris varyantından korunmak için aşağıdaki yöntemlerle mümkün olabileceğini söyledi:
Aşı olmak: Kovid-19 aşıları, hastalığın şiddetini azaltmak ve hastalığa karşı bağışıklık kazanmanızı sağlar. Aşılar, farklı varyantlara karşı koruma sağlayabilir. Sağlık otoritelerinin ve uzmanların önerdiği aşı takvimine uygun olarak aşıları olmak, virüsün tehlikeli etkilerini ve yayılımını azaltabilir.
Maske takmak: Maske hem sizin hem de çevrenizdeki insanların enfeksiyondan korunmasına yardımcı olabilir. Yoğun insan içeren yerlerde veya sosyal mesafe koruyamayacağınız durumlarda maske takmak önem arz etmektedir.
Sosyal mesafe: İnsanlar arasındaki teması sınırlamak için sosyal mesafe kurallarına uymak bulaş riskini azaltır. Bu nedenle kalabalık ortamlardan kaçınmak ve mümkün olabiliyorsa kişisel teması minimize etmek de korunma yolları arasında yer alabilir.
El hijyeni: Ellerinizi sık sık sabun ve su ile yıkayarak veya alkol bazlı el dezenfektanları kullanarak enfeksiyondan korunmaya çalışabilirsiniz, yine ellerle yüzün temasını azaltmak da genel olarak önem arz edebilir.
Kamu sağlığı ilkelerine uymak: Yerel sağlık otoritelerinin ve bilim insanlarının önerilerine uymak, enfeksiyonun yayılmasını kontrol etmeye yardımcı olabilir. Bu önerilere uygun olarak hareket etmek toplum sağlığını korumada önemli bir rol üstlenir.
Hasta insanlarla temastan kaçınmak: Kovid-19 semptomları gösteren kişilerle teması sınırlamak ve Kovid-19 semptomları gösteren kişilerin de kendisini izole etmesi önemlidir.”
Eris virüsünün yayılma hızının ve etkisinin bölgeden bölgeye farklılık gösterebileceğini vurgulayan Uzm. Dr. Yıldırım, bu nedenle yerel sağlık otoritelerinin güncel önerilerine dikkat etmenin önemli olduğunu belirtti.