GÜLCAN ASLAN
Türkiye'de yaşanan ekonomik kriz sadece Türkiye'deki öğrencileri değil yurt dışına Erasmus programıyla giden Türk öğrencileri de etkiledi. Öğrenciler aylardır hak ettikleri hibeleri alamıyorlar. Öğrencilere sorunun nereden kaynaklı olduğu hakkında ise net bir bilgi verilmiyor.
Erasmus programı kapsamında, maliyeti Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edilen hibeler, Türkiye Ulusal Ajansı üzerinden üniversitelere aktarılıyor. Ama öğrencilere ayrılan bu hibeler kendilerine bir türlü ulaşamıyor. Üniversiteler yaşanılan sorunun AB ve Türkiye Ulusal Ajans'tan kaynaklı olduğunu söylese de öğrenciler net bir bilgi alamadıklarını ifade ediyor. Bazı öğrenciler hibelerin eksik yattığını belirtirken bazıları ise hiç hibe alamadıklarından dert yanıyor.
İTÜ HİBELERİ DÜŞÜRMÜŞTÜ
Türkiye’nin köklü üniversiteleri arasında bulunan İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) 24 Eylül’de yayınladığı açıklamada, yurtdışına giden Erasmus programı öğrencilerine yalnızca 2,5 aylık ödeme yapılacağını ve bu ödemenin de Şubat 2022'yi bulabileceğini belirtmişti. Açıklamada bir dönem (4 ay) ya da iki dönem (8 ay) değil, yalnızca 2,5 aylık hibe desteği sağlanacağı belirtilmişti. Bu açıklama özellikle 2 dönem yurt dışında kalacak öğrencileri hüsrana uğratmıştı. Öğrenciler tepki olarak Twitter'da #itühiberezaleti etiketiyle kampanya başlatmıştı.
"İLK AYLAR SAĞLIKSIZ BESLENDİM"
İstanbul Teknik Üniversitesi Gemi Makinaları İşletme Mühendisliği Denizcilik Fakültesi 2. Sınıf öğrencisi Umut Arda Emiroğlu, Hırvatistan Split Üniversitesi'nde Erasmus öğrencisi. İTÜ’nün tek dönem için vereceği 4 aylık hibenin 2,5 aya indirmesinden dolayı ekonomik olarak sıkıntı yaşadığını ifade eden Emiroğlu, 2 aylık hibenin üniversite kalemlerinden geri yerine konulmak şartıyla yatırıldığını ve yarım kalan hibenin ise ne zaman yatırılacağının belli olmadığını söyledi. Ön bütçenin az olmasından dolayı zor günlerden geçtiğini belirten Emiroğlu, ilk aylar çok sağlıksız beslendiğini belirtti.
İstanbul Teknik Üniversitesi Gemi Makinaları İşletme Mühendisliği 2. Sınıf öğrencisi Umut Arda Emiroğlu
"HİBE SADECE KİRA VE ELEKTİRİĞİME YETİYOR"
Türkiye Ulusal Ajans'ın AB ile geç anlaştığını ifade eden Emiroğlu, ön bütçenin ise öğrenci sayısına göre düşük geldiğini söyledi. Emiroğlu, “Normal şartlarda 5 ay Erasmus yapan öğrenciler 4 ay hibe alacaktı. Bu iki dönemlerde dahil sadece 2,5 aya indirildi. Yani 10 ay yapanlar için durum daha vahim. Geçtiğimiz yıllardaki gibi 4 ay hibe alsaydık 1800 euro alacaktık. Ama 2,5 indirdikleri için 900 euro aldık. Almamız gereken 225 euro kaldı. Totalde benim alacağım 1125 euro hibe desteği kira ve elektriğimi karşılamış olacak. Yeme içme ve kültürel aktiviteler için yine ailemden destek almak zorunda kalacağım. Bunda dolayı diğer kalemlerde hep harcamalarıma özen göstermek zorunda kalıyorum" dedi.
"SORUN AJANSTA"
Emiroğlu, Üniversitenin Erasmus ofisi tarafından kendilerine hibe sorunun Türkiye Ulusal Ajansı tarafından olduğu yönünde açıklama yapıldığını söyledi.
"ERASMUS GEZİLERİNDEN BİR TANESİNE KATILABİLDİM"
Gittiği şehirde Erasmus öğrencileri için yapılan gezilerin sadece bir tanesine katılabildiğini ifade eden Emiroğlu, "Burada gidilecek bir sürü milli park ve şelale var .Ortalama 25-30 euro tutuyor. Ama ben aralarından biri seçip gitmek durumunda kaldım. Zagreb gezisi 40 euroydu ve ben gidemedim. Önümüzdeki hafta Dubrovnik gezisi var ve yine gidemeyeceğim. Çünkü gidersem şubat ayını bitiremem" diye konuştu.
"HIRVATİSTAN DEVLETİ, TÜRKİYE'DEN DAHA ÇOK YARDIM ETTİ"
İlk aylar sağlıksız beslenmek zorunda kaldığını ifade eden İTÜ öğrencisi Umut Arda Emiroğlu, 1 ayda 20 paket sosis pişirmek durumunda kaldığını söyledi. Yaşayacağı durumu bildiğinden dolayı Türkiye'den hazır yemek götürdüğünü belirten İTÜ öğrencisi, "Giderken durumu bildiğim için yanıma hazır yemek götürdüm. Onları yedim. Hırvatistan Devleti Erasmus öğrencileri dahil bir öğrenci kartı çıkarıyor. Ve yediğiniz yemek ortalama 1 euroya düşüyor. 1 ay bitmeden o karta sahip oldum. Bu sayede sağlıklı yemek yeme erişimine sahip oldu. Yani Hırvatistan Devleti, Türkiye'den daha çok yardım etmiş oldu" dedi.
“1 KURUŞ PARA ALAMADIM”
Erasmus için Çek Cumhuriyeti’ne giden Yıldız Teknik Üniversitesi Matematik Mühendisliği bölümü 4. Sınıf öğrencisi Eslem Güler ise eylül ayından bu yana 3 aydır hakkı olan hibeyi alamadığını söyledi. Güler, 4 yıl boyunca Erasmus programını kazanmak için zor bir çalışma sürecinden geçtiğini ifade ederek, şunları kaydetti:
“Aylık alacağım hibe 450 Euro. Vizeyi aldım, gitmeme çok az zaman kalmıştı ki üniversitemizden açıklama yaptılar eylülün ilk haftasına kadar 'sakın gitmeyin, bizden haber bekleyin' diye. Sorun ne bilmiyorduk fakat bekledik, herhangi bir açıklama yapılmadı ve benim okulum 14 Eylül'de başladı, ben de geldim. Çünkü gelmezsem kendi okulumdan da ders seçemiyordum. Erasmus öğrencilerinin yaşadığı en ciddi sorun bu, geldiysek kalmak zorundayız çünkü Türkiye’ye 1,2 ay sonrasında döndüğümüzde hem ders seçemiyoruz hem de süreç daha da uzuyor ve çok yüksek bir ihtimalle okulumuz en az 1 dönem uzuyor.”
Yaşadığı hibe sorunundan dolayı defalarca üniversiteye mail attığını belirten Güler, karşılığında yaşanılan mağduriyetin tamamen öğrenciye ait olduğuna dair açıklamalar yapıldığını söyledi. Güler, “Buraya geldikten sonra sürekli mail attım, cevaplar çok yuvarlanarak, asla net cevaplar verilmedi. Ayrıca tüm açıklamaların sonuna yaşanacak tüm mağduriyeti öğrenciye yükleyen, asla sorumluluk kabul etmediklerine dair açıklamalar eklemeye başladılar. Şu an hala paramı alabilmiş değilim.”
“TÜRKİYE’DE HER ŞEYDEN KISIYORDUK, BURADA DA AYNI SORUNU YAŞIYORUZ”
YTÜ öğrencisi Güler, 4 sene boyunca çalışıp ortalamasını yüksek tutarak, çok zor yollardan bu programı hak kazandığını söyleyerek Üzgünüm ve kırgın olduğunu dile getirdi. Güleç, yurt dışında yaşadığı süreci şöyle anlattı:
"Türkiye'deki durum malumken, burada da her şeyden kısmak, bir daha gelemem diye en ucuz yerleri gezmeye çalışmak beni çok yormaya başladı. Gezebildiğim için çok mutluyum, çok güzel şeyler yaşıyorum fakat bunu yapabilmek için burada bile bir şeylerden kısmak zorunda kalmak beni çok kırıyor. Euronun durumu malumken burada da hayata tutunmak hiç kolay olmuyor bizim için”
"SORUNU SADECE TÜRK ÖĞRENCİLER YAŞIYOR"
Bu sorunu sadece Türk öğrencilerin yaşadığını vurgulayan Güler, “Bizim dışımızda başka ülkelerden gelen herkesin hibesi gelmeden önce yatmış. Hala bir açıklama yok. Ayrıca hibenin 1 ayını veremeyeceklerini söylüyorlar. Bu kesintinin sebebi kimse bilmiyor. Nerede aksama olduğunu bilmiyoruz. Bize AB’nin anlaşmayı imzalamadığını söylediler. Üniversite hibe ile ilgili böyle bir sorunun olacağını biliyordu fakat bizden sakladılar. Bize gitmeyin demelerinin nedeni de buydu sanırım" dedi.
"YÜKSEK LİSANS İÇİN AYIRDIĞIM PARAYI HARCADIM"
Yüksek lisans için ayırdığı parayı kullanmak zorunda kalan YTÜ öğrencisi Güler, seslerinin duyulmasını bekliyor. Güler, “Şu an geçinebilmemin tek nedeni, daha önce bir programla yurtdışında çalıştığım para. Oradan kazandığım parayla şu an geçinebiliyorum. Ve onunda bitmesine az kaldı. Ben o parayı normalde yüksek lisansım için ayırmıştım. Büyük bir mağduriyet yaşıyorum. Artı sesimizin duyulmasını istiyoruz” diye konuştu.
"SORUNUN ULUSAL AJANS OLDUĞUNU SÖYLEDİLER"
Yıldız Teknik Üniversitesi Biomühendislik 4. sınıf öğrencisi Ayşegül Çoşkun, Polonya'da 2 dönem Erasmus'a hak kazananlardan. Çoşkun da, Polonya'ya gittiğinden bu yana hibe alamadığını söylüyor.
Alacağı hibenin 280 günden 240 güne düşürüldüğünü söyleyen Çoşkun, "Ekimden beri Polonya'dayım. Alacağımız hibe 280 günden 240 güne düştü. Yani 450 euro. Diğer ülkelerden gelen öğrencilerin hibeleri gelmeden önce yatırılmış. Ama biz hala alamadık. Bu sorunu sadece Türk öğrenciler yaşıyor" dedi.
Elindeki birikimle ayakta kalmaya çalıştığını ifade eden Çoşkun, yaşadığı mağduriyetten dolayı üniversiteye defalarca mail attığını ve karşılığında üniversitenin Türkiye Ulusal Ajans ile bütçe sıkıntısı yaşadığını ve kendilerinin de beklemede olduklarına dair açıklama yapıldığını söyledi.
"ÖZEL DERS VEREREK HARÇLIĞIMI ÇIKARIYORUM"
ODTÜ öğrencisi Z.K ise Fransa'da tek dönem Erasmus yapacak öğrenciler arasında. Üniversitenin daha önceki yıllarda da hibe sorunu yaşadığını belirten Z. K kendisinin de hibe sırası beklediğini söyledi. Üniversitenin kendilerine yaptığı açıklama ise Ulusal Ajans ve üniversitenin hiçbir şekilde mesuliyet kabul etmediğini ve yaşanılan sorunun AB'den kaynaklı olduğu yönünde.
Özel İngilizce dersleri vererek harçlığını çıkardığını ifade eden Z.K, hibe sorununu sadece Türk öğrencilerin yaşadığını ifade etti.
GAZETEMİZE DÖNÜŞ SAĞLANMADI
KARAR Gazetesi olarak hibeler konusunda bilgi almak amacıyla defalarca aradığımız Türkiye Ulusal Ajansı, toplantıda olduklarını belirterek, sorularımızı cevapsız bırakıp tekrar geri dönüş sağlamadılar.