IŞİD terör örgütü, Haziran 2014'te saldırdığı Musul'u ele geçirmesiyle önemli petrol sahasına da kavuşmuştu. Ardından Irak'ın Suriye sınırına yakın petrol sahalarını da ele geçiren IŞİD'in bugüne kadar ayakta kalmasında kavuştuğu petrol gelirlerinin büyük etkisi oldu.
Yenişafak'tan Cahit Saraçoğlu'nun haberine göre Suriye'deki petrol sahalarının yaklaşık yüzde 90'ını elinde tuttuğu belirtilen IŞİD'in, elindeki petrolü dünya piyasalarına satışında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esed'in “mafya” olarak bilinen akrabalar ve onlarla işbirliği yapan Kürt kaçakçıların rolüne dikkat çekiliyor.
Teröristler günlük tahsilatta
IŞİD'in; çıkardığı petrolün büyük kısmını savaştığı görüntüsü verdiği Suriye rejimine Esed'in mafya akrabaları kanalıyla sattığı dile getiriliyor. Esed rejiminin IŞİD'den aldığı petrolü İranlı bazı şirketler üzerinden Dubai güzergahı ile dünyaya sattığı iddiaları da var.
Mafya usulü yöntemlerin öne çıktığı bu satışların önemli bir kısmının Suriye'nin Tartus Limanı üzerinden Avrupa'ya yapıldığı kaydediliyor. Söz konusu satış bedellerinin IŞİD tarafından günlük olarak tahsil edildiğine işaret edilirken, milyon dolarla ifade edilen bu alışverişten elde edilen paranın Esed rejiminin ayakta kalmasına da katkı verdiği ifade ediliyor. Esed'in söz konusu petrol için yüksek miktarlarda alım anlaşmaları yaptığı da gelen bilgiler arasında.
Doğalgazı da sevk ediyor
Suriye'nin elektriğini sağlayan doğalgaz rezervlerinin de IŞİD'in kontrolünde olduğuna vurgu yapılıyor. Tabaka kentindeki Tavinan ve Deyr Ez Zor'daki Konika tesislerine doğalgaz sevkiyatı yapılarak elektrik üretimi yapıldığı belirtiliyor
Kaçakçılar işbirliğinde
Kanıtlanmış 114 milyar varil petrol rezervleriyle OPEC ülkeleri arasında dördüncü sırada bulunan Irak'ın sahip olduğu rezervlerin yaklaşık 45 milyar varili Kürt Bölgesel Yönetimi idaresinde bulunuyor. Günde yüz binlerce varil petrol ihraç eden Irak'ın bu potansiyeli, IŞİD'i bu ülkedeki petrol kaçakçılarıyla işbirliğine götürüyor.
Son zamanlarda daha çok gündeme gelen kaçakçılar arasındaki bu kayıt dışı ticaret, Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi'nin de başını ağrıtacak gibi duruyor. Bu sıkıntının farkında olan Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi; IŞİD terör örgütü ile işbirliği yaptığı ileri sürülen kaçakçı Kürtleri izleme kararı aldığı kaydediliyor.
Kuzey Irak Türkiye üzerinden açılıyor
Bu arada, Ceyhan'a Kuzey Irak'tan günlük 600 bin varil petrol geliyor. Bunun önemli bir kısmı bundan iki ay öncesine kadar Irak'ın Milli Petrol Şirketi SOMO üzerinden dünyaya ihraç ediliyordu. Kuzey Irak yönetiminin, Bağdat'tan alması gereken petrol gelirlerinin yüzde 17'lik payını alamamasını gerekçe gösteren Irak Bölgesel Kürt Yönetimi, 2 yıl önce aldığı bir kararla kendi bölgelerindeki petrolü Kerkük - Yumurtalık Petrol Boru Hattı'ndan Ceyhan'a aktarma kararı almıştı. Kuzey Irak yönetiminin günlük 50-100 bin varil kadar bir petrol sevkiyatını ise SOMO üzerinden ihraç ettiği ifade ediliyor.
Aylık 5 milyar dolar gelir
Esed, IŞİD ve Kuzey Irak'daki kaçakçılar arasındaki kaçak petrol üçgenine ilişkin iddiaları güçlendirecek önemli bir açıklama Merkezi Irak Hükümeti Petrol Bakanlığı Sözcüsü Asım Cihad'dan gelmişti. Irak'ın Mayıs ayında ham petrol satışında daha önceleri “yaşanmamış bir artış” meydana geldiğine dikkat çeken Asım Cihad, sadece Mayıs ayında 97 milyon varilden fazla petrol satışı yapıldığını ve bu satıştan elde edilen aylık gelirin 5 milyar doları bulduğunu açıklamıştı.
Irak'ın farklı bölgelerinden petrol sevkiyatı yapılıyor. Basra'daki güney limanlarından ihraç edilen petrol miktarı 83 milyon 520 bin varili bulan Irak'ın kuzey limanlarından yapılan ihracın miktarı ise 13 milyon 984 bin varil civarında seyrediyor. Çeşitli uluslararası yabancı petrol şirketleri, Irak petrolünü Basra, Hor el-Amiye ve Arap Körfezi'ndeki Avvamat el-Uhadiye ve Cihan Limanı üzerinden piyasalara taşınıyor.