Emekliye zam düzenlemesi çalışmaları sürerken, gözler toplu sözleşme zammı için hakem heyetinin vereceği karara çevrildi. Toplu sözleşme zammı, memur, emekli, 65 yaş aylığı, engelli ve evde bakım maaşı gibi sosyal ödemelerde de etkili olacak. Emeklilere ayrıca yüzde 4'lük bir ek ödeme de söz konusu.
EMEKLİYE ZAM DÜZENLEMESİ GELİYOR
Sabah Gazetesi'nden Mete Dirice'nin haberine göre, Orta Vadeli Plan'ın temellerinin atılması ve bütçede yol haritasının belli olmasının ardından emekliye zam düzenlemesi için çalışmalar başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın emekli maaşları için talimatını vermesiyle iki Bakanlıkta çalışmalar sürüyor. Erdoğan, emekli zammı için bütçe çalışmaları meyvelerini verdikçe bu adımların atılacağını ifade etti ve tarih olarak da yıl sonuna kadar düzenlemenin yapılacağını açıkladı.
BAKAN ŞİMŞEK'İN 2 HEDEFİ
Mali disiplini sağlamak adına adımlar atan Bakan Şimşek'in gündeminde 2 hedef var. Birincisi enflasyonu baskılamak. İkincisi ise mali disiplinin sağlanmasıyla asgari ücretli başta olmak üzere tüm emekli ve memurların refahını artırıcı düzenlemeleri devreye almak.
TOPLU SÖZLEŞME ZAMMI İÇİN NEFESLER TUTULDU
Yaklaşık 6 milyon memur ve emeklisi ile 2,4 milyon sosyal destek ödemesi alan vatandaşı doğrudan ilgilendiren toplu sözleşme zammı için sona gelindi. 2 gün içinde hakem heyeti zam konusunda kararını verecek. Yüksek yargı mensubu, bürokrat, sendikacı ve akademisyenlerden oluşan 11 kişilik Hakem Heyeti, toplu sözleşme zammı için nihai kararını 31 Ağustos'a kadar verecek. Heyetin ay sonuna kadar vereceği karar itiraza kapalı olacak.
TOPLU SÖZLEŞME GÖRÜŞMELERİ İÇİN ZAM TEKLİFİ SÜRECİ SONA ERDİ
Toplu sözleşme sürecinde zam teklifi süreci sona tamamlandı. Hükümetin zam teklifi şöyle gerçekleşti:
2024 yılının ilk yarısı için yüzde 15, ikinci yarısı için yüzde 10
2025 yılının ilk yarısı için yüzde 6, ikinci yarısı için yüzde 5
MEMUR ZAMMI 8,4 MİLYON VATANDAŞI İLGİLENDİRİYOR
Zam oranı 3,7 milyon memuru, 2,7 milyon memur emeklisini ve 2,4 milyon sosyal destek ödemesi alan vatandaşı ilgilendiriyor. 65 yaş, engelli ve evde bakım maaşı gibi sosyal destek ödemeleri doğrudan memur zammı ile belirleniyor. Ayrıca 15,5 milyon SGK ve BAĞ-KUR emeklisi de toplu sözleşme zammı için gelecek açıklamalara odaklandı. Çünkü enflasyonun üzerinde gelecek memur zammı SGK, BAĞ-KUR emekli zammı için önemli bir referans değer olması bekleniyor.
Emekliye, memur zammının altında kalmayacak şekilde zam yapılacak. Hükümetin son toplu sözleşme zammı ve enflasyon beklentisiyle hesaplanan fark dikkate alındığında Ocak 2024 memur zammı yüzde 45 civarında olacak.
MEMUR VE EMEKLİ ZAMMI NASIL HESAPLANIYOR?
Memurlar her yıl Ocak-Temmuz döneminde tıpkı SGK, BAĞ-KUR emeklileri gibi zam alıyor. Burada SGK ve BAĞ-KUR emeklileri doğrudan 6 aylık enflasyon oranı kadar zam alırken, memur zammı hesaplamasında işin içine toplu sözleşme giriyor. Bir önceki dönem verilen toplu sözleşme zammının üzerindeki 6 aylık enflasyon oranı memur enflasyon farkı olurken, burada yeni dönemin toplu sözleşme zammı ilave edilerek nihai memur zam oranı hesaplanıyor.
Merkez Bankası'nın son yayımladığı enflasyon beklenti anketi sonuçlarına göre 6 aylık enflasyonun yüzde 33,13 olması bekleniyor. Bir önceki dönem olan Temmuz'da yüzde 6'lık bir toplu sözleşme zammı söz konusuydu. Yani her şey beklentilere göre ilerlerse yüzde 25,59'lik bir memur enflasyon farkı oluşacak. Bu rakama yüzde 15'lik toplu sözleşme zammı ile yeniden hesaplandığında yüzde 44,43'lük bir zam oranı söz konusu olacak.
MEMUR ZAMMI, EMEKLİ ZAMMI İÇİN REFERANS OLACAK
Memur zammı, 6 aylık enflasyon rakamının 10-11 puan daha üzerinde olacak. Yine bu rakamlara göre hesap yapıldığında ek zam SGK, BAĞ-KUR emekli zammı 6 aylık enflasyon oranı yani yüzde 33,13 kadar olacak. Erdoğan emekli maaşı düzenlemesi için teknik ve bütçe çalışmaları için ilgili Bakanlıklara talimatını verdi. Konuyla ilgili Erdoğan, "Memurlarımıza bu zamlar gelirken emeklilerimize hiçbir şeyin gelmemesi olacak bir şey değil. Onları da inşallah memnun edecek adımları atacağız" dedi.
Yani tüm veriler beraber değerlendirildiğinde emekli zammında da ilave 10-15 puanlık bir refah payı söz konusu olabilir.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI 10 BİN TL'Yİ BULABİLİR
2021 yılı Aralık ayında en düşük emekli maaşı 3500 TL olarak uygulanıyordu. Ocak ayında önce 5500 TL'ye ardından ara zam ile 7500 TL'ye yükseltildi. Burada 2023 yılı içerisinde kümülatif zam oranı enflasyon rakamlarının çok üzerinde yüzde 114'ü aştı. Öte yandan en düşük emekli maaşı konusunda ara zam için çalışmalar devam ediyor. Ekim ayı başında Meclis'in açılmasıyla detaylar netleşecek. Burada en düşük emekli maaşının Hazine desteği ile 10 bin TL'ye çıkarılması gündemde yer alıyor.
EMEKLİ MAAŞI DÜZENLEMESİ İÇİN 2. FORMÜL
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın dosyasında kademeli zam formülü de bulunuyor. Bütçe çalışmaları meyvelerini verdikçe bütün formüller Maliye Bakanlığı ile beraber masaya yatırılacak. Buna göre emeklilerin kök maaşlarına göre;3
Yüzde 45, yüzde 40, yüzde 35 ve 30 zam verilmesi gündemde olacak.
EMEKLİLERE YÜZDE 4'LÜK EK ÖDEME VAR
Emekli maaşları hesaplanırken, önce kök maaşa zam oranı uygulanıyor ardından yüzde 4'lük bir ek ödeme ilave ediliyor. Yüzde 45'lik zam oranının gerçekleşmesi ve en düşük emekli maaşının 10 bin TL olması durumunda emekli maaşı tablosu şöyle olacak: