Corona virüsü (kovid-19) salgın hastalığı sürecinde hayata geçirilen Hayat Eve Sığar (HES) uygulaması için çağrı merkezi ve sosyal medya hesabı oluşturuldu. HES uygulamasıyla seyahat öncesi kod oluşturulurken güvenli bölge tespit edilebiliyor ve kurallara uymayan işletmelerin ihbar edilmesine olanak tanınıyor. ÖSYM sınavlarına girmek için zorunlu olan HES kodu da, uygulama üzerinden temin edilebiliyor.
HAYAT EVE SIĞAR (HES) UYGULAMASI NEDİR?
Covid-19 salgın hastalığında birey ve toplum güvenliğini sağlamaya yardımcı Hayat Eve Sığar (HES) uygulaması ile seyahat öncesi kod oluşturulurken, aynı zamanda güvenli bölge tespit edilebiliyor ve kurallara uymayan işletmelerin de ihbar edilmesine olanak sağlanıyor.
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı ve Sağlık Bakanlığı Toplum Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, küresel salgın koronavirüsün yeniden artış göstermeye başladığını söyledi. Salgının etkilerin en aza indirilmesinde tedbirlere uyum noktasında toplumsal farkındalığın artırılmasının önem taşıdığını dile getiren İlhan, maske-fiziksel mesafe-hijyen kuralının yanı sıra çok sayıda tedbirin de hayata girdiğini aktardı.
Doğru bilgi aktarımının ve çocuktan erişkine, yaşlı gruptan kronik hastalığı bulunanlara kadar birçok kesimde farkındalık düzeyinin yüksek olmasının hastalıkla mücadelede önemli basamaklardan birini teşkil ettiğini vurgulayan İlhan, Türkiye'de de benzer çalışmaların yapıldığını anımsattı.
Prof. Dr. İlhan, bunlardan birinin Hayat Eve Sığar (HES) uygulaması olduğunu hatırlatarak, bunun çok pratik ve hayatı çok kolaylaştıran bir uygulama olduğu söyledi.
"VAKA YOĞUNLUK HARİTASINI GÖSTERİYOR"
Uygulamanın mobil telefonlara yüklendiğinde rahatlıkla kullanılabildiğini belirten İlhan, uygulamada 'HES Kodlarım', 'HES Kodu Sorgula', 'İhbarda Bulun', 'Alan Karakod Okut' ve 'Sağlık Durumu' bölümlerinin olduğunu anlattı.
Bunun yanı sıra 'Yoğunluk', 'Yakınlarım' başlıklı bölümlerinde yer aldığını anlatan İlhan, uygulamalara ilişkin şu bilgileri verdi: "HES, hayatın pandemi döneminde hayatımızın birçok alanında kullanabileceğimiz bir uygulama. Zaten, tedbiren de seyahatlere çıkmadan önce bunu kullanarak HES kodu almamız isteniyor. Bir yere gidileceğinde Hayat Eve Sığar uygulamasından bakarak, gidilecek yerin yoğunluğuna bakılabilir ve buna göre gidip gitmemeye karar verilebilir. Örneğin, hafta sonu pikniğe gitmek, yürüyüşe çıkmak ya da bir yerde konaklama yapmak istiyoruz. Uygulamadan gitmek istediğimiz alandaki covid-19 yoğunluğuna bakabiliyoruz. Yoğunluk haritası Türkiye'nin her yerini gösteren çok kapsamlı bir içerik sağlıyor."
'Yoğunluk' kısmına tıklandığında bulunulan yerin kovid-19 açısından sıklık düzeyinin renkli olarak göründüğünü gösteren İlhan, uygulamaya basıldığında istenildiğinde alanın genişletilerek, sokak ve apartmana kadar daha derinlemesine inceleme yapılabildiğini kaydetti.
Prof. Dr. İlhan, bölgedeki kırmızı alan arttıkça vaka sayısının o bölgede arttığının anlaşılması gerektiğini bildirdi. Bunun bir güvenlik uygulaması olduğunun altını çizen İlhan, "Nasıl navigasyon kullanıyorsak, güvenliğimiz açısından gideceğimizin yeri öğrenmek açısından bu uygulama çok önemli. Türkiye'nin dört bir yanında bununla ilgili bilgi sahibi olabiliriz" dedi.
"KİŞİNİN SAĞLIĞINDAKİ DEĞİŞİKLİK HES KODUNDA GÖZÜKÜYOR"
İlhan, otobüs, uçak, tren seyahatlerinde zorunlu hale getirilen HES kodunun, ÖSYM tarafından organize edilen sınavlarda da kullanıldığını belirtti.
İlhan, "Kişinin sağlığında bir değişiklik olduğunda otomatik olarak bu bilgi HES kodunda gözüküyor. Yani, kovid-19 pozitif sonuç çıktığında, kişi seyahate kabul edilmiyor. Örneğin, uçağa bindiniz ve uçaktaki bir kişinin covid-19 pozitif olduğu belirlendi. HES kodu sayesinde o uçağa binen diğer kişilere ulaşılması da sağlanıyor" dedi.
Kodun, HES kodu butonuna tıklandığında yeni kod ekle kısmından alınabildiğini anlatan İlhan, "HES kodunun da sorgulanması mümkün. Nüfusta üzerinize kayıtlı olan çocuklar ya da eşiniz için de HES kodu alınabiliyor" diye konuştu.
"BİR YERDE YOĞUNLUK VARSA O YERİN BİLDİRİLMESİ DOĞRU BİR YAKLAŞIM"
Uygulamaya yeni olarak 'İhbar' bölümünün de eklendiğini ifade eden İlhan, "Vatandaşlar, eğer şüpheli bir durum olduğu düşünülüyorsa buradan bildirim yapabilecekler. Yani vatandaşlar 'İhbarda Bulun" uygulamasıyla da gönüllü denetici olacak. Kurallara uymayanları uyarmak, kimi zaman sorun olarak karşımıza çıkabiliyor. Bir yerde bu noktada bir yoğunluk varsa o yerin bildirilmesi doğru bir yaklaşım. Çünkü, orası herkes için koronavirüs açısından bir tehdit olacaktır" diye konuştu.
Burada verilen kişisel bilgilerin kimse ile paylaşılmayacağının da ekrana çıkan yazı ile ihbarda bulanan kişiye iletildiğini anlatan İlhan, bu butona tıklandığında işletme adı, açıklama, adres bilgilerinin girildikten sonra istenirse fotoğrafın da eklenebileceğini söyledi. İlhan, "Açıklamaya, 'Maske kuralına uyulmuyor, düğün yapılıyor' denilebilir. Ne ise o yazılır. Belli bir kanıt oluşturmak için fotoğraf da kullanılabilir" dedi.
HAYAT EVE SIĞAR ÇAĞRI MERKEZİ NUMARASI KAÇ?
Vatandaşlardan gelecek soru, görüş ve öneriler için çağrı merkezi ve sosyal medya hesabı oluşturuldu. HES uygulamasıyla ilgili yaşadıkları sorun, görüş ve öneriler için 7 gün 24 saat, 0850-477-04-77 numaralı çağrı merkezini arayabilecek, sosyal paylaşım sitesi Twitter'da @_hayatevesigar adresinden sorular yöneltilebilecek.
HES uygulamasıyla vatandaşlar, yaşadıkları bölgede ya da gitmek istedikleri lokasyondaki risk durumunu ve hastalık yoğunluğunu harita üzerinden görebiliyor. Uygulama ile ayrıca, risk yoğunluğunun yanı sıra hastane, eczane, market ve duraklar gibi acil ihtiyaçlarda bilinmesi gereken yerler de vatandaşların bilgisine sunuluyor.
Geliştirilen akıllı algoritmalar sayesinde, uygulamada yakınlarının onayları doğrultusunda ailelerini ya da yakınlarını listelerine ekleyebilen vatandaşlar, onların da riskli bölgelerden uzak durmalarını sağlayabiliyor.
Türkiye günlük koronavirüs tablosu gibi bilgilerle seyahatlerde kullanılan HES kodu da uygulama üzerinden alınabiliyor. Güvenli Alan uygulamasıyla vatandaşlar, bulundukları mekanlardaki kişi sayısı ve riskli kişi sayısını da görebiliyor.
Uygulama üzerinden yapılabilecek ihbarlarla da maske, mesafe ya da hijyen kurallarına uymayan işletmelerin denetlenmesi sağlanabiliyor.