TEMPO (Tropospheric Emissions: Monitoring of Pollution) uzay aracı hava kirliliğinin izlenmesi amacıyla 2023 Nisan ayında uzaya fırlatıldı. Dünya'yı ekvatorun 35 bin kilometre üzerindeki yörüngesinden gözlemleyebilen uzay aracından ilk rapor ulaştı.
DETAYLI VERİLER ELDE EDİLEBİLECEK
Hava kalitesini yüksek çözünürlükle ölçebilen TEMPO, kısa zaman dilimlerinde meydana gelen değişiklikleri de paylaşabiliyor. Bu sayede trafiğin yoğun olduğu saatlerde veya orman yangınlarından çıkan duman gibi hava kirliliğini etkileyen faktörler hakkında bilim insanları çok daha detaylı verilere ulaşabilecek.
TEMPO'dan ilk görüntüler ise ABD'nin Los Angeles şehri çevresindeki bölgeyi ele alıyor. Aynı gün içerisinde öğlen saatlerinde ve yaklaşık saat 16.00'da çekilen iki kirlilik haritası şehrin hangi saatlerde daha fazla hava kirliliğine maruz kaldığını ortaya koyuyor.
EN KİRLİ ZAMAN ÖĞLE SAATLERİ
2 Ağustos 2023 tarihinde çekilen bu görüntüler havadaki nitrojen dioksit seviyelerini gösteriyor. Paylaşılan görsellerdeki daha koyu bölümler, bu bölgelerde hava kirliliğinin de daha fazla olduğuna işaret ediyor. Buna göre Los Angeles şehrinde öğle saatlerinde havanın daha kirli olduğu net bir şekilde görülüyor.
Bu ilk veriler, atmosferdeki gazlar tarafından ışığın hangi dalga boylarında emildiğini hesaplayarak kirliliği ölçen bir spektrometre olan TEMPO cihazının kalibrasyon sürecinin bir parçası olarak toplandı. Uydu, bundan sonra gündüz saatlerinde Kanada'nın merkezinde, ABDde ve Mexico City'de saatlik taramalar gerçekleştirecek ve verileri bilim insanlar ile paylaşacak.
UZAY TAKİP EDİLİP ÖNLEM ALINACAK
TEMPO'nun nitrojen dioksitin yanı sıra ozon, formaldehit, aerosoller, su buharı ve diğer gazları da ölçebileceği belirtiliyor. Uydudan gelen hava kirliliği raporları doğrultusunda şehirlerde ve çeşitli bölgelerde buna karşı önlem alınması planlanıyor.