Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin'in daveti üzerine Rusya'nın Soçi şehrine gitti. Erdoğan'ın, Soçi'ye gerçekleştirdiği günübirlik çalışma ziyareti kapsamında Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşmesi sona erdi. Görüşme 4 saat sürdü. Görüşmenin ardından ortak bildiri yayınlandı. Bildiride "Suriye’de tüm terör örgütlerine karşı mücadelede dayanışma ve eşgüdüm içinde hareket etme kararlılıkları teyit edildi" denildi. Öte yandan Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in görüşmesi sonrası yaptığı açıklamada, “Putin ve Erdoğan, Türkiye’ye gaz tedarikini görüştüler, kısmi gaz tedarikine ve ödemelerini ruble olarak yapmaya başlamamız konusunda anlaştılar” dedi.
Erdoğan Soçi'de
Rusya'ya gitmek için Atatürk Havalimanı'ndan saat 13.00'te hareket eden Erdoğan'a, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve MİT Başkanı Hakan Fidan eşlik etti.
Rusya'dan açıklama
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in görüşmesi sonrası yaptığı açıklamada, "Putin ve Erdoğan, Türkiye’ye gaz tedarikini görüştüler, doğalgaz için kısmi ödeme konusunda anlaştılar" dedi.
Ortak bildiri
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin'in görüşmesi sonrası yapılan ortak basın açıklamasında, "Suriye’de tüm terör örgütlerine karşı mücadelede dayanışma ve eşgüdüm içinde hareket etme kararlılıkları teyit edildi" denildi.
Ortak basın açıklamasında şu ifadeler kullanıldı:
"Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin 5 Ağustos 2022 tarihinde Rusya’nın Soçi kentinde bir araya gelmişlerdir. İki lider, Türkiye-Rusya ilişkilerinin, mevcut bölgesel ve küresel tüm sınamalara rağmen, karşılıklı saygı ve mütekabil çıkarların tanınması temelinde ve uluslararası yükümlülüklerle uyumlu olarak ilerletilmesi yönündeki ortak iradelerini teyit etmişlerdir. Bu anlayış çerçevesinde Türkiye-Rusya ikili ilişkilerinin gündeminde yer alan konular üzerinde kapsamlı istişarelerde bulunan Liderler; iki ülke arasındaki ticaret hacminin tespit edilen hedefler doğrultusunda ve dengeli bir temelde artırılması; ekonomi ve enerji alanlarında iki ülkenin birbirlerinden beklentilerinin mütekabiliyet çerçevesinde karşılanması; ulaştırma, ticaret, tarım, sanayi, finans, turizm ve inşaat gibi sektörlerde uzun süredir iki ülke gündeminde bulunan konularda işbirliğinin güçlendirilmesi yönünde somut adımlar atılması üzerinde mutabık kalmışlardır.
Bölgesel konular bağlamında, Liderler, Türkiye ile Rusya arasında var olan samimi, açık sözlü ve güvene dayalı ilişkilerin bölgesel ve uluslararası istikrarın tesisi açısından taşıdığı kilit öneme işaret etmişledir. İki lider bu çerçevede, Ukrayna limanlarından tahıl ve gıda ürünlerinin emniyetli taşınmasına yönelik İstanbul Mutabakatına varılmasında iki ülke arasındaki yapıcı ilişkilerin rol oynadığını teyit etmişlerdir. İki lider, Rusya’nın tahıl, gübre ve gübre üretimi için gerekli hammaddenin kesintisiz ihracı dahil, İstanbul mutabakatının lafzı ve ruhuna uygun şekilde tam olarak uygulanması lazım geldiğinin altını çizmişlerdir.
Suriye’deki son gelişmeler üzerinde durulan görüşmede Liderler, ülkede kalıcı çözüme ulaşılması için siyasi sürecin ilerletilmesine atfettikleri önemin altını çizmişlerdir. Liderler, Suriye’nin siyasi birliğinin ve toprak bütünlüğünün korunmasına atfettikleri öneme işaretle, Suriye’de tüm terör örgütlerine karşı mücadelede dayanışma ve eşgüdüm içinde hareket etme kararlılıklarını teyit etmişlerdir.
İki lider, Libya’nın egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve ulusal birliğine olan güçlü bağlılıklarını vurgulamışlardır. Libyalılar arasında mümkün olan en geniş mutabakat temelinde serbest, adil ve muteber seçimlerin düzenlenmesinin önemini vurgulamış ve BM himayesinde yürütülen Libya liderliğindeki ve Libya sahipliğindeki siyasi sürece desteklerini yinelemişlerdir.
Liderler, Türkiye-Rusya Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin müteakip toplantısının Türkiye’de gerçekleştirilmesi üzerinde mutabık kalmışlardır."
Kremlin: Erdoğan ile Putin, Suriye konusunu görüşecek
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile gerçekleştireceği görüşme öncesinde açıklamalarda bulundu.
Liderlerin ana gündem maddesinin Suriye meselesi olduğunu ifade eden Peskov, "Erdoğan ile Putin, Suriye konusunu görüşecek. Türkiye’nin güvenlik nedenleriyle meşru endişeleri var ki bunu dikkate alıyoruz. Ancak Suriye’deki durumu istikrarsızlaştırmaya yol açabilecek herhangi bir eyleme izin vermemek çok önemli" dedi.
"Suriye’nin toprak bütünlüğü tehlikeye girebilir"
Rusya’nın Suriye’nin kuzeyindeki muhtemel bir operasyondan endişe duyup duymadığı sorusuna da yanıt veren Peskov, "Böyle bir operasyon Suriye’nin siyasi birliğini ve toprak bütünlüğünü tehlikeye atabilir" diye konuştu. Bir gazetecinin çok iyi derecede Türkçe bilen Peskov’a, Türk gazetecilere tercümanlık konusunda destek olup olmayacağı sorusunu yanıtlayan Peskov, "Bu görev için yetişen çok yetenekli bir nesil var. Bu nedenle bu göreve ihtiyaç duyulmuyor" şeklinde konuştu.
"Konuşulacak bir şey yok"
Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile ilgili de konuşan Peskov, "Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye Cumhuriyeti ile ilişkilerimiz de dahil olmak üzere Karadeniz’deki ülkeler için yapı taşıdır. Burada konuşulacak bir şey yok. Sözleşme iyi şekilde işliyor" açıklamasında bulundu.
Putin: Türkiye durumun normalleşmesine ciddi katkı sağlıyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Rus Sanatoryum'da bir araya geldi.
Saat 15.20'de başlayan görüşmede Rusya Devlet Başkanı Putin, Türkiye'nin tahıl sevkiyatında öncü rol oynadığını belirterek şunları söyledi:
"Ukrayna tahıllarının Karadeniz limanlarından sevkiyatını başlatma konusunda başarılar elde edildi. İkili işbirliğimizin kilit boyutlarını ele aldılar Türkiye'deki görüşmelerde. Birçok konu var görüşülmesi gereken. Ticaret hacmimiz arttır. Gerçekleştirdiğimiz birçok stratejik projemiz var. Türk akımı hattının inşaatını tamamladık, önemli bir güzergah. Türk akımı düzenli şekilde, eksiksiz şekilde çalışmaya devam ediyor. Sadece Türkiye'ye doğal gaz sevk etmiyor. Türkiye'nin kendisinde petrol, kömür, doğal gaz herhangi bir sıkıntı çekmeden hepsini Türkiye'ye ihraç ediyoruz Rus gıda ürünleri, Rus gübresi dünyaya açılmış oldu. Gelişmekte olan ülkeler için bu hassas bir mesele.
Türkiye'de uzlaşılar sayesinde mutabakat metnini imzaladık
Gıda krizi yüzünden ciddi bir problemle karşı karşıya gelebilirler. Kişisel katkılarınız yüzünden mümkün oldu bunlar. Türkiye'de uzlaşılar sayesinde mutabakat metnini imzalama şansımız oldu. Suriye krizi başta olmak üzere Türkiye ve Rusya burada oradaki krizin düzelmesi için ciddi katkılar sağlıyor
Gıda krizi yüzünden ciddi bir problemle karşı karşıya gelebilirler. Kişisel katkılarınız yüzünden mümkün oldu bunlar. Türkiye'de uzlaşılar sayesinde mutabakat metnini imzalama şansımız oldu. Suriye krizi başta olmak üzere Türkiye ve Rusya burada oradaki krizin düzelmesi için ciddi katkılar sağlıyor"
Erdoğan: Akkuyu konusu büyük önem arz ediyor
Görüşmenin basına açık bölümünde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan ise, Putin'e teşekkür ederek Tahran ziyaretinin ardından 17 gün aradan sonra tekrar bir araya gelişleri sebebiyle memnuniyetini ifade etti.
Görüşmede Suriye'deki gelişmeleri ele alacaklarını duyuran Erdoğan şunları söyledi:
"Gerçekten heyetlerimizin Türkiye’de yaptıkları görüşmelerde verimli geçti. Siyasi, ekonomik, ticari, tüm bu alanlarda birçok konuları ele aldık ve şimdi de bizim bu konulardan sonra buna bir adeta nokta koymamız inanıyorum ki Türkiye-Rusya ilişkilerinde çok farklı bir sayfa açacaktır. Gerek enerjide gerek son bu Karadeniz hattının tarımda, tahılda buradan atılan adımlar, turizmde yapılan görüşmeler, ulaşımla ilgili olarak atılan adımlar ki tüm bunlarla beraber bölgedeki bazı adımların atılması, bunlar gerek heyetlerimizin yaptığı ama bizim de bugün başa baş ikili bu görüşmeyi yapmak suretiyle Türkiye-Rusya'nın bölgede oynadığı rolü ortaya koyması bakımından çok önemli.
Bir diğer taraftan tabii Suriye’deki gelişmeleri de bu vesileyle özellikle ele almamız, inanıyorum ki bölgeye ayrıca bir rahatlama getirecektir. Terörle mücadelede dayanışmamız büyük önem arz ediyor. Bu konuyla ilgili olarak da atacağımız adımlar, yapacağımız görüşmelerle inanıyorum ki bir güç kazanacaktır.
Yine bugün tabii dünyanın gözü Soçi'de. Bizim de yapacağımız bu görüşmelerden sonra da bunlara verilecek olan cevaplar onları belli istikamete yönlendirecektir. Sizin de ifade ettiğiniz gibi Akkuyu konusu büyük önem arz ediyor.
Akkuyu’nun belirlenen zamanda bitirilmesi çok önemli
Enerji alanında Akkuyu konusunu bugün sizlerle bir noktaya getirmemiz, onu belli yerde gerçekten değerlendirerek karara bağlamamız, Akkuyu’daki süreci ertelemeye fırsat vermeyecektir. Çünkü belirlenen takvimin işlemesi ve Akkuyu’nun belirlenen zamanda bitirilmesi çok büyük önem arz ediyor. Zira Türkiye’nin enerji temininde yüzde 10 bir enerji potansiyelinin Akkuyu enerji santrali halledecek. Bu konuyla da ilgili olarak etraflıca bir görüşme yapmamızın faydalı olacağına inanıyorum."