Erken emekli olabilmenin yolları, merak konusu oldu. Sosyal Güvenlik Kurumu, kadınların doğum borçlanmasıyla 6 yıl erken emekli olabilmelerinin önünü açtı. Bu imkan sayesinde kadınlar emeklilikte 6 yıl kazanıyor. Emeklilikte kadınların haklarını korumak ve erken emeklilik fırsatı sunarak sosyal ve aile hayatlarına daha fazla zaman ayırmaları sağlanıyor.
KADINLAR ERKEN EMEKLİ NASIL OLABİLİR?
Sigortalı olduktan sonra yapılan doğumlar kadınlara avantaj sağlıyor. 3'e çıkarılan doğum borçlanması imkanı ile çocuk başına 720 gün (2 yıl), en çok 2 bin 160 gün (6 yıl) kazanmak mümkün.
Normal şartlarda emeklilik hesabında staj başlangıcı ve stajda geçen süreler dikkate alınmıyor. Ama annelerin doğum borçlanmasında farklı bir uygulama bulunuyor. Anneler stajdan sonra doğum yapmışlarsa bunları borçlanabiliyor.
ERKEN EMEKLİLİK BAŞVURUSU NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Evlat edinen anne de çocuğunu evlatlık veren anne de doğum borçlanması yapabiliyor. Evlat edinme yoluyla doğum borçlanması yapılabilmesi için evlat edinilen çocukların 2 yaşını doldurmamış olması koşulu bulunuyor. 2 yıllık süre, çocuğun doğumundan sonra evlat edinildiği tarihe kadar doğumu yapan anne tarafından, evlat edinildikten sonra çocuğun 2 yaşına geldiği tarihe kadar ise evlat edinen kadın sigortalı tarafından kullanılabiliyor.
ENGELLİ ÇOCUĞU OLANA FARKLI İMKAN
Ağır engelli çocuğu olan kadınların da erken emeklilik imkanı bulunuyor. 1 Ekim 2008 tarihinden bu yana uygulanan sisteme göre, çalışılan her 4 yıla 1 yıl prim ekleniyor, yaştan da 1 yıl düşülüyor. Annelerin bu haktan yararlanabilmeleri için çalışmaları veya isteğe bağlı sigortalı-iştirakçi olmaları gerekiyor. Ayrıca çocuk için sağlık raporunun alınması da şart.
DOĞUM BORÇLANMASI İÇİN BAŞVURU NASIL YAPILIR?
İlk defa 5510 Sayılı Kanuna göre hizmet akdiyle çalışanlar ve kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmaya başlayan sigortalılar, 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılar ile mülga 506 sayılı Kanun, 1479 sayılı Kanun ve 2926 sayılı Kanununa tabi olan sigortalılar ve hak sahipleri, sigortalının en son çalışmasının/hizmetinin geçtiği sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine başvurarak,
Kamu görevlileri (kamu görevlileri sigortalıları veya hak sahipleri, "SGK Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı Mithatpaşa Caddesi No: 7 Sıhhıye/Ankara" adresine borçlanma talep dilekçesiyle veya e-devlet kanalıyla başvuruda bulunarak doğum borçlanması yapabilecekler.
Doğum borçlanması talebinde bulunan kadın sigortalının işvereninden belge istenilmeksizin Kurum hizmet kayıtlarından tespiti yapılarak işlem sonuçlandırılacak.
DOĞUM BORÇLANMASINDAN KİMLER FAYDALANABİLİR?
Doğumdan önce,
* Hizmet akdine tabi çalışması bulunan kadın sigortalılar (2925 sayılı Kanun, mülga 506 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun-4/1-a ),
* Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışma kapsamında sigortalı sayılan kadın sigortalılar (Mülga 1479 sayılı Kanun, Mülga 2926 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun-4/b),
* Kamu görevlisi kapsamında sigortalı sayılan kadın sigortalılar (Mülga 5434 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun-4/c) ile bunların hak sahipleri, talepte bulunabilirler.
DOĞUM BORÇLANMASI BAŞVURU ŞARTLARI?
Sigortalı kadının doğum nedeniyle çalışamadığı iki yıllık süreyi borçlanabilmesi için;
* Hizmet akdi kapsamında çalışanlar için (2925 sayılı Kanun, mülga 506 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun-4/a) sigortalılıklarının tescil edilmiş ve adına prim bildirilmiş/tahakkuk etmiş olması,
* Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışma kapsamında olan sigortalılar için (Mülga 1479 sayılı Kanun, Mülga 2926 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun-4/b) prim ödenip ödenmediğine bakılmaksızın sigortalılıklarının tescil edilmiş/tahakkuk etmiş olması,
* Kamu görevlisi kapsamında sigortalı sayılanlar için sigortalılar (Mülga 5434 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun-4/c) sigortalılıklarının tescil edilmiş olması,
* Kadın sigortalının doğumdan önce çalışmaya başlayarak sigortalılık şartını yerine
getirmesi,
* Doğumdan sonra adına prim ödenmemesi,
* Borçlanacağı sürede çocuğunun yaşaması,
gerekmektedir.
DOĞUM BORÇLANMA SÜRELERİ NE KADAR?
* Sigortalı kadının doğumdan sonraki sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise on haftalık süreleri, doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süre dahil toplam istirahat süresi ile birlikte toplam iki yıllık süre borçlanılabilir.
* Kadın sigortalılar doğum nedeniyle çalışamadıkları en fazla üç defa olmak üzere ikişer yıllık sürelerini (toplamda en fazla 6 yıla tekabül etmektedir) borçlanabilir.
* Doğum borçlanması talebinde bulunan kadın sigortalıların doğum yaptığı tarihten sonra adına primi ödenmiş süreler borçlanma hesabında dikkate alınmaz. Prim ödenmiş süreler iki yıllık süreden düşülerek kalan süre borçlandırılacaktır
* Doğum borçlanması yapılacak sürede çocuğun vefat etmesi halinde vefat tarihine kadar olan süreler borçlanılabilir.
* İlk doğumunu yaptıktan sonra iki yıl dolmadan ikinci doğumunu yapan kadın sigortalı, ilk doğumdan ikinci doğuma kadar geçen süre ile ikinci doğum için borçlanabileceği iki yıllık sürenin toplamı kadar geçen süreyi borçlanılabilir.