Emekli zammı öncesi 'maaş aylığı hesaplama robotu' üzerinden maaş hesaplaması yapan EYT'liler, zam sonrası hesaplama yaptıklarında maaşlarında yüzde 30'dan daha az artış olduğunu fark etti.
Emekli maaşına yüzde 30 oranından daha düşük zam yapıldığı iddiaları üzerine Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) açıklama geldi.
SGK MAAŞ HESAPLAMA ROBOTU HATALI MI?
Açıklamada sigortalıların aylıklarının, hizmetin geçtiği dönemlerde geçerli olan aylık bağlama sistemlerinde belirlenen kurallar çerçevesinde aylık talep yılı esas alınarak hesaplandığı hatırlatıldı.
Sigortalının gün ve kazançlarında bir değişiklik olmasa da her yılın TÜFE, gelişme hızı, aylık artışı verileri farklı olduğundan talep yılına göre aylık miktarının değişebildiği belirtildi.
EYT'LİLER EKSİK ZAM MI ALACAK?
SGK'nın emeklilere yüzde 30 oranından daha düşük zam yapıldığına dair iddialara ilişkin açıklamasının tamamı şöyle:
"Bazı basın yayın organlarında emeklilere %30 oranından daha düşük zam yapıldığına yönelik çıkan haberler nedeniyle aşağıda yer alan açıklamaları yapma ihtiyacı doğmuştur.
Sigortalıların aylıkları, hizmetin geçtiği dönemlerde geçerli olan aylık bağlama sistemlerinde belirlenen kurallar çerçevesinde aylık talep yılı esas alınarak hesaplanmaktadır. Sigortalının gün ve kazançlarında bir değişiklik olmasa da her yılın TÜFE, gelişme hızı, aylık artışı verileri farklı olduğundan talep yılına göre aylık miktarı değişebilmektedir.
2023 yılı öncesinden bağlanan aylıklar dahil olmak üzere 2023 yılı talepte bulunanların aylıkları da %30 oranında artırılmıştır.
Aylık hesaplama sisteminde bir değişiklik yapılmamış, mevcut yasal düzenlemelerde yer alan kurallar çerçevesinde aylıklar hesaplanmaktadır.
Ayrıca, EYT kapsamındaki sigortalılar için farklı bir aylık hesabı yapılmayacak hem TÜFE hem de refah payı dikkate alınarak aylıklar ödenecektir.
Yapılan son düzenleme ile en düşük aylık miktarı dosya bazında 5.500 TL'ye yükseltilmiş olduğundan 5.500 TL'nin altında emekli aylığı ödendiğine yönelik haberler gerçeği yansıtmamaktadır.
Kamuoyuna saygı ile duyurulur."
YÜZDE 10 CİAVARINDA FARK OLUŞTU
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, konuyla ilgili şunları dile getirdi:
Örneğin, 2021'in Aralık ayında emekli olan 2022 Ocak ayı arasında emekli olan çalışan arasında yüzde 17 fark oluştu. Bu yıl ise bu fark yüzde 10 civarında olacak. Yani her yıl yeni emekli olanların yaşadığı durum bu yıl da gereçli olacak.
Peki bu fark neden oluşuyor? Emekli aylığı bağlanırken birçok parametre uygulanıyor. Bu parametreler bir araya gelerek emekli maaşı hesaplanıyor. Öncelikle güncel değer hesaplanıp emekli maaşı belirleniyor.
Örneğin çalışanın aylık prime göre esas çalışma tutarı 10 bin lira olarak hesaplanır aylık bağlam oranı da yüzde 70 olursa bu çalışan 7 bin lira emekli aylığı bağlanıyor.
GÜNCELLEME KAT SAYISI DEVREYE GİRDİ
Sorun ise en son yıldaki güncellemeden kapsanıyor. Yeni emekliler emekli oldukları andan önce yılık yapılan zam oranına göre maaşları hesaplanarak ilk aylıklarını alıyorlar. Diğer yılın zammı eklenirken de bir önceki yılın güncelleme kat sayısı devreye giriyor.
Güncelleme katsayısı ise TÜFE oranı ve milli gelirdeki artışın yüzde 30'undan oluşuyor. Milli gelir Şubat ayında belli olacak. Yıllık enflasyon ise yüzde 64.27 olarak çıktı.
AYNI ZAM, FARKLI HESAPLAMA ORANI
Bununla birlikte 2022 zam oranı olan yüzde 78.86 ile güncellenen yeni emekli maaşı hesaplaması, enflasyon rakamına göre yüzde 64.27 düştü. Hesaplamalar arasındaki fark ise bu nedenle ortaya çıktı. Bunun üzerine de yüzde 30 zam eklendi.
Yani esasen yüzde 30 zam maaşlara yansıdı ancak yüzde 78.86'lık zam üzerinden hesaplama yerine yeni yılla birlikte yüzde 64.27 üzerinden uygulandığı için maaş hesaplama tutarı değişmiş oldu.
Dolayısıyla SGK maaş hesaplama robotunda bir hata söz konusu değil. EYT çıkması halinde EYT'liler 2023 yılında maaş hesaplama robotu üzerinde görülen maaşı alacaklar. Özel parametreler eklendiğinde maaşta ufak çaplı değişiklikler ise görülebilecek.