Yeni sentezlenmiş veya bitkilerden ayrıştırılmış maddelerin etkilerini biyolojik yapısını laboratuvar çalışmaları ile deney hayvanlarında, klinik araştırmalar ile insanlarda inceleyerek ilaç geliştirme çalışmalarına katkı veren bir tıp ve eczacılık bilimi olan farmakoloji, ilaçların canlılardaki (insan veya deney hayvanı) etkileri ile etki mekanizmalarını araştırır.
FARMAKOLOJİ NE DEMEK?
Farmakoloji, ilaçların, vücut fizyolojisinin ve bu ikisinin sağlık ve hastalıkta nasıl etkileşime girdiğini inceleyen bir bilim dalıdır.
Bir farmakolog haline gelen kişiye farmakoloji alanında belge ve unvan verilir. Bir farmakolog; klinik farmakoloji, teorik farmakoloji ve psikofarmakoloji konusunda uzmanlaşabilir.
Farmakoloji çalışması, insanlarda ve hayvanlarda kullanılan her ilacın oluşumunu ve etkisini sonuçlarıyla açıklamalıdır. Farmakoloji adı verilen bütün bir araştırma alanı, hastalığınızı tedavi edecek ve size zarar vermeyecek ilaçlar alabilmenizi sağlamakla sorumludur.
FARMAKOLOJİ NE İŞE YARAR?
Başlangıçta biyolojik açıdan aktif kimyasalların açık etkilerini açıklayan bilimsel bir disiplin olan farmakoloji, şimdi ilaçların biyolojik etkilere neden olduğu moleküler mekanizmaları araştırıyor.
Farmakoloji, genellikle fizyoloji, biyokimya ve hücre ve moleküler biyoloji de dahil olmak üzere bir dizi temel bilim disiplininden bilgi ve beceri kazandırdığı için köprü bilimi olarak tanımlanır.
Farmakologlar bu bilgiyi terapötiklerin rasyonel gelişimine tercüme edebilir. Çok disiplinli eğitimlerinin bir sonucu olarak, farmakologlar uyuşturucu, hormon ve kimyasal ile ilgili problemleri çözmede eşsiz bir perspektif sunabilirler.
FARMAKOLOJİ DALLARI
* Farmakodinami (deneysel farmakoloji)
İlaçların çeşitli organ ve sistemlerdeki etkileri organizmanın ilaca yanıtı ilaçların etki mekanizmalarının deneysel incelemesi
* Farmakokinetik
İlaçların organizmadaki hareketini inceler. İlaçların emilim, yayılım, metabolizma ve atılımını nicel ve zamanla ilişkili olarak inceler; ilacın farmasötik kalite, etkinlik ve güvenilirliğini yansıtan farmakokinetik profilin belirlenmesine olanak sağlar.
* Farmakoterapi (terapi)
İlaçların endikasyon alanları dozları kontrendikasyonları gibi doğrudan sağaltımla ilgili parametreleri uygulamalı olarak inceler.
* Farmakografi
Reçete yazma sanatı
* Kemoterapi
Mikroorganizma ve parazit patolojik oluşumlara karşı sağaltım yöntem ve araçlarıyla ilgilidir.
* Klinik Farmakoloji
İlaçların klinik etkinlik ve güvenilirlikleri (farmakovijilans) hayvansal ürünlerde ilaç kalıntıları (rezidü) ilaçla sağaltımın ekonomik boyutu gibi parametrelerle ilgili daldır.
* Galenik Farmasi (farmasi)
Farmasötik şekillerin hazırlanma teknikleri özellikleri kalite-kontrolleriyle ilgili dalıdır. Eczacılıkla ilgili bir dal da farmakognozidir.