Türkiye, tedarik sorununu aylar sonra çözdü, aşılama hızlandı. 40 milyon dozla dünyada 9’uncu sıraya yerleşti. Aşılamadaki tablo yüzleri güldürürken DSÖ’den Hindistan varyantı uyarısı geldi. Gençlerde daha sık rastlanan ve yüzde 65 daha bulaşıcı Delta varyantının 74 ülkeye yayıldığı, baskın tür olmaya başladığı açıklandı. Yetişkin nüfusun yüzde 60’ı iki dozla aşılanan İngiltere’de şubattan bu yana ilk kez 11 bin vaka sınırı aşıldı. Yüzde 90’ı Delta varyantı olan Rusya’da ise 18 bine dayandı.
KORUMADA İKİ DOZ KRİTİK KLAVUZLAR YENİLENİYOR
Rusya ile uçuşların başlayacak olması endişeleri artırdı. Prof. Dr. İftihar Köksal “Aşılanmış olunsa da maske-mesafeden taviz verilmemeli” dedi. Dr. Tutku Taşkınoğlu ise hastaneye yatışı iki kat artıran varyanta ilişkin “İki doz aşı koruma için kritik. Ülkeler dozlar arasındaki aralığı kısaltmak için kılavuzlarını yeniliyor” ifadesini kullandı. Prof. Dr. Mehmet Ceyhan da sonbaharı işaret etti: “Yüzde 70-75 aşılamaya ulaşmadığınız sürece 4’üncü dalgayı yaşarsınız. Tedbirler kontrollü şekilde kaldırılmalı.”
SALGINDA 'DELTA' ÇIKMAZI
Hindistan’da ortaya çıkan Delta varyantının aşılara karşı direnç göstermesi, salgında yeni bir pik tehlikesini beraberinde getirdi. Henüz nüfusunun yüzde 17’sine iki doz aşı yapılan Türkiye’de ise Delta’nın etkisiyle pozitif sayısında yeni bir zirve yaşayan Rusya’ya turizm kapılarının sonuna kadar açılması, tehlikenin boyutunu artırdı. Uzmanlar “Yüzde 75 aşılamaya ulaşılmadığı sürece yeni bir dalga olacaktır” uyarısında bulunurken, Prof. Dr. Ceyhan da “4’üncü artış dönemini yaşamamız kaçınılmaz” dedi.
Salgınla mücadele kapsamında dünya genelinde uygulanan aşılama programlarıyla toplumsal bağışıklık sağlanmaya çalışılıyor. Ancak, Hindistan’da ortaya çıkan Delta varyantının aşılara karşı direnç göstermesi, salgında 4’üncü dalga endişesini de beraberinde getirdi. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Hindistan varyantı konusunda uyardı. Gençlerde daha sık rastlanan ve yüzde 65 daha bulaşıcı olan Delta varyantının 74 ülkeye yayıldığını, baskın tür olmaya başladığını açıklayan DSÖ, tedbirlerin gevşetilmemesi gerektiğini vurguladı. BioNTech’in kurucu ortağı Uğur Şahin, de koronavirüs varyantları ile birlikte artan vaka sayılarının 4’üncü dalgaya neden olabileceğini söyledi. İngiltere nüfusunun yüzde 50’sinden fazlasına 2 doz aşı yaptırmasına rağmen ülke artış gösteren Delta varyantının etkisiyle vakalar 2 binden 11 bine çıktı. Bu rakamların yüzde 90’ının Delta varyantı kaynaklı olduğu belirtildi. Rusya’da ise yine bu varyantın etkisiyle vakalarda tekrar rekor artışlar meydana geldi. Günlük pozitif sayısı 7 binden 18 bine fırladı. Uzmanlar, bağışıklık için toplumun en az yüzde 75’nin iki doz aşısını da yaptırması gerektiğini ifade ediyor. Ancak, aşıda her gün yeni bir rekor açıklanan Türkiye’de bu oranın henüz yüzde 17’ye ulaşması yeni bir dalga yaşanma ihtimalini güçlendirir nitelikte. Delta varyantının etkisiyle vakalar tekrar zirveye çıktığı Rusya’nın 22 Haziran’dan itibaren Türkiye’ye turist gönderecek olması ise tehlikenin boyutunu artırdı. Konuyla ilgili açıklama yapan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, 4’üncü dalganın mümkün olduğunu söyledi. Yüzde 70-75 aşılanmaya ulaşılmadığı sürece yeni bir dalganın yaşanabileceğini belirten Prof. Dr. Ceyhan “Bu çok yüksek sayılarla giden 3’üncü dalgadaki gibi bir dalga mı olacak, yoksa sadece hafif bir vaka artışı ile giden bir dalga mı olacak, bunu belirleyecek ana faktör bizim alacağımız önlemler” diye konuştu. Prof. Dr. Ceyhan, tatil sezonunda yaşanan hareketliliğin 4’üncü dalgaya etkisini de değerlendirerek “Aşılamada son hedefe ulaşana kadar ‘şu kadar yaptık’, ‘dünyada şu sıradayız’ söylemleri önemli değil. Benim esas beklediğim bilgi, Delta varyantının Türkiye’de kaç vaka olduğu. Bu tabii kalabalıklaşmanın artacağı sonbaharda daha belirgin hale gelecek. O zamana kadar sizin toplumun yüzde 40-50’sini aşılamanız yetmiyor. O döneme kadar yüzde 70-75’e çıkamazsak, Delta varyantı oranımıza bağlı olarak vaka artışı yaşayabiliriz” diye konuştu. Vatandaşların salgın bitti algısına kapılarak rahat davrandığını vurgulayan Prof. Dr. Ceyhan “Şu kalan süreyi tedbirler ile dişimizi sıkarak geçirirsek en az zayiat ile salgından kurtulmuş oluruz. Henüz aşıya duyarlılığının açıklanan rakamlar kadar olup olmadığından emin olmadığımız bir Delta varyantı sıkıntısı var. Dolayısıyla sonbaharda eğer aşılamada o noktaya ulaşamazsak, özellikle yaz aylarında önlemleri gevşetirsek sonbaharda 4’üncü artış dönemini yaşamamız kaçınılmaz hale gelir” ifadelerini kullandı. Aşılamanın en kısa sürede tamamlanması gerektiğini vurguladı.
ALMANYA’DAN RUS VE ÇİN AŞISI YAPTIRAN TÜRKLERE VETO
Almanya, Türkiye’ye olan uçuş ve seyahat kısıtlamalarını kaldırdı. Ancak, Çin’in Sinovac aşısı ile Rusya’nın Sputnik V aşısını yaptıranlar için kısıtlama devam edecek. Almanya İçişleri Bakanlığı tarafından açıklanan ve 25 Haziran’dan itibaren geçerli olacak genelgeye göre, AB vatandaşı olmayan kişilerin, yani Türklerin, ülkeye girişleri için sadece Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından kullanım onayı verilen aşıları yaptırmış olmaları şartı aranacak. Bir diğer koşul ise, söz konusu aşıların Almanya’ya girişten en az 14 gün önce tamamlanmış olması. Almanya’nın bu aşamada tanıdığı aşıların ise BionTech, Moderna, AstraZeneca ve Johnson&Johnson aşıları olduğunu duyuruldu. Listede Çin’in Sinovac aşısı ile Rusya’nın Sputnik V aşısı bulunmuyor. Almanya’nın yurt dışındaki temsilciliklerine gönderdiği genelgeye göre, ülkeye giriş yapmak isteyenlerden ‘kişisel bilgilerini, aşı tarihlerini, aşının adını, aşı yapılan hastalığın adını, aşıyı yapan kurumun adını ve damgasını’ kanıtlamaları istenecek.