Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, ıspanaktan kaynaklandığı iddia edilen zehirlenme vakalarına ilişkin, "Ispanaktan bu şekilde kaçmak doğru değil. Buradan binlerce üretici ekmek yiyor. Bir işleyici hata yaptı diye ötekilerde kayba sebep olmamalı." dedi.
Tavşan, ıspanak kaynaklı zehirlenme iddialarının ardından hem tarım ilacı hem de araya yabani ot karışması ihtimalinin gündeme geldiğini söyledi. İlaç konusunun uzmanlar tarafından değerlendirilmesi gerektiğini ancak bunun denetimle çözülebileceğini belirten Tavşan, yasal altyapının yeterli olduğunu, sahadaki denetimin önem taşıdığını bildirdi. Tavşan, benzer vakaların ileride tekrar yaşanabileceğini ve halkın tedirgin olmaması için üretimden perakende satışa kadar denetimlerin sıklaştırılması gerektiğini dile getirdi.
Tarım ilaçlarının reçete edilmesi, kullanımı ve hasat aşamalarının izlenebilirliğinin önem taşıdığına dikkati çeken Tavşan, "Geçtiğimiz günlerde nar içindi şimdi de ıspanak için bu tür tartışmalar yaşanıyor. Üretici bundan zarar görüyor. Mutlaka devletin bu altyapıyı değerlendirip sahada takip etmesi lazım ki herkes içi rahat şekilde yiyebilsin, bu işin paydaşları da zarar görmesin. Bir iddia çıktı diye bütün üreticiler mağdur oluyor. Aylarca bu üretime emek verilmiş ve bir beklenti var. Vatandaş 'Ispanak var' diye börek yemekten bile kaçınıyor. Hazır bu konu sıcaklığını korurken ilgililer harekete geçsin. Sahadaki denetimler sürekli olarak yapılsın. Çok fazla ziraat mühendisi var, tarımsal danışmanlık firmaları da bu işin içinde olsun." diye konuştu.
"HALK ISPANAKTAN KAÇIYOR"
Tavşan, ıspanağın hal fiyatının 3,5 liradan 1 liraya kadar düştüğünü, gelecek dönemde satılma ihtimalinin iyice düşebileceğini ifade ederek, "Bu tür iddialar nedeniyle halk kaçıyor. Ispanaktan bu şekilde kaçmak doğru değil. Buradan binlerce üretici ekmek yiyor. Bir işleyici hata yaptı diye ötekilerde kayba sebep olmamalı. Bu işte çiftçi tokat yiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Tavşan, Ticaret Bakanlığınca uygulanan künye modelinin de önemine işaret ederek, ürün künyeleriyle tüketicinin, ürünün kimden geldiğini ve hangi ilaçların kullanıldığını gördüğünü anlattı.
"HALDE ÜRÜN AYIKLAMA YOK"
Ispanağa yabani ot karışmasının zor bir ihtimal olduğunu savunan Tavşan, şunları kaydetti:
"Özellikle yeşillik gibi ürünler hale geldiği gibi satılıyor, tekrar ayıklanması söz konusu olmuyor. Bir gün içinde hale tonlarca ıspanak geliyor. Ispanak dayanmadığı için de aynı gün içinde satılması gerekiyor. Halde bu ürünlerin tekrar incelenmesi gibi bir işlem yok. Hallerde de belediyeler ile tarım il müdürlüklerinin görevlileri zaman zaman numune alıyor. Bu ürünler tarlada yıkanıyor ve bağ haline getiriliyor."
ÜRETİCİ ZOR DURUMDA
Başta İstanbul olmak üzere Marmara Bölgesi’nde birçok kişinin ıspanak yedikten sonra zehirlenmesi iddiaları vatandaşlar arasında paniğe yol açtı. Ispanak üretiminin önemli bir kısmını karşılayan İzmir’de de vatandaşlar yayılan haberler sebebiyle endişeye kapıldı. Ispanaktan zehirlenme iddiaları nedeniyle üretici de zor duruma düştü. Vitamin deposu ıspanağın üretim merkezlerinden olan İzmir’in Menemen ilçesindeki vatandaşlar yayılan iddialar sebebiyle düştükleri zor durumu anlattı.
İKİ FARKLI BİTKİ TÜRÜ
Üreticiler zehirlenmeye neden olduğu söylenen güzelavrat otu ile ıspanağın birbirinden çok farklı iki bitki türü olduğuna değinerek zehirlenmeye neden olan otun bu bölgede yetişmediğini söyledi. İzmirli vatandaşların yüreğine su serpen üreticiler açıklamalarında bu söylentilerden dolayı mağdur olduklarını, iddialardan dolayı ıspanak satışının azalacağını ve zarar edeceklerini dile getirdi. Geçen sene sel baskınının vurduğu Menemen ilçesi Çavuş Mahallesi’nde yaşayan ıspanak üreticileri bu sene de ıspanaktaki bu söylentilerin kendilerinde sıkıntı yaratacağı korkusu içinde olduklarını belirtti.
"HALKIMIZ BÖYLE HABERLERE İTİBAR ETMESİN"
Çavuş Mahallesi sakini ıspanak üreticilerinden Mehmet Fidan, "Öncelikle halkımız şunu bilsin. Biz bir üreticiyiz. Meydana gelen olayların ıspanağın üzerindeki bir ilaçla olduğunu düşünmüyoruz. Bizim kullandığımız ilaçların hepsi ruhsatlı. Bundan mağdur olacak dünya kadar insan var. Menemen Ovası’nın çiftçileri olarak bu işten ekmek yiyen binlerce insan var. Ispanak üzerine çıkan bu haberler bizi etkiliyor. Zaten artan üretim maliyetleri var; bir de bu haberler eklenince işin içinden çıkamaz bir hal alıyoruz. Zehirli olsa ya da herhangi en ufak bir şüphemiz olsa biz yemeyiz. 20 senedir ıspanak üretiyoruz, daha bir kişinin bile zehirlendiğini duymadım. Halkımız itibar etmesin böyle haberlere" dedi.
"ISPANAĞIN KENDİSİYLE EN UFAK İLGİSİ YOK"
Bölgede üretim yapan bir diğer çiftçi Emrah Bayram ise "Biz ıspanağı küçücük bir tohumdan yetiştiriyoruz ve belli miktarda bir masraf ediyoruz. İstanbul’da gerçekleşen olayların ıspanakta kullanılan bir ilaçla ya da ıspanağın kendisiyle en ufak bir ilgisi yok. Özellikle bunu söyleyeyim. Bu sene ıspanakta durum zaten çok kötü. Fiyatlar yerlerde. Maliyeti bize 1 buçuk lira, halde 1 lira. Üstüne bir de bu söylentiler eklenince halimiz daha da kötü oluyor. Ben evde bebeğime yediriyorum bunu. 3 yaşında oğlum var, 7 yaşında kızım var ve onlara yediriyorum. Tabii ki vatandaşlarımız da yiyebilir. Halkımızın ulaşabileceği en ucuz sebze ıspanak. Böreği olur, yemeği olur, her şeyi olur. Herkes gönül rahatlığıyla tüketebilir" sözlerine yer verdi.