Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda 3 Mart 2023 tarihinde kabul edildi. Düzenlemenin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onaylamasının ardından Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Deutsche Welle Türkçe'den Burak Ünveren'in haberine göre, ilgili düzenlemeyi Aralık ayında duyuran Erdoğan, "Yaklaşık 2 milyon 250 bin vatandaşımız daha emekli olma hakkına kavuşuyor. Emeklilik hakkının kullanılması hususunda herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacaktır" ifadelerini kullanmıştı.
EYT'DEN KİMLER YARARLANABİLİR?
Dört maddelik düzenleme kapsamında, halihazırda emekli olmak için gerekli olan yaş şartı ortadan kaldırılacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından aktarılan bilgilere göre, "8 Eylül 1999 tarihi dahil olmak üzere, 9 Eylül 1999'dan önceye sigortalılık süresini mevcut mevzuata göre götürebilen her çalışan artık yaş şartına bağlı olmaksızın emekli olabilecek."
Düzenlemeden SSK, BAĞ-KUR, Emekli Sandığı ayrımı olmaksızın herkes yararlanabilecek.
EYT İÇİN KAÇ PRİM GÜNÜ GEREKİYOR?
Bakanlık verilerine göre, düzenleme, 2023 yılı içerisinde 2 milyon 250 bin çalışanı doğrudan, yaklaşık 5 milyon çalışanı ise dolaylı olarak etkileyecek.
Yeni yasaya göre, 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olup, kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayanlar emekli olmaya hak kazanacak. Emekli olabilmek için ayrıca işe başlama tarihine göre 5 bin ila 5 bin 975 gün arasında değişen prim günü şartının da yerine getirilmiş olması gerekiyor.
EYT BAŞVURULARI NE ZAMAN BAŞLIYOR, NE ZAMAN BİTİYOR?
Yasa Resmi Gazete'de yayımlandığı günden itibaren, ön koşulları sağlayan EYT'liler, emeklilik dilekçesi verebilecek. Koşulları yerine getiren kişiler, başvurularını hem e-Devlet üzerinden, hem de Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) doğrudan yapılabilecek.
Dilekçesini Mart ayının herhangi bir gününde verenlerin emekli aylıkları, 1 Nisan 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bağlanacak. Dilekçenin ayın hangi gününde verildiği herhangi bir rol oynamayacak. Koşulları henüz sağlamamış EYT'liler ise, koşulları tamamladıkları tarihten itibaren emeklilik dilekçesi verebilecek ve dilekçe tarihini izleyen ay başından itibaren emekli aylıkları bağlanacak.
SGK, emekli aylığı başvurularını normal şartlarda iki hafta içinde sonuçlandırsa da, yüz binlerce EYT'linin aynı anda başvuruda bulunacak olması nedeniyle aylık ödemesinde gecikmeler yaşanması öngörülüyor.
Öte yandan SGK tarafından yapılan açıklamada, çok sayıda kişinin şimdiden başvuruda bulunmaya başladığı ancak karar Resmi Gazete'de yayımlanmadan işlem yapılamayacağı kaydedildi.
EYT'NİN BÜTÇEYE MALİYETİ NE KADAR?
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, düzenlemenin bütçeye yükünün, yaptıkları hesaplamalara göre, bu yıl 255 milyar TL olacağını duyurmuştu. Reuters ekonomistlerine göre ise, EYT düzenlemesi, kamuya yıllık 150 milyar TL maaş bütçesi maliyeti getirecek. Bunun dışında tek seferlik kıdem tazminatlarının da 300 milyar TL'yi bulacağı öngörülmüştü.