Geçtiğimiz aylarda HTŞ ile Ahrar’uş Şam arasında yoğun çatışmalar yaşanmıştı. Çatışmalar sonunda Ahrar’uş Şam İdlib merkezinden çekilmek zorunda kaldı. HTŞ ile Ahrar’uş Şam arasında ideolojik olarak benzerlikler olsa da diğer güçlerle ilişkileri arasında bazı farklılıklar bulunuyor. Ahrar’uş Şam, ÖSO gruplarıyla işbirliği yapıyor.
TSK SINIRI GEÇTİ
Türk Silahlı Kuvvetleri İdlib Operasyonu çerçevesinde askerlerin sınırı geçtiğini duyurdu. Açıklamada 8 ekim itibariyle İdlib'de keşif faaliyetlerinin başladığı duyuruldu. TSK'dan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi; 30 Aralık 2016 tarihinde Suriye’de ilan edilen ateşkes rejiminin sürdürülmesi maksadıyla, Türkiye, Rusya Federasyonu ve İran garantörlüğünde Astana Süreci başlatılmıştır. Süreç kapsamında; ateşkes rejiminin etkinliğinin artırılması, çatışmaların sona erdirilmesi, insani yardımların ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması, yerlerinden edilenlerin evlerine dönüşü için uygun şartların sağlanması ve ihtilafın barışçıl yollarla çözülmesi için uygun koşulların oluşturulmasına destek sağlamak maksadıyla, Suriye’de “Gerginliği Azaltma Bölgeleri / Çatışmasızlık Bölgeleri” belirlenmiştir.
İDLİB KALKANI
Bölgede muhaliflerden önce PKK/PYD oluşumlarının elinde bulunuyordu. Muhalflerin de bölgeye yaptığı operasyonel faaliyetler ile PKK'dan arındırıldıysa da yapılan saldırılar ie siviller ve muhalifler yine hedef alınıyor, tam bir muhalif hakimiyeti sağlanılamıyordu. Bu olaylar üzerine İdlib’de çatışmasızlık bölgeleri kurulması için Eylül ayında Astana’da anlaşmaya varan Türkiye-Rusya, bölgenin güvenliği konusunda asker gönderme kararı almıştı. Türkiye’nin desteklediği Özgür Suriye Ordusu’na bağlı “Hamza Bölüğü” Hatay’ üzerinden geçerek Reyhanlı yakınlarındaki Bab-ı Hava sınır kapısından geçip İdlib yoluna koyuldu.
HEDEF ÇATIŞMAZILIK BÖLGESİ
Yeni kurulan bu örgütün de hedefi DEAŞ ve PKK/PYD'den farksız. HTŞ gruplarına karşı verilecek mücadelenin ana hedefi ise Idlib'den temizlenen bölgede çatışmasızlığı hakim kılmak. Operasyonun bir diğer hedefi, de idlib üzerinden açılacak olan koridor. bu koridor yardımı ile muhaliflerin elini kuvvetlendirmeyi amaçlanırken, aynı zamanda isnani yardım ve gıda malzemelerinin de temini kolaylıkla sağlanmış olacak. Rus haber ajansı Russia Today'ın haberine göre Türk İHA’larının uçuşları yoğunlaştırdığı İdlib semalarında Rus uçakları da HTŞ’ye ait silah depolarını vurmak üzere havalanırken, komando birlikleri de emir bekliyor.
HTŞ'DEN İDLİB AÇIKLAMASI
İdlib'de Türk Silahlı Kuvvetleri destekli Özgür Suriye Ordusu'nun başlattığı operasyonun ilk aşaması devam ediyor. Operasyonun hedefindeki Heyet Tahrir Eş Şam'dan ise tehdit dolu açıklama geldi. Grup kendi medyasından yayınladığı bildiride operasyona karşı tavrını netleştirmeye başladı. Heyetten yapılan Tehdit dolu açıklamada ''Savaşmadan vazgeçecek değiliz. Suriye halkı Rusya’nın dost olmadığını biliyor, yaşlısıyla genciyle bunca çocuğu öldürenler zaten dost olamazlar. Mücahitler ve şehadet eylemcileri hazırlar ve bekliyorlar. O halde kim anasının kendisini yitirmesini, çocuğunun yetim kalmasını ve karısının dul kalmasını istiyorsa gelsin ve işitmek yerine görsün”ifadelerini kullandı.
HEDEF İDLİB
İdlib’te Türkiye, Rusya ve İran’ın çatışmasızlık bölgeleri planları çerçevesinde Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) militanları operasyon için hazırla bekliyor. Rakka’da ABD desteğiyle ilerleyen YPG unsurları, Suriye’nin petrol cenneti olarak bilinen Deyri Zor bölgesine operasyon başlattı. Bölgedeki petrol sahalarını ele geçiren örgüt, ülkenin en büyük rafinerilerinden bazılarını kontrolü altına aldı. Esad rejimine bağlı güçler ise şehrin güneyindeki kuşatmayı kırdı. Rakka’da da YPG unsurları şehrin yüzde 75’inden fazlasını IŞİD’den ele geçirdi. Merkezde sadece stratejik tepeler IŞİD’in kontrolünde bulunuyor.
HEYET TAHRİR ŞAM (HTŞ) KİMDİR?
İdlib operasyonu başladı. Ancak karşıda kim var sorusu elbette gündemde. İdlib’in Kefer Selin ve Kefer Tekarim köylerinde “Hayat Tahrir-i Şam” (HTŞ) adıyla yeni bir grup kuran El Kaide kökenli teröristler, bu sefer bölgedeki düşman. HTŞ Suriye'deki en büyük terörist gruplardan sayılırken, 20 bin kişilik bir birliklerinin bulunduğu istihbaratı mevcut. Nusra Cephesi Temmuz 2016’da El Kaide ile bağlarını kopardığını ve Şam’ın Fethi Cephesi (ŞFC) adıyla yeniden örgütlendiğini açıklamıştı. Son dönemde bu terör örgütüne dört küçük grubun daha katılmasıyla isim bir kez daha değişti ve HTŞ oldu.
LİDERLERİ KİM?
HTŞ'nin lideri Halepli Ebu Cabir'dir. Makina mühendisi olan Cabir 2005 yılında Irak'a savaşçı transfer etmek suçlamasıyla Surşye'de tutuklanmıştır. Daha sonra Suriye'de iç savaşın başlamasıyla birlikte etkin silahlı guruplar içinde yer aldı. Önce Ahrar'uş Şam, ardından da HTŞ'nin lideri oldu.
TSK İDLİB'DE NE YAPACAK?
Türkiye, Rusya ve İran’la vardığı Astana anlaşmasınca Suriye’nin İdlib kentinde ateşkesi sağlama ve korumakla yükümlü. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin İdlib’teki rolünün ‘gerilimi azaltma’ olduğu belirtiliyor. Rejim güçleri ve yerel askeri unsurlar arasında sağlanan ateşkesin daha kalıcı ve güçlü olmasını sağlamayı görevini üstlenen Türk askeri, bölgede kontrol ve gözlem noktaları oluşturacak.