Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı ve Sözcüsü İbrahim Kalın, Fatih Camisi haziresinde İnalcık'ın ilmine, kişiliğine, mirasına yakışır bir yerde defnetme imkanı olduğunu belirterek, "İnşallah burada Osmanlı tarihinin çok kıymetli şahsiyetleri ile beraber, Halil İnalcık hocamız ebediyete kadar istirahat edecek" dedi
'Tarihçilerin Kutbu' olarak bilinen ve geçtiğimiz yıl vefat eden Halil İnalcık için, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla yapımına başlanan 'Ulema kabri' tamamlandı.
Fatih Camisi haziresinde İnalcık'ın kabri başında düzenlenen törene, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı ve Sözcüsü İbrahim Kalın, İstanbul Valisi Vasip Şahin, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Coşkun Yılmaz, İnalcık'ın kızı Günhan İnalcık, talebeleri, bazı yazar ve sanatçılar katıldı.
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı ve Sözcüsü İbrahim Kalın burada yaptığı konuşmada, Halil İnalcık’a rahmet dileğinde bulunarak, kendisinin sadece Türk tarihçiliğinin değil, aynı zamanda hukuk ve siyasi tarihçiliğin de abide şahsiyeti olduğunu belirtti.
"BÜYÜK BİR İLİM ÇINARI OLARAK, YILLARCA OKUDUK"
Kalın, İnalcık’ın geride bıraktığı eserlerin yollarını aydınlatmaya devam edeceğini vurgulayarak, şunları söyledi:
“Ben de tarih okumuş birisi olarak, Halil İnalcık’ı ilk okumaya başladığım zaman eserlerinin derinliği karşısında büyük heyecan duymuş bir gençtim. Eserlerini daha 1940’lı yıllardan itibaren yayınlamaya başlamış büyük bir ilim çınarı olarak, yıllarca okuduk ve okumaya devam ettik. Kendisi sadece Osmanlı, Türk tarihini araştırmakla kalmadı, aynı zamanda Türk ve Osmanlı tarihinin dünya tarihi arasındaki yerini çok muhkem bir şekilde ortaya koyan bir ilim adamıydı. Sık sık, Osmanlı tarihini anlamadan dünya tarihini anlayamayacağımızı söylerdi. Aynı zamanda çok farklı bilim dallarından istifade ederek tarihçilik yapan bir ilim adamıydı. Yeri gelirdi vesikaları kullanırdı, yeri gelirdi şiiri kullanırdı, yeri gelirdi şehir antropolojisini, arkeolojiyi, siyaset bilimini kullanırdı. Bu yönüyle de örnek olmuş bir ilim adamıydı. Onlarca talebe yetiştirdi. Onlar da sadaka-i cariye olarak bundan sonra ona bir dua vesilesi olmaya devam edecektir."
İnalcık'ın naaşının buraya defnedilmesinin Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimat ve ve himayeleri çerçevesinde olduğunu dile getiren Kalın, "Emeği geçenler çok güzel bir eser ortaya koydular. Burada, Fatih Camisi haziresinde hocanın ilmine, kişiliğine, mirasına yakışır bir yerde defnetme imkanı oldu. İnşallah burada Osmanlı tarihinin çok kıymetli şahsiyetleri ile beraber, Halil İnalcık hocamız ebediyete kadar istirahat edecek. Biz de her vesile ile gelip dualarımızı kendisine ileteceğiz, buradan ve başka yerlerden. Cenab-ı Hak rahmet eylesin ve eserlerinden istifade etmeyi hepimize nasip etsin" diye konuştu.
İstanbul Valisi Vasip Şahin ise yaptığı konuşmada, Halil İnalcık’ın kabrinin yapımında katkı vererek, hatırasına hizmet etme şerefine nail olduklarını söyledi.
Şahin, 1998 yılında Kızılcahamam Kaymakamlığı yaptığı sırada İnalcık’ı tanıma fırsatı bulduğunu ifade ederek, “O zamanlar da yaşlı sayılabilecek bir durumdaydı ve hastaydı ama tarihi merak duygusunun peşinde koşturuyordu. Kızılcahamam’a gelme sebebi Osmanlı Ordusu’nun seferlere nasıl çıktığı ve lojistiğini nasıl sağladığı üzerine bir araştırma konusuydu. ‘Tarihçiliğimizin geleceğini nasıl görüyorsunuz?’ dediğimde, ‘Çok umutluyum’ dedi” diye konuştu.
"HER GEÇEN GÜN DAHA ÇOK ONUR VERİYOR ONUN KIZI OLMAK"
İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Yılmaz ise kabrin Fatih haziresine ve döneme uygun olmasına büyük özen gösterildiğini söyledi.
Kabrin inşa edilirken Osmanlı tarihçisi ve hukukçu Ahmet Cevdet Paşa'nın kabrinin örnek olarak alındığını bildiren Yılmaz, "Halil İnalcık, Osmanlı tarihçiliğinin yazılmasında sadece Türkiye'de değil, dünyada da bakış açısını değiştiren son derece değerli bir ilim adamıdır" dedi.
Halil İnalcık’ın kızı Günhan İnalcık ise babasının kabri başına gelen herkese teşekkür ederek, “Çok kısa sürede muhteşem bir kabir olmuş her yönüyle, bu da beni ayrıca çok mutlu ediyor ve her geçen gün daha çok onur veriyor onun kızı olmak. Babamla 70 sene yaşadım, hala varlığı devam ediyor. Çok gururluyum” ifadelerini kullandı.
Konuşmaların ardından İnalcık'ın kabri başında Kur'an-ı Kerim okunurken, Fatih Camisi'nde de mevlid-i şerif merasimi icra edildi.
Halil İnalcık'ın "Ulema Kabri" projesi, Nakkaş Semih İrteş tarafından hazırlandı ve ayak taşındaki tezyinatı klasik dönem Rumi motiflerle yapıldı. Kabrin tarih kitâbesinin projesi Hattat Sabri Mandıracı tarafından hazırlandı. Tarih kitâbesini ise Murat Bardakçı yazdı.
Halil Hoca için “ebced hesabı” ile düşürülen ve son mısraı Hoca’nın vefat tarihi olan hicrî 1437’yi veren tarih manzumesi, şöyle:
“Kutb-ı aktâb-ı müverrîhîn idi / Cümle âsârı buna muhkem delîl // Rıhletiyle artık öksüzdür ilim / Böyle emretti bunu nazm-ı celîl // Şimdi mutlak Fatih’in bağrındadır / Fethi ondan dinliyorken biz melîl // Hüzn içinde söyledim tarih-i tâm / Kalbi yıkdı hicr göçdü Mîr Halîl-1437”.
Şimdi de, mısraları günümüzün dili ve geniş yorumlama ile nakledeyim:
“O, tarihçilerin kutublarının kutbu, hepsinden yüksek mertebede idi ve yazdığı bütün eserler bunun böyle olduğunun delilidir. Vefatıyla ilim artık öksüz kalmıştır, herkesin günü geldiğinde öleceğinin bir emir olduğu da Kur’an’da zaten geçmektedir. Halil İnalcık, şimdi mutlaka Fatih Sultan Mehmed’in yanında, onun bağrındadır; İstanbul’un fethini bizzat ondan dinliyordur ama bizler burada üzgün ve boynu bükük haldeyiz. Böyle bir hüzün içerisinde tarih düşürdüm ve hicrî 1437’ye karşılık gelen ‘Ayrılık kalbi yıktı, Halil Bey göçtü gitti’ sözü vefatının tarihi oldu.”