SALİHA SULTAN / KARAR
UNESCO, çeyrek asırdan fazla bir süre Ermenistan işgali altında kalan Dağlık Karabağ’da kıyımdan kurtulan kültür varlıklarının envanterini çıkarmak için çalışma başlattı.
Bölgeye uzmanlardan oluşan bir heyet göndereceklerini söyleyen Genel Direktör Audrey Azoulay, daha önce kaydı alınmayan eserlerin tespit edileceğini ve tümünün koruma altına alınacağını kaydetti.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nden (UNESCO) yapılan yazılı açıklamaya göre, UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay örgütün Azerbaycan ve Ermenistan daimi temsilcileri ile görüştü.
Görüşmede kültürel varlıklarla ilgili çalışmalar yapmak için Dağlık Karabağ bölgesinde uzmanlardan oluşan bir ekip göndermeyi öneren Azoulay, daha önce bunu yapmak istediklerini ancak başaramadıklarını aktardı. Azoulay, bu uzmanların ilgili tarafların onayı ile en önemli kültürel varlıkların bir envanterini hazırlayabileceğini, böylece bu varlıkların korunabileceğini belirtti.
UNESCO Genel Direktörü Azoulay, bu görevin koşullarını oluşturmak için UNESCO’nun ilgili tüm aktörlerle çalışacağını kaydetti. UNESCO, AGİT Minsk Grubu eş başkanlığını yürüten ülkelerle üst düzey istişareler de başlattı.
Ermenistan’ın 27 yıl işgal altında tuttuğu Dağlık Karabağ’da sadece sivilleri değil, kültür ve tarih mirasını da soykırıma uğrattığı biliniyor.
Karabağ’da cami, kilise ve türbelerin de içinde olduğu 900’ü aşkın tarihi/dini eserin neredeyse tamamı yakılıp yıkılarak harabeye çevrildi.
Resmi kayıtlara göre işgalden önce Karabağ’da bulunan 67 camiden bugün sadece 1 tanesinin ayakta duruyor. 144 mescit, 192 türbe ile yüzlerce abide eser ise yerle bir edildi.
FUZULİ ŞEHRİ HARABEYE ÇEVRİLDİ
Azerbaycan basını Karabağ’da Azerbaycan’ın tarihi harekatı sonrası imzalanan ateşkes anlaşmasının ardından Ermenilerin, yeniden Azerbaycan toprağı olan yerleşim yerlerini terk ederken harabeye çevirdiğini kaydetti.
Basında 19 Kasım’da yer alan haberlere göre bir grup gazeteci işgalden kurtarılan Dağlık Karabağ’daki Fuzuli şehrini ziyaret etti. Gazetecilerin görüntülediği manzaraya göre Ermeniler şehir mezarlığındaki tarihi mezar taşlarının çoğunu yok etti.
Bölgeden verilen görüntülere göre, tahrip edilen mezarlıkların yanı sıra, kaleler ve camilerde de tahribatlar olduğu gözlendi.
Gazeteciler, 17 Ekim’de işgalden kurtarılan kentin ıssız ve harabe kente dönüşmüş durumda olduğunu kaydetti.