Suriye'de Beşşar Esed rejimi ve destekçilerinin kuşatmasındaki doğu Halep'te, bombardımanda 7 çocuğunu kaybeden anne Sabah, son nefesini tekerlekli sandalye üzerinde sokak sokak doktor ararken verdi.
AA muhabirinin, ülkenin kuzeyindeki Halep kentininin doğusunda rejim kuşatmasında bulunan Şear ve Tarık el-Bab semtlerini birbirine bağlayan bir sokakta eşi Sabah Muhammed ile görüntülediği Ebu Muhammed Halebi, çaresizce doktor gelmesini bekledi.
Başından geçenleri anlatan Halebi, muhaliflerin kontrolündeki bölgeyi havadan bombalayan rejimin, evlerini ve sokaklarını enkaza çevirdiğini, bu sırada insanların çevreye dağıldığını söyledi.
Kargaşa sırasında 7 çocuğunu kaybettiklerini ve nerede olduklarını bilmediğini söyleyen baba Halebi, fenalaşan eşine doktor bulduktan sonra dönüp çocuklarını arayacağını belirtti.
Halebi, eşinin uzun süredir hasta ve tekerli sandalyeye bağlı olduğunu, kuşatma nedeniyle tedavi ve ilaç temin edemediklerini anlatarak, bilincini yitiren Sabah'a acilen doktor bulmak zorunda olduğunu dile getirdi.
Eşi Sabah'ı bir tekerlekli sandalyeye yerleştirerek mahallesinden çıkartan Halebi, çevrede gördüğü kimselerden birinin doktor bulup getirme sözü verdiği için beklemeye başladıklarını söyledi.
Ancak AA muhabirinin çekimi tamamlamasından yarım saat sonra anne Sabah, son nefesini verdi.
Sabah'ın son anlarına tanıklık eden AA muhabiri Yahya el-Rejo, çevrede görülen az sayıdaki sivilin de rejim bombardımanı nedeniyle bölgeyi hızla terk edip nispeten güvenli sokaklara sağınmaya çalıştığını bildirdi.
YÜZBİNLERİN İNSANİ KRİZİ
Suriye'nin kuzeyinde, Türkiye'ye sınır Halep ili, başkent Şam'dan sonra ülkenin ikinci büyük kenti konumunda. Kent merkezinin Türkiye sınırına uzaklığı 40 kilometre. Merkezin batısını rejim, doğusunu muhalifler kontrol ediyor. Rejim ordusu, Rusya ve İran destekli Şii milisler, son 20 gündür Halep'in doğusunda muhalif güçlerin kontrolündeki semtlere havadan ve karadan şiddetli saldırılar düzenliyor. Rusya ise Halep'teki hava saldırılarında yer almadığını savunuyor. Buna karşın, rejim hatlarının haberleşmesini dinleyen muhalifler, Rusların kara harekatının her kademesinde boy gösterdiğini bildiriyor. Rejim kuşatmasında yüzbinlerce sivilin bulunduğu doğu Halep'te halk 3 ayı aşkın süredir temel insani ihtiyaçlarını gideremiyor. Son üç hafta içinde kentin doğusundaki tüm hastaneler, sağlık merkezleri, fırın ve okullar rejim saldırılarıyla hizmet dışı kaldı. Baz istasyonlarının büyük kısmının yıkılması ve rejimin telefonu hatlarını kesmesi nedeniyle kentte iletişim sadece kısıtlı şekilde internet üzerinden kurulabiliyor.
BM'DE HALEP TASARISI RUSYA'YA TAKILDI
Halep'te rejim ve Rusya'nın şiddetlenen hava saldırılarında çok sayıda sivilin hayatını kaybetmesi ve BM'nin Halep'i "yiyeceksiz kent" ilan etmesi üzerine İspanya, Mısır ve Yeni Zelanda tarafından hazırlanarak Konsey'e sunulan karar tasarısı oylandı.
Tasarıyı Rusya ve Çin veto ederken, veto yetkisi olmayan Venezuela da ret oyu kullandı. Angola'nın çekimser kaldığı oylamada 11 ülke tasarıya destek oyu verdi.
Bu vetoyla Rusya 2011'den bu yana 6. kez, Çin ise 5. kez Suriye tasarısını veto etmiş oldu.
15 üyeli Konsey'de bir tasarının kabul edilmesi için 9 kabul oyu alması ve daimi üyeler ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa'dan hiçbirinin tasarıyı veto etmemesi gerekiyor.
"Rusya, 5 yıl içinde 6'ncı kez Suriye'de adım atmasını engellemiştir"
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyinde Halep'e insani yardım ulaştırılması için 7 günlük ateşkes öngören tasarıyı veto eden Rusya ve Çin'e, Batılı ülkeler tepki gösterdi.
İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi Matthew Rycroft, oylamanın ardından yaptığı konuşmada, "Rusya, 5 yıl içinde 6'ncı kez BM Güvenlik Konseyinin Suriye'de anlamlı bir adım atmasını engellemiştir." dedi.
Rusya'nın hem konseyi hem de Suriye'deki yüz binlerce masum insanı rehin aldığını savunan Rycroft, konseyin bir kez daha Suriye'ye karşı sorumluluğunu yerine getirmede başarısız olduğunu vurguladı.
"Dünya ve Suriye halkı, Rusya'nın Suriye'de işlenen korkunç suçlara katkısı ve rejime olan desteğini asla unutmayacak." ifadesini kullanan Rycroft, Rusya'nın Suriye'de terörle savaşmadığını anlattı. Rusya'nın belki terörle savaştığını iddia edebileceğini ancak bunun "katıksız bir fantezi" olacağını söyleyen Rycroft, "Açlıktan ölmek üzere olan çocuklara yardım ulaştırmak için istenen 7 günlük ateşkesi bloke etmek terörle savaş değildir." diye konuştu.
Rycroft, Çin ve Rusya'nın tasarı hakkında müzakere için daha fazla zaman istemelerini de eleştirerek, bu ülkelerin "ülkesinde yarım milyona yakın insanı öldüren bir despota destek verdikleri için tasarıyı veto ettiğini" sözlerine ekledi.
Çin'in BM Daimi Temsilcisi Liu Jieyi ise Rycroft'a tepki göstererek, İngiliz elçiyi "BM Güvenlik Konseyinin atmosferini zehirlemekle" suçladı.
Fransa'nın BM Daimi Temsilcisi François Delattre de konuşmasında, Suriye rejiminin askeri stratejisinin hem bir ahlaki çöküntü olduğunu hem de tüm dünyanın güvenliğini tehlikeye attığını ifade etti.
Rusya'dan "sivillerin hayatını daha da kötüleştirir" savunması
Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vitaly Churkin ise konseye sunulan tasarının provokasyon amaçlı olduğunu öne sürdü.
Çatışmalara verilecek aranın savaşçılar tarafından cephanelerini ve konumlarını güçlendirmek için kullanılacağını savunan Churkin, dolayısıyla savaşın daha da uzayacağını ve sivillerin daha fazla zarar göreceğini iddia etti.
Churkin, Halep'te sivillere yardım için ABD ve Rus Dışişleri Bakanlarının müzakere halinde olduğunu ve bu tasarının söz konusu görüşmelerin bitmesi beklemeden oylanmasını da eleştirdi.
ABD'nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Michele Sison ise buna tepki göstererek, "Rusya ile görüşmelerde ciddi bir ilerleme sağlayamadık. Rusya müzakereden çok Suriye'deki askeri kazanımlarını koruma derdinde." açıklamasını yaptı.
SMDK TEPKİ GÖSTERDİ
Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) BM Özel Temsilcisi Necib Ghadbian, oylamanın ardından yaptığı yazılı açıklamada, "BM Güvenlik Konseyinin Suriye'de hayatların kurtarılmasına istekli olmadığı son derece açık." değerlendirmesinde bulundu.
Ghadbian, BM üyesi ülkelerden, Halep'teki sivilleri kurtarmak için konuyu 193 üyeli BM Genel Kuruluna getirmelerini beklediklerini belirtti.
BM GENEL KURUL DEVREYE GİRECEK
Kanada'nın BM Misyonundan yapılan açıklamada da BM Güvenlik Konseyinde soruna çözüm bulunamamasının hayal kırıklığına neden olduğu bildirilerek, Halep'te çatışmaların acilen durması ve kuşatma altındaki bölgelere insani yardım ulaştırılması gerektiği kaydedildi.
Açıklamada, BM Güvenlik Konseyinin bunu sağlayamaması nedeniyle konunun BM Genel Kurulunda görüşülmesi için çalışılacağı bilgisi de paylaşıldı.
Kanada'nın öncülük ettiği ve Türkiye'nin de aralarında olduğu 70'ten fazla ülke, Halep'teki sivillerin korunması konusunun BM Genel Kurulunda görüşülmesi için resmi talepte bulunmuştu. Toplantının ne zaman gerçekleşeceğine ilişkin henüz bir açıklama yapılmadı.
BM Genel Kurulundaki toplantıda, Suriye'de ateşkes ve insani yardım ulaştırılmasını isteyen karar tasarısının oylanması bekleniyor.
Genel Kurul kararlarının bağlayıcı özelliği bulunmuyor ancak uluslararası kamuoyunun tutumunu göstermesi bakımından önem taşıyor.