İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, bu yılın ilk 5 ayına ilişkin ‘İş Cinayeti Raporu’nu bugün açıkladı. Yılın ilk beş ayında 730 emekçinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiği belirtilen raporda, 2002'dan bu yana bu rakamın 31 bin 276 olduğu belirtildi. Raporda şunlar kaydedildi:
“32 BİNE YAKIN İŞÇİ, ÇALIŞIRKEN HAYATINI KAYBETTİ”
“14-28 Mayıs tarihlerinde Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri yapıldı. Cumhur İttifakı TBMM’de çoğunluğu aldı, Recep Tayyip Erdoğan ise yeniden Cumhurbaşkanı seçildi. Peki önümüzdeki dönemde biz işçileri ‘emeğin korunması’ alanında neler bekliyor? Bunun için son 21 yıla bakmak yeterli. AKP’li yıllarda 32 bine yakın işçi, çalışırken hayatını kaybetti.
Bu yıllarda ‘Yeni Türkiye’, ‘yerli ve milli politikalar’, ‘İleri Türkiye’, ‘ekonomik kalkınma’ ve ‘büyüme’ gibi söylemler, AKP’li kurmayları ve Erdoğan’ın dilinden eksik olmadı. Aksine, her geçen yıl emekçilerin aleyhine çıkarılan yasalar, yüksek enflasyon ve giderek azalan alım gücü, hak ve özgürlük mücadelelerine karşı süreklileşen bir baskı ve güvencesiz çalışma koşullarının yaşama geçirildiği bir iş cinayetleri rejimi hayata geçirildi. İşte 21 yılın özeti bu oldu.
“HER YIL YAKLAŞIK 120 BİN İLA 360 BİN ARASINDA İŞÇİ, MESLEK HASTALIĞINA YAKALANMAKTA”
Bu noktada daha ayrıntılı olarak hatırlatalım: Ülkemizde hüküm süren durum, bir ‘iş cinayetleri rejimi’nin varlığıdır. Soma, Davutpaşa, Ostim, Torunlar, Isparta, Düzce, Ermenek, Esenyurt, Erzurum, Samsun, Güllük, Elbistan, Şırnak, Dursunbey, Hendek, 3. Havalimanı, Tuzla tersaneleri, kot kumlama gibi birçok işçi katliamı bu dönemde meydana gelmiştir.
Her bin işçi için yılda 4 ila 12 yeni meslek hastalığı olgusu beklenmektedir. Yani Türkiye’de her yıl yaklaşık 120 bin ila 360 bin arasında işçi, meslek hastalığına yakalanmaktadır. Yine meslek hastalıklarına bağlı ölümler, iş cinayetlerine bağlı ölümlerin yaklaşık 5-6 katı düzeyindedir. Ancak SGK ise her yıl 500 civarı meslek hastalığı tespit etmiş ve her yıl 5 ila 20 civarı meslek hastalığına bağlı ölüm açıklamıştır. Oysa bu dönem, yukarıda açıkladığımız sayının 5-6 katı meslek hastalığına bağlı ölüm meydana gelmiştir. Devlet meslek hastalıklarını gizlemiştir.
“HER YIL 60-70 ÇOCUK, ÇALIŞIRKEN HAYATINI KAYBETMİŞTİR”
Devlet, kendi yasalarına dahi uymamış, çalışan çocuklar korunmamıştır. Çocuklar, çalışması yasak olan işkollarında çalışmanın yanında, 15 yaşın altında da çalıştırılmaktadır. Yoksulluk, 4+4+4 eğitim sistemi, çırak ve stajyerlik uygulamaları, mevsimlik tarım işçiliğinin omurgasının çocuklardan oluşturulması gibi nedenlerle üçte biri 14 yaş ve altında olmak üzere her yıl 60-70 çocuk, çalışırken hayatını kaybetmiştir.
“HER YIL 120-150 CİVARINDA KADIN, ÇALIŞIRKEN HAYATINI KAYBETMİŞTİR”
Tarımda, sanayide, hizmet sektöründe kadınlar en güvencesiz koşullarda çalıştırılmıştır. Bu çalışma koşullarının diğer yanını ise iş yerinde şiddet ve taciz oluşturmuştur. Kadınların ev içi emeği de -temizlik, yemek, çocuk ve yaşlı bakımı- görünmez kılınmıştır. Her yıl 120-150 civarında kadın, çalışırken hayatını kaybetmiştir.
Yanlış dış ve iç politikalar sonucu Türkiye, milyonlarca mültecinin akınına uğramıştır. Nüfusun yaklaşık yüzde 10’una yaklaşan göçmenler sigortasız, ucuz, dışlayıcı, yani tamamen korunmasız koşullarda çalıştırılmıştır. Son dönemde her yıl 100 civarında göçmen işçi hayatını kaybetmiştir.”
“2023 YILININ İLK BEŞ AYINDA EN AZ 730 İŞÇİ HAYATINI KAYBETTİ”
Raporda, işçi cinayetine ilişkin şu verilere yer verildi:
“Yüzde 70’ini ulusal basından, yüzde 30’unu ise işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, iş yeri hekimleri, sendikalar ve yerel basından öğrendiğimiz bilgilere dayanarak tespit ettiğimiz kadarıyla 2023 yılının ilk beş ayında (ocakta 120, şubatta 213, martta 130, nisanda 122 ve mayısta 145 olmak üzere) en az 730 işçi hayatını kaybetti.
2023 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı şöyle: Trafik, servis kazası nedeniyle 161 işçi; deprem nedeniyle 110 işçi; ezilme, göçük nedeniyle 109 işçi; yüksekten düşme nedeniyle 93 işçi; kalp krizi, beyin kanaması nedeniyle 86 işçi; patlama, yanma nedeniyle 28 işçi; zehirlenme, boğulma nedeniyle 26 işçi; şiddet nedeniyle 24 işçi; elektrik çarpması nedeniyle 21 işçi; intihar nedeniyle 17 işçi; nesne çarpması, düşmesi nedeniyle 10 işçi; kesilme, kopma nedeniyle 5 işçi; diğer nedenlerden dolayı 40 işçi hayatını kaybetti.
“14 YAŞ VE ALTI 4 ÇOCUK İŞÇİ HAATINI KAYBETTİ”
2023 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı şöyle: 14 yaş ve altı 4 çocuk işçi, 15-17 yaş arası 7 çocuk/genç işçi, 18-29 yaş arası 153 işçi, 30-49 yaş arası 314 işçi, 50-64 yaş arası 156 işçi, 65 yaş ve üstü 36 işçi, yaşını bilmediğimiz 60 işçi hayatını kaybetti."