HAMİDE HANGÜL
Türkiye’de konut seferberliğiyle vadelerin uzaması ve konut kredisi faizlerinin yüzde 0,79’a kadar düşmesi gayrimenkul talebini patlattı. Kampanyadan ev almak için satış ofislerine koşan binlerce vatandaşın geçen yılki sözleşmelerinin bu yıl satışa dönmesi ocak ayı rakamlarını rekora taşıdı. Bu yıl ocak ayında konut satışları yüzde 12,81 artışla 95 bini aşarken, bazı illerde Türkiye ortalaması olan yüzde 12,81’in de üzerine çıktı.
Bursa, yeni emlak alımında yüzde 27,49 artışı yakalarken, bu oran Mersin’de yüzde 51,27, Adana’da yüzde 72,40, Afyonkarahisar’da yüzde 86,96, Mardin’de yüzde 40,82 ve Giresun’da yüzde 55,07 oldu. Yeni konut satışlarında ciddi yükselişler yaşanırken, ikinci el satışları da bazı illerde hız kesti. Bu kapsamda İstanbul’da yeni konut yüzde 10’un üzerinde büyürken, ikinci el pazarı yüzde 5,38 daraldı. Bu oran Bursa’da yüzde 4,13, Tekirdağ’da yüzde 9,88, Muğla’da yüzde 1,98, Çankırı’da yüzde 31,21 ve Nevşehir’de yüzde 27,27 daralmayla kendini gösterdi. İlk konut satışlarının yüksek seyretmesine karşın ikinci elin zayıfladığı şehirlerden biri de Sakarya. Sakaryalılar, geçen ay bin 642 alımın 907’sini yeni, 735 adedini ikinci elden yaptı. Hatay’da yine ilk alımlar yüzde 41,37 olmasına karşın ikinci el yüzde 31,60’ta kaldı. Çanakkale’de satılan 822 konutun 451’ini yeni, 371’ini eski konutlar oluşturdu. Böylelikle ilk konutun payı yüzde 25,98’e olmasına karşın ikinci elin oranı yüzde 0,27’de kaldı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, geçen ay konut satışları yüzde 12,8 artışla 84 bin 556’dan 95 bin 389’a yükselirken, en yüksek alım İstanbul’dan geldi. İstanbul 15 bin 807 gayrimenkulle en yüksek payı aldı. Bu şehri, 10 bin 686 ile Ankara, 5 bin 665 adetle İzmir izledi. En az satış 8 konutla Hakkari’de gerçekleşirken, bunu 11 adetle Ardahan, 48 evle Şırnak takip etti. Bu dönemde ipotekli oranı yüzde 35,4 artış göstererek 35 bin 993’e yükseldi. Toplam satışlarda ipoteklilerin payı yüzde 37,7’ye çıktı. Burada İstanbul, 6 bin 272 konut ve yüzde 17,4 payla ilk sırada yer aldı. Konut kredisiyle yapılan alımlarda en yüksek oran yüzde 69 ile Artvin’den geldi. Diğer konut satışlarında yılılk artış, yüzde 2,5 yükselişle 59 bin 396’e çıktı.
İstanbul’daki toplam konut satışları içinde diğer satışların payı yüzde 60,3 olurken, bunu Ankara 6 bin 188, İzmir 3 bin 287 konut satışıyla izledi. İlk defa satılan konut sayısı bu dönemde yüzde 10,4 artarak 44 bin 235’e ulaştı. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı yüzde 46,4 olurken, ilk satışlarda İstanbul 7 bin 774 satışla en yüksek payı aldı.
YABANCI SATIŞTA YÜZDE 5,2 DÜŞÜŞ
Yabancılara yapılan konut satışları ocakta 2016 yılının aynı ayına göre yüzde 5,2 azalarak bin 386 olarak hesaplandı. Bu alanda ilk sırada 441 konut satışıyla İstanbul bulunurken, bu ili 264 ile Antalya, 137 ile Bursa, 72 ile Ankara, 70 ile Sakarya ve 62 ile Yalova takip etti. Ocakta Irak vatandaşları Türkiye’den 279 konut satın aldı. Bu ayda Suudi Arabistan vatandaşları 144, Kuveyt vatandaşları 115, Afganistan vatandaşları 107, Rusya vatandaşları ise 60 konut edindi.
KULLANILAN EMLAKTA ALIMLARI HIZ KESİYOR
Ocak ayında konut satışları hız kesmedi. 2016 yılı Ocak ayında 84 bin 556 konut satışı gerçekleşirken 2017 Ocak ayında 95 bin 389 adet konut satışı gerçekleşti. 2016 yılının tamamında konut satışları yüzde 4,04 artışla 1,3 milyon adete ulaşırken ilk konut satışları yüzde 5,52 oranında daha yüksek artmıştı. Oysa Ocak 2017’de konut satışları yüzde 12,81 artış gösterirken kinci el konut satışları yüzde 15,01 artışla ilk konut satışlarının daha üzerinde gerçekleşti. Büyük illerde satışlara bakıldığında tablo daha net ortaya çıkıyor. İstanbul’da konut satışları 2016 yılında yüzde 3,06 oranında azalırken, bu düşüşte özellikle ikinci el konut satışlarındaki yavaşlama etkili olduğu görüldü. Bu yıl Ocak ayında İstanbul’da konut satışları yüzde 1,81 artışla Türkiye ortalamasının gerisinde kaldı. Fakat İstanbul’da ilk konut satışları yüzde 10,49 artarken ikinci el konut satışlarında yüzde 5,38 düşüş gözlendi. Bu durum satışların kampanyalı konutlarda yoğunlaştığını, ancak ikinci el konut piyasasının da yavaşladığını gösterdi.