Seçimlerinden ardından yönetim kadrosu yenilenen Merkez Bankası'nın attığı son adımlar sonrasında kredi faizlerinde büyük oranda artış yaşandı.
Yüzde 30'larda bulunan ihtiyaç kredisi faizi yüzde 60'a çıktı. Taşıt kredisi faizi yüzde 20'lerden yüzde 46'ya, konut kredisi faizi yüzde 16'dan yüzde 38'e, ticari kredi faizi ise yüzde 14'ten yüzde 40'a çıkmış oldu. Bu şekilde krediler iki katını gördü.
BANKALARIN KREDİ FAİZ ORANLARI KAÇ?
Milliyet'te yer alan habere göre, bankalarda ortalama ihtiyaç kredisi faizleri geçen hafta yaklaşık 7 puan daha artarak yüzde 59,71'e ulaştı. İhtiyaç kredisi faizlerinde iki haftalık yükseliş 13 puanı aştı. Böylece seçim öncesi yüzde 30'larda bulunan ihtiyaç kredisi faizleri, dört ayda iki katına çıkmış oldu.
TAŞIT KREDİSİNDE FAİZ YÜZDE 50'YE YAKLAŞTI
Geçtiğimiz hafta ortalama şekilde taşıt kredisi faizleri de yaşadığı yaklaşık 10 puanlık yükselişle yüzde 46,46'ya çıktı. 14 ve 28 Mayıs seçimleri öncesinde yüzde 20 seviyelerinde bulunan taşıt kredilerinde faiz iki kattan fazla artış gördü.
YÜZDE 14 OLAN KREDİ YÜZDE 40'A ÇIKTI
14 ve 28 Mayıs öncesinde limit düşük olsa da yüzde 16'ları gören ortalama konut kredisi faizleri de geçen hafta yüzde 38,85'e çıktı. Seçimler öncesinde uygulanan faiz tavanıyla birlikte yüzde 14'e kadar gerileyen ortalama ticari kredi faizleri de geçen hafta yüzde 40,87'ye ulaştı. Ticari kredi faizleri seçim öncesine göre üçe katlandı.
KONUT KREDİLERİNE SINIR GELİYOR
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in konut kredileri için verdiği sıkılaşma mesajının ardından gözler konut piyasasına çevrildi. Sektör temsilcileri konutta kredi kullanımı zaten düşük olduğu için düzenlemelerin etkisinin sınırlı kalacağı görüşünde. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyonla mücadele için başta konut ve otomotiv olmak üzere kredilerde sıkılaşma mesajı verdi.
Konut kredilerine yönelik ilk sıkılaşma adımı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından 24 Ağustos 2023 tarihinde atılmıştı.
BDDK yayınladığı düzenleme ile 2. konutta kredi değer oranını yüzde 75 daraltmıştı. Sektör temsilcileri kredi kullanımındaki düşüşün faizlerin artmasıyla başladığını, BDDK düzenlemesi ile pekiştiğini ifade ediyor. Bu nedenle son açıklamanın piyasa etkisinin sınırlı kalması bekleniyor.
ÖZEL VE KAMU BANKALARININ ARASINDAKİ MAKAS KAPANIYOR
TSKB Gayrimenkul Derneği Başkanı Makbule Yönel Maya, "2022 yılı itibarıyla başlayan bir konut kredilerinde sıkılaşma politikası vardı. Tarihin en düşük ipotekli satışlarını yüzde 19 ile 2022'de gördük. Bu oran 2023'te yüzde 20. Buradaki etki bir miktar yavaşlatıcı olacaktır özellikle yatırım amaçlı olanlarda. Ama çok ciddi bir etki öngörmüyorum çünkü kredili satışlar yılbaşından itibaren zaten çok sakindi" değerlendirmesinde bulundu.
Konut kredilerinde özel bankalar ve kamu bankaları arasındaki faiz makası da daralıyor. Kamu bankaları konut kredi faizi konusunda avantajlı olma pozisyonunu değiştiriyor.
Kamu ve özel bankaların konut kredilerinin birbirine yaklaştığını söyleyen Maya, "Yılın başında özel bankalar aylık yüzde 2 seviyesinde faizle başlamıştı. Artık 2-3 arasını konuşuyoruz. Artık kamu özel farkını konuşamıyor olacağız. Bakan beyin açıklamasını destekler nitelikte kamu bankalarında da faiz oranı artırıldı" dedi.