Türkiye'de ilaç krizi yaşanırken Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, ilaçlarda şubat ayında yapılması beklenen euro fiyat güncellemesinin erkene çekildiğini açıklamıştı. Böylece, ilaç fiyatları yüzde 36,77 zamlandı.
Sağlık Bakanlığının belirlediği ilaç avro kuru, döviz fiyatlarındaki kontrol edilemeyen artışa yetişemiyor. Önceki yıllarda yılda bir kez, şubatta ilaç avro kuru güncellenirdi. Güncelleme tarihi yaklaşınca, öncesinde kısa bir süre ilaçlarda bir miktar sıkıntı çıkardı. Ancak ilaç avro kuruyla, reel kur arasındaki makas açıldıkça ilaç sıkıntısı tüm yıla yayılmaya başladı. Nitekim son kur ayarlamasının da ilaç yokluğu sıkıntısını çözmeye yetmeyeceği, sadece bir ‘pansuman‘ olduğu öngörülüyordu.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, üç adımlık çözüm maddeleri sıralayarak ilaç tedariği sorununda üreticilerle anlaşmaya varıldığını söylemişti.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da bugün Erzurum’daki bir toplantıda, 900’e yakın ilaçta eksikliği olduğunu, bunu süratle gidermeye başladıklarını söyledi.
Diken'den Mesude Erşan'ın haberine göre, temel sorun ilaç avro kurunun, reel kurdan uzak olması. Ancak dünyada pandemiyle birlikte ilaç hammaddelerinde yaşanan sorunların da üretimi etkilediği düşünülüyor.
EN BÜYÜK SIKINTI ANTİBİYOTİKLERDE
İstanbul Eczacı Odası Başkanı Pınar Özcan, “Henüz bir rahatlama görmedik” dedi. Özellikle çocuk ve erişkin antibiyotiklerinde çok ciddi sıkıntılar yaşanıyor. İlacın hala sürekli bulunabilir ve ulaşılabilir olmadığını söyleyen Özcan, şunları dedi: “Bizi en çok sıkıştıran dönemsel, mevsimsel olarak ihtiyaç duyduğumuz antibiyotik şuruplar, tabletler. Nöbetlerimiz özellikle çok sıkıntılı geçiyor. İlaçların firmalardan bir anda gelmesi mümkün değil. Zaten yılsonu, ilaçları hemen yerine koyamazlar. Ne yaşadığımızı bir biz biliyoruz.”
‘NE ORJİNALİ NE DE EŞDEĞERİ VAR’
Esenyurt’ta 22 yıldır eczacılık yapan Nükhet Avşar, meslek hayatının hiçbir dönemde bu boyutta ilaç sıkıntısına tanıklık etmediğini söyledi. Yan yana beş eczane olduklarını, her birinin aynı sorunu yaşadığını ve aralarında ilaç takas ettiklerini anlatan Avşar, şunları söyledi:
“Tüm dünyada bir sıkıntı var. Ama Türkiye farklı yaşıyor. Kur ayarı hiçbir şeyi değiştirmedi. Antibiyotikler, ağrı kesiciler, ateş düşürücüler, kanser ve tüp bebek ilaçları, antidepresanlarda sıkıntı var. Hastalarımızı mağdur etmemek için olmayan ilaçları değiştirmesi için doktorları arıyoruz. Doktorlar hasta bakarken benim telefonlarıma bakmak zorunda kalıyor, yükü artıyor. Eczacı arkadaşlarımızda kurduğumu WhatsApp gruplarında kendimizde bulunmayan ilaçları, eşdeğerlerini arıyoruz. İlaç çıkarsa ayırtıyor, hastayı oraya gönderiyoruz. Bu bizim işimiz mi? Ciddi zaman ve işgücü kaybı, stres. Hastalar agresif geliyor. İlacın kendisi yok, eşdeğerini istemiyor.”
‘ECZANE ECZANE DOLAŞAN HASTA ÖFKELİ GELİYOR’
Ciddi bir virüs ve bakteri saldırısı olduğunu, nöbetlerde ilaç yokluğu sorununun daha da büyüdüğünü vurgulayan Avşar, şöyle devam etti:
“Nöbete hazırlanırken neredeyse depolara yalvar vakar oluyorum. Bir tane ondan, iki tane öbüründen ilaç bulmaya çalışıyorum. Bulduğum ilaçlar da nöbete kadar eriyor. Başka ilçelerden, eczane eczane ilaç arıyor hastalar. ‘Bu 20’inci eczanem, yok diye düşünmüştüm. Çok şükür buldum’ diyorlar. Sorunun sebebi biz değiliz. Hastalara anlatmaya çalıyoruz. O kadar öfkeli geliyorlar ki. Onları yumuşatmak da bize kalıyor. Devleti de kötülemek istemiyoruz ama sonuçta bir avro kuru var. Bu düzeltilmediği sürece sorun sürecek. Kaldı ki ilaç fiyatları yükseldikçe, barem değişikliği nedeniyle, sanıldığının aksine bizim kazancımız düşüyor.”
ÇÖZÜM İÇİN BÜTÜNCÜL YAKLAŞIM ŞART
Ankara’da eczacılık yapan Erdal Kart, hala bazı ilaçları tane tane aldığını söyledi:
“Hala tane tane aldığımız ilaçlar var. Yoka girenler de var. Şu anda sürekli alışveriş yaptığım depomdan bir tane mide ilacı alabildim. Tansiyon ilacı yok. Antidepresanların bir kısmında sorun var hala. Kalp rahatsızlığı ve tansiyonda kullanılanların bir kısmında hala sorun var. Asli sorun ilaç avro kuru. İkinci sorun, dünya genelindeki hammadde sorunu. Türkiye’de ayrıca özellikle şurup grupları için cam şişeyle ilgili bir sorun da var.”
Antibiyotiklerdeki sorun hiç çözülmedi. Sıkıntıyı enfeksiyon sezonuyla açıklamanın mümkün olmadığını söyleyen Kart, şöyle konuştu:
“Antibiyotik grupları Türkiye’de en fazla tüketilen ilaçlardan. Tek tek verilebilecek düzeyde. Şurup formları hiç yok. Eşdeğerlerini de bulamıyoruz. İlaç avro kurunda bir artış daha bekleniyor. Ama koca ilaç sektörünü sadece üretici firmalarından ibaret sayıyorlar. Depocunun, eczacının sorunlarıyla ilgilenmiyorlar. ‘İlaç firmalarının sorunu çözersem Türkiye’deki ilaç sorunu komple çözülür diye bakıyorlar’. Bu doğru bir yaklaşım değil.”