İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, Türkiye'de konut ihtiyacının üretimden fazla olduğunu belirterek, "Bazılarının söylediği gibi konutta balon yok. Nüfusun artması, yaşam biçimlerinin değişmesiyle iki veya tek kişilik yaşama isteği, yabancıların Türkiye'de yaşama arzusu gibi kriterler konut talebini sürekli artırıyor" dedi.
Sektörün ticari ve güncel olarak tartışılmasına ve yeni yaklaşımlar geliştirmesine katkı sağlamak, geleceğe yol haritaları çizmek amacıyla profesyonelleri bir araya getiren, bu yıl dördüncüsü düzenlenen İnşaat ve Konut Konferansı başladı.
Konferansın açılış konuşmasını yapan Durbakayım, Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) geçen hafta açıkladığı konut satış istatistiklerine değindi.
Durbakayım, geçen yıl iki seçim olmasına rağmen konut satışlarının yüzde 10,6'lık artışla 1 milyon 289 bine ulaştığını ve bu alanda rekor kırıldığını hatırlattı.
Bu rakamı yılın başında aşağı yukarı tahmin ettiklerini anlatan Durbakayım, Mütekabiliyet Yasası'nın işlerlik kazanmasının, kentsel dönüşümün hızlanmasının ve nüfusun artmasının, konuta ihtiyacı artırdığını vurguladı.
Durbakayım, konut üretiminin fazla olduğuna dair söylentilere ilişkin ise "Konut ihtiyacı üretimden fazla. Bazılarının söylediği gibi konutta balon yok. Nüfusun artması, yaşam biçimlerinin değişmesiyle iki veya tek kişilik yaşama isteği, yabancıların Türkiye'de yaşama arzusu gibi kriterler konut talebini sürekli artırıyor. Bu sektörde daha çok yiyecek ekmek var" değerlendirmesinde bulundu.
Konut sektöründe kredi kullanımı arttı
Barınmanın 3 temel ihtiyaçtan birisi olduğunu dile getiren Durbakayım, "Bu yüzde konut alımlarında kredi kullanma oranı arttı. Konut sektöründe vatandaşlarımız 2005'te 10 milyar lira kredi çekerken bugün 141 milyar liraya yükseldi" ifadelerini kullandı.
Durbakayım, normal kredi kullananlarda ödeme sıkıntısına daha fazla rastlanırken konut kredilerinin daha düzenli ödendiğini, konut kredisi çekenlerin ödemede sıkıntı çıkarma oranının diğerlerine göre çok çok geride kaldığını söyledi.
Kentsel dönüşüm hızlanacak
Gündemlerinde kentsel dönüşüm olduğunu aktaran Durbakayım, nüfusun büyük bir kısmının güvensiz yapılarda oturduğunu anımsattı.
Durbakayım, bu yapıların yenilenmeyi beklediğine dikkati çekerek, "Kentsel dönüşümle ilgili kanun çıktı ancak bazı maddelerin tam işlenebilirlik kazanamaması, bizlerin de beklentilerinin fazla olması nedeniyle birtakım sıkıntılar oldu. Yeni hükümette bu konu tam manasıyla ele alınıp kentsel dönüşüm tam hızıyla önümüze çıkacak" dedi.
Mütekabiliyet Yasası çıktığında yabancılara satılacak konut olmadığını ancak zamanla yabancıların istediği şekilde projelerin üretildiğini belirten Durbakayım, şunları da kaydetti:
"Yabancılar buraya geldiğinde oturma müsaadesi, vatandaşlık gibi hak istiyor. Ayrıca burada aldıkları hakların kalıcı olmasını talep ediyor. Mesela deniz manzaralı ev aldıysa seneye geldiğinde önüne bir bina yapılarak manzarasının kapatılmasını istemiyor. Dışarıya mal satıyoruz ama mal burada kalıyor. Yabancıya konut satmamız önemli. Konut yapıcıları olarak, ihracatçılara sağlanan kolaylıklar bize de sağlanmalı. Teşvik varsa bu bize de sağlanmalı. Bunlar zor değil. Hep istemek değil, empati de yapıyoruz. Bunlar sağlanırsa 2016 yeni rekorların kırıldığı yıl olacak."
Ağaoğlu projelerinde 81 farklı milletten insanlar yaşıyor
Ağaoğlu Şirketler Grubu Üst Yöneticisi (CEO) Önder Halisdemir, sektörün herhangi bir teşvik almaksızın katma değer oluşturduğunu, buna rağmen bazen kendini anlatamadığını söyledi.
Konut ve inşaatın çok genç bir sektör olduğunu dile getiren Halisdemir, 2004'te kredi faiz oranlarının düşmesiyle sektörün yükselmeye başladığını hatırlattı.
Halisdemir, Türk müteahhitlik firmalarının güzel siteler yapabilir hale geldiğini ancak plan ufkunun 30-40 yıllara çıkması gerektiğini ifade etti.
Ağaoğlu Grubunun 2012 yılında Dubai Cityscape Fuarı'na katılan ilk Türk firması olduğunu anımsatan Halisdemir, geçen yıl ise bu etkinliğe 61 firmanın katıldığını anlattı.
Halisdemir, "Ağaoğlu'nun projelerinde 81 farklı milletten insanlar yaşıyor. Yabancılar için siteler daha güvenli ve her türlü ihtiyaçlarını kolay bir şekilde giderebiliyorlar. Bu yüzden siteleri tercih ediyorlar" diye konuştu.
Farklı kültürlerden insanların kaynaşması için sitelere sosyologlar yerleştirdiklerinin altını çizen Halisdemir, yabancıya satışta bürokrasinin azaltılması gerektiğine dikkati çekti.
İstanbul'un rakibi Londra, New York olmalı
Halisdemir, "İkinci Vatan Programı"nın hayata geçirilmesi gerektiğini vurgulayarak, "Belli bir miktardan fazla konut alanlara ilk etapta vatandaşlık hakkı verilmeli" önerisinde bulundu.
Geçen yıl yabancılara konut satışının yüzde 20 arttığına değinen Halisdemir, "Bunun çok çok daha yükselmesi lazım. İstanbul'un metrekare fiyatları Tahran'ın gerisinde. İstanbul'un hak ettiği değere ve konuma kavuşması gerekiyor. İstanbul'un rakibi Bursa, Ankara, İzmir değil New York, Dubai, Londra olmalı. Şehrimize bakarken böyle bakmalıyız" görüşünü paylaştı.
Yabancılara daha fazla konut satılacak
Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı, yurt dışında 43 Türk firmasının faaliyet gösterdiğini, bu alanda Türkiye'nin Çin'den sonra ikinci sırada olduğunu belirtti.
Mütekabiliyet Yasası konusunda alınacak çok yol olduğunu savunan Kabadayı, "Önümüzdeki dönemde yabancılara daha fazla konut satılacak. Türkiye, bölgede güvenilir bir liman" dedi.
Kabadayı, inşaat sektörünün ülke ekonomisine katkısına ilişkin ise "İnşaat, 200 alt sektöre destek veriyor. 2 milyon istihdam oluşturuyor. Yan sanayilerle bu istihdam rakamı 4 milyona ulaşıyor" ifadelerini kullandı.
Ankastre sektörü sürekli büyüyor
Silverline Ankastre Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Laçin, Türkiye'nin inşaat sektöründe dünyada markalaşmayı başarmış ender ülkelerden olduğunu, ankastre sektörünün de yurt dışında önemli pazar payı elde ettiğini söyledi.
Türkiye'nin beyaz eşya konusunda ciddi bir üretim üssü haline geldiğini ifade eden Laçin, "Beyaz eşya, 25 milyon üretim kapasitesi, 21 milyon üretim sayısıyla son 10 yılda Türkiye'yi önemli bir üretim üstü haline getirdi. Ürettiğimiz beyaz eşyanın yüzde 70'ini 100'ün üzerinde ülkeye ihraç ediyoruz" bilgilerini verdi.
Laçin, şu anda beyaz eşya sektörünün yüzde 28'inin ankastre pazarı olduğunu, ankastre sektörünün hızlı ve sürekli büyüdüğünü de anlattı.
Sektöre destek arttı ancak yeterli değil
Aşçıoğlu Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Aşçıoğlu, Türkiye'deki yeni projelerin çok daha vizyoner ve dünya ile yarışır şekilde yapıldığını belirtti.
İnşaat ve yapı sektörünün, tüm gelişmelere rağmen yeterince desteklenmediğini ileri süren Aşçıoğlu, sözlerini şöyle tamamladı:
"Vergi veren, ülkesine değer katan müteşebbisler olarak hak ettiğimiz değeri görmediğimiz gibi kösteklendiğimize inanıyorum ben. Dünyada Amerikan firmaları hiç görünmezler ancak en büyük payı alırlar. Çünkü arkalarında siyasi güç var.
Sektörün eskisine göre çok daha iyi destek alıyor fakat bu yeterli değil. Ülkenin kalkınması konusunda inşaat sektörü görsel, ekonomik, vergi ve yatırım olarak katkı sağlıyor. Marka ülke, marka şehir olma yolunda ilerlemek, inşaatçıları desteklemekten geçer."
İSTANBUL/AA