MERVE ŞİŞMAN VE ECE HANAŞOĞLU
Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şaban Ali Düzgün, Elif Çakır ve Yıldıray Oğur’un sunduğu Bi' Karar Ver'de gündeme dair değerlendirmelerde bulundu.
'İNSAN DUYGU VARLIĞI ETKİLENİYORUZ'
14 Ekim Cuma günü Bartın'ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Müessese Müdürlüğü'ne bağlı bir maden ocağındaki patlama hakkında İslami değerlere dikkat çeken Prof. Dr. Şaban Ali Düzgün, "Biz memleket gibiyiz. İnsan duygu varlığı, etkileniyoruz. Ben geleceğe umutla bakmanın en azından dinin bize verdiği bir gelecek projeksiyonu olduğunu düşünüyorum. Bir resim çekmekten ziyade resme bir arka fon oluşturmaya çalışıyoruz. İslam'daki kader anlayışını dini değerler üzerinden tartışmaya açmamız gerekiyor" ifadelerine yer verdi.
KADER TARTIŞMASININ KÖKENİ NEREYE DAYANIYOR?
Kader tartışmasının kökeninin dindar tutum ile ilişkilendirmesi hakkında konuşan Prof. Dr. Şaban Ali Düzgün şu ifadeleri kullandı:
Bu tartışma gerçekten çok zorlu bir tartışma. Çünkü tartışmanın bir ucunda Allah’ın bize ilişkin, evrene ilişkin bilgisinin kudretinin, iyiliğinin, lütfunun Allah‘ın bütün isimleri ile eşlik ettiği bir tarih var. O eşlik biraz bizim tarih kavramının içeriğini nasıl oluşturduğumuzla alakalı yani nasıl bir Allah tasavvufumuz var? Biz daha çok dindar tutumu boşluk doldurmak üzere Allah kavramına müracaat ediyoruz. Öyle olunca da bizim irademizle bizim planlarımızla gerçekleşen ki öyle planlanmış. Allah’ın yeryüzüne ve bize ilişkin planı bu kelamı da böyledir. Allah’ım bize dönük bir iradesi var kozmik sisteme dönük bir iradesi var.
Kader hakkında Allah’ın yani bu noktada Spinoza’nın ifadesini kullanayım; Allah yeryüzüne yasa insana bilinç olarak sinmiştir. Yeryüzüne yasa dediğimiz şey bizim tam kader dediğimiz şeydir. Yani bir insanı yakmaya kalkarsınız o insan yanar bir insanı alnının ortasından vurursanız o insan ölür. Kader yasa dediğimiz şeye göre Einstein‘ın ifadesine göre tanrı zar atmaz.
Özellikle kötüleri meydana geldiği anda insanlar, 'bu benim kaderim' diyor. Mükemmel yaşam süren hiç kimse vallahi kaderim bu demiyor. Başına bir kötülük gelince kaderim bu diyor çünkü insan bir kötülüğe kaynaklık ettiği zaman bile şeytan dürttü diyor yine kendisine yaklaştırmıyor. İnsan kendisini her durumda korumaya alıyor ya şeytana faturayı kesiyor ya da daha kötüsü kötülükle hiçbir şekilde yan yana konuşulmayacak olan bir varlığa faturayı kesebiliyor.
'41 MADENCİ ŞEHİT OLDU, KENDİ İRADELERİ DIŞINDA KURBAN EDİLDİ'
Yaşanan maden faciası hakkında 'şehitlik' söylemi üzerinde duran Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şaban Ali Düzgün, "Savaşta öldürülenler diye geçer şehit ifadesi kuranda yok. Allah yolunda öldürülenlerden bahseder ve onların Allah katında rızıklandırılmasından bahseder. Hz. Peygamberin hadislerinde bir salgın da ölen insanlar şehit hükmündedir diyor. Madende ölen insanlar bana sorarsanız şehit olduğu kanaatindeyim. Kendi iradeleri dışında onlar birer kurban. Devletin kurbana senin benim kurduğum bu düzenin kurbanı. O insanlar şehit. Onların yaşındakiler deniz kenarındayken onlar yerin dibinde. Biraz empati kurduğumuz zaman bir çıkar yol, inşallah gözükecek. Çünkü çok üzücü ve korkunç bir şeyden bahsediyoruz burada" ifadelerini kullanarak sözlerini bitirdi.