EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfının (TEPAV) İstihdam İzleme Bülteni’ne göre, iş yeri sayısı son bir yılda yalnızca İstanbul’da azaldı. Bu azalışta İstanbul’da KOBİ sayısında yaşanan azalış etkili oldu. İstanbul’da yaşanan işyeri sayısındaki azalışın yüzde 97’si KOBİ sayısındaki azalıştan kaynaklandı. Türkiye genelinde bir yılda işyeri sayısı 31 bin (yüzde 1,8) arttı. Son bir yılda işyeri sayısını en çok artıran il Bursa (2 bin) olmuştur. Bu illeri; İzmir, Diyarbakır, Kocaeli ve Balıkesir takip etti. Oransal değişime bakıldığında işyeri sayısı en hızlı artan il yüzde 26,4 artışla Şırnak oldu. Şırnak’ı; Hakkari, Tunceli, Ardahan, Bingöl ve Mardin takip etti. Haziran 2017 verilerine göre Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletme (KOBİ) sayısı 1 yılda 31 bin arttı. Haziran ayında geçen yıla göre KOBİ işyeri sayısı en fazla artan il 2 bin ile Bursa oldu. Bu illeri; İzmir, Diyarbakır, Mersin ve Balıkesir takip etti. KOBİ işyeri sayılarının sektörel dağılımlarına bakıldığında 1 yılda en hızlı artan sektör yüzde 32,3 ile veterinerlik hizmetleri sektörü oldu. Bu sektörü; istihdam faaliyetleri, madenciliği destekleyici hizmet ve tütün ürünleri imalatı sektörleri izledi. Haziran 2017’de, Haziran 2016’ya göre Türkiye genelinde KOBİ üstü işyerlerinde 155 azalış görülmesine rağmen KOBİ sayısında 30.920 artış görüldü. KOBİ sayısında görülen bu artışa bağlı olarak işyeri sayısı artış gösterdi. Artış, İstanbul hariç tüm illerde görüldü. İstanbul’da ise KOBİ sayısı 2 bin 731 azalırken; KOBİ üstü işyeri sayısında 78 azalış görüldü. Kurumdan yapılan açıklamada, “Haziran 2017’de sigortalı ücretli çalışan sayısı Haziran 2016’ya göre yüzde 2,4’lük artışla 14 milyon 10 bin olmuştur. Mevsimsellikten arındırılmış değerlere bakıldığında Mayıs 2017’ye göre sigortalı ücretli çalışan sayısında 66 binlik artış gerçekleşti. Haziran 2017’de esnaf ve çiftçi sayısı Haziran 2016’ya göre yüzde 4,1’lik artışla 2 milyon 789 bin oldu. Mevsimsellikten arındırılmış değerlere bakıldığında ise Mayıs 2017’ye göre sigortalı ücretli çalışan sayısında 20 binlik artış gerçekleşti. Haziran 2017’de kamu çalışan sayısı Haziran 2016’ya göre yüzde 3,5’lik azalışla 2 milyon 977 bin oldu. Mevsimsellikten arındırılmış değerlere bakıldığında Mayıs 2017’ye göre sigortalı ücretli çalışan sayısında 4 binlik azalış gerçekleşmiştir” ifadelerine yer verildi.
EMLAK FİYATLARI TÜRKİYE’NİN GERİSİNDE
Merkez Bankasının konut kalitesinden arındırılmış (Hedonik Fiyat Endeksi) verilerine göre, Temmuz ayında Türkiye’de konut fiyatları yüzde 0,25 arttı. Böylece ülkemizde konut fiyatları yıllık bazda yüzde 9,93 yükseliş yaşamış oldu. Aynı hesaba göre İstanbul’da kalite artışından arındırılmış konut fiyatları Temmuz ayında yüzde 0,17 geriledi. Yıllık bazda ise fiyat artışı yüzde 7,24’de kalarak Türkiye ortalamasının gerisinde kaldı. Oysa konut fiyatları yıllık bazda İzmir’de yüzde 15,90; Trakya bölgesinde yüzde 16,62; Bursa-Eskişehir bölgesinde yüzde 19,22 artış göstermiştir. Kısaca İstanbul yakın il bölgelerinde dahi konut fiyat artışlarında geride kalarak gayrimenkul kazancında sınırlı gelişme göstermiştir. REIDIN Emlak-İş Bankası ortaklığınca hazırlanan rapora göre ise bölgesel emlak brüt getiri oranında İstanbul yüzde 5,10 ile Ankara, İzmir, Bursa, Antalya gibi illerin gerisinde kalmış durumda. Şehir endeksi Türkiye genelinde yüzde 5,31 seviyesine ulaşırken, İstanbul endeksi yüzde 5,10’da kalmış durumda.
* İstanbul’da konut fiyatları yıllık bazda yüzde 7,24 artarken bu oran ülke genelinde yüzde 9,93 oldu.
* İstanbul’da yaşanan işyeri sayısındaki azalışın yüzde 97’si, KOBİ sayısındaki kayıptan kaynaklandı.